Vikan - 15.06.1989, Blaðsíða 12

Homi
„Ég hef verið vandlega frysl
hjá Landlæknisembættinu##
- segir Auður Matthfasdóttir félagsráðgjafi
„Það er hreint og beint að hafa líf annarra á samviskunni að taka ekki fram fyrir
hendumar á fólki sem stundar gjörsamlega óábyrgt kynlíf," segir Auður.
TEXTI: ÞÓRDÍS BACHMANN / LJÓSM.: EGILL EGILSSON
Auður Matthíasdóttir félagsráðgjafi
átti vin, laumuhomma, sem sýktist
. af alnæmi og dó í mars 1985. Vin-
áttan við hann varð henni hvatning til að
takast á við hina félagslegu hlið alnæmis-
vandans hér á landi. Þegar þessi vinur
hennar veiktist var Auður að vinna á skrif-
stofu Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar í
Kaupmannahöfn og var þar í góðri að-
stöðu til að Iesa sér til um sjúkdóminn,
safna gögnum og ræða við Iækna.
Hvernig fórstu að því að móta
starfíð?
AM: Ég fór rólega af stað, byrjaði á að
tala við Samtökin ’78 og kom þar upp fínu
sambandi. Einnig fór ég á fúnd þeirra
lækna sem vinna með alnæmissýktum,
hafði samband við Félagsmálastofnun,
Tryggingastofhun og fleiri aðila. Smám
saman fóru að koma til mín menn, bæði í
gegnum Samtökin og frá læknunum. Ég er
ekld óánægð þegar ég lít á það sem áunnist
hefúr á þessu eina og hálfa ári og það sem
gleður mig allra mest er að ég sé núna
marga af mínum mönnum ánægða og vel
til hafða og auðséð að þeim líður betur og
það finnst mér sýna framför.
Hver er staðan í dag?
AM: í desember sl. voru stofúuð Samtök
áhugafólks um alnæmisvandann. Ég er for-
maður þeirra samtaka og við erum nú að
leita að húsnæði fýrir starfsemina og óska-
húsnæðið væri lítið ódýrt einbýlishús mið-
svæðis í Reykjavík. Þar gæti orðið félags-
heimili, þar gætu starfshópar í samtökum
áhugafólks unnið sín störf og stuðnings-
hópar hist. Það er mjög brýnt að koma
þessari aðstöðu upp og þetta er mér mikið
hjartans mál. En ég hef talað við háttsetta
ráðamenn og hef trú á því að málið verði
leyst innan allt of langs tíma.
Við erum að íhuga símavakt en þetta
eru fátæk samtök. Við fengum 100 þúsund
krónur frá tónleikum (Bubba, Harðar
Torfa og Megasar í Háskólabíói) en þeir
voru illa sóttir. Það var Landsnefndin um
alnæmi sem stóð að þessum tónleikum
með listamönnunum og við máttum þakka
fyrir að fá þessi 100 þúsund.
Rauði krossinn veitti okkur síðan 200
þúsund króna styrk fyrir utan það að þeir
hafa hjálpað okkur á alla lund og erum við
eðlilega mjög þakklát fýrir þeirra aðstoð
og þann skilning sem þeir sýna starfinu. En
ég sakna þess að ríkið hefur ekki lagt
meira af mörkum til aðstoðar smituðum í
þessu landi. Staða mín sem félagsráðgjafi
hér í Heilsuverndarstöðinni er á vegum
borgarinnar og hefúr borgarstjórinn í
Reykjavík, Davíð Oddsson, sýnt málefnum
HlV-smitaðra og alnæmissjúkra mikinn
skilning. Samvinnan við Félagsmálastofn-
un Reykjavíkurborgar hefúr verið sérstak-
lega góð. Af hálfú ríkisins hafa nokkrir ein-
staklingar fengið örorku metna en enga
félagslega aðstoð þrátt fyrir allt talið um
alvarlegar félagslegar og fjárhagslegar af-
Ieiðingar sjúkdómsins á líf og afkomu
þeirra sem smitast. Að mínu mati ætti ríkið
ekki síður að koma til aðstoðar, til dæmis
í húsnæðismálum. Talsvert margir hinna
sýktu hafa ekki húsnæði eða búa í rokdýru
húsnæði. Það er svo auðvelt að bæta úr
þessu og við eigum að gefa þessu fólki
kost á að lifa mannsæmandi lífi.
En Landlæknisembættið?
AM: Þeir hjá landlækni hafa verið afskap-
lega kurteisir og viðræðugóðir. En meira
finnst mér ég ekki hafa fengið. Hrein-
skilnislega sagt hefúr mér stundum fundist
að starf mitt væri ekki tekið alvarlega á
skrifstofú landlæknis. Þeir hafa sýnt ákaf-
lega lítinn áhuga á að hafa mig með í ráð-
um hvað varðar málefhi smitaðra og þegar
alnæmisvikan var í lok nóvember ’88 hug-
kvæmdist engum hjá embættinu að hafa
samband við mig. Ekki frekar en ég væri
ekki til og mér þótti þetta og þykir þetta
ennþá sérkennilegt. Þá spyr ég: Er það
vegna þess að mitt starf sé svo ómerkilegt?
Ef ég tryði því ekki sjálf að það sem ég er
að gera sé mikilvægt væri ég löngu búin að
gefast upp því ég hef ekki haft meðvind.
Ég hef þurft að kyngja mörgu og segja: Ég
skal samt halda áffam þó gengið sé framhjá
mér Þetta finnst mér bæði óvirðing við
mína skjólstæðinga og mig. Það hefur eng-
in samvinna tekist við Landlæknisembætt-
ið. Þvert á móti hef ég verið vandlega
ffyst.
K. minnist á homma sem fara í sex
vikna meðferð hjá SÁÁ en velta því
aldrei upp að þeir séu hommar, hvað
þá að þeir séu sýktir. Hvernig er hægt
að hjálpa þeim í framtíðinni?
AM: Mér var boðið að koma í starfs-
kynningu á Vog og þar var ég í nokkra lær-
dómsríka, mjög góða daga. Nú þekki ég
betur hvað mínir skjólstæðingar hafa
gengið í gegnum og það er hárrétt að SÁÁ
hefur vantað upplýsingar um umönnun
einmitt við þessa menn. Við ræddum
hvernig væri hægt að bæta úr þessu og
töluðum um að auka okkar samvinnu svo
þeir eru þegar farnir að ráða bót á þessu.
Myndirðu þá láta SÁÁ vita ef einn
þinna skjólstæðinga væri á leiðinni í
meðferð?
AM: Það gæti ég gert í samvinnu við
skjólstæðinginn. Aldrei án hans vitundar.
í hvaða formi er vinnan sem unnin
er með þeim sýktu?
12 VIKAN 12.TBL1989