Vikan - 20.02.1947, Blaðsíða 13

VIKAN, nr. 8, 1947
13
Litli útlendingurinn.
Barnasaga eftir Bettina.

fAMMA, Yvonne tók litakass-
ann minn og blandar litunum
öllum saman.“ Það var Pía, sem stóð
fyrir framan mig, rjóð og vígaleg.
„Þú veizt vel, að Yvonne er litli
gesturinn okkar, sem við eigum að
vera góð við,“ svaraði ég þreytulega,
þvi að ég hafði orðið að endurtaka
þessa setningu daglega í alllangan
tíma.
„Já, en ég held að hún kámi stól-
ana út með litunum,“ sagði telpan og
hélt auðsjáanlega, að ég við þessa
fregn myndi þjóta inn í barnaher-
bergið og hrifsa litina of Yvonne.
„Nú verður þú að vera góð við
Yvonne," sagði ég og reyndi um leið
eins og ráðlegt hafði verið I bókum
þeim um barnasálfræði, sem ég hafði
kynnt mér, að vekja meðaumkun
telpunnar. „Mundu, hvað Yvonne hef-
ir átt bágt í stríðinu, og mundu . . .“
En dóttir mín var fyrir löngu horfin
með þær athugasemdir, að ég væri
að búa þessar sögur til!
£>að var líka satt að við vissum
ekkert um litla, franska tökubarnið
okkar. Hún minntist aldrei einu orði
á heimili sitt eða foreldra, faðir henn-
ar gat eins hafa verið prófessor eins
og götusópari, eða svo fannst okkur.
Þó var mér næst að halda hið síðar-
nefnda, því að þegar Yvonne var að
syngja franskar vísur, varð svipur
Georgs svo skritinn og mér heyrðist
hláturinn sjóða niðri í honum.
En hún var yndisleg og skemmti-
lega ósvífin og óþæg, þó að hún að
vísu kæmist ekki í hálfkvisti við
frönsku telpu mágkonu minnar, sem
hljóp á hjólskautum á tiglagólfinu
í stofunum og muldi franskbrauð of-
an á flosáklæði húsgagnanna.
Yvonne hnuplaði heldur ekki eins
og Jeanne, fósturdóttir Guðrúnar, en
sú telpa notaði hvert tækifæri til að
hrifsa kökur, epli, hnetur og sultu-
krukkur í svuntuna sína og hlaupa
með það til bróður stns, sem var í
fóstri hjá ríku fólki og hafði það eins
gott og frekast var unnt. En Yvonne
átti, að því er við bezt vissum, engin
systkini í Danmörku.
Hún var tíu ára, mjög há og grönn
eftir aldri, hafði stór, glampandi augu
og hrafnsvart hár, klippt í topp nið-
ur á ennið. Hún var baldin við mig ■—■
stríðin við Píu, en eins og flírulegur
kettlingur við manninn minn, sem
auðvitað tilbað hana og kenndi mér
um alla hina daglegu árekstra út
af henni.
Ég játa, að ég hafði týnt niður
frönskunni frá því ég var í skóla, og
var því í fyrstu að nota mikið orða-
bækur, og í hvert skipti, sem ég
sagði eitthvað við Yvonne á frönsku,
setti telpan upp furðusvip og þóttist
ekkert skilja. Þótt ég liðkaðist fljótt
í málinu, hélt telpan áfram upptekn-
um hætti og starði bara undrandi á
mig — og var þetta nóg til að drepa
alla löngun hjá mér til að hæna hana
að mér og láta mér þykja vænt um
þetta flóttabarn. Lét ég mér nægja
að klappa á kollinn á henni og brosa
og þykjast ekjti skilja þrjózku hennar
og strlðni við mig. En George var
alveg hugfanginn af henni. Hnuplaði
Yvonne vindlum hans, stakk þeim of-
an í blómapotta, hrifsaði af honum
pilsner-flöskuna og drakk ofan í hana
hálfa, áður en hann hafði áttað sig.
Hún neitaði að hátta klukkan átta,
því að „það væri ekki gert í París.“
Teborðinu mínu, sem er fléttað úr
tágum og sett glerplötu, breytti hún
í brúðuvagn, og ef ég var að heiman
að deginum, gat ég verið viss um að
finna öll börnin í götunni I hóp I I-
búðinni, maulandi kökur, sem Yvonne
skipti móðurlega á milli þeírra úr
kökukössunum mínum.
Aftur á móti hafði komið i ljós við
sömu tækifæri, að Píu var illa við
að lána öðrum börnum leikföngin sin,
og stundum sýndi hún leiðinlega af-
brýðisemi gagnvart Yvonne, þegar
við George vorum ástúðleg við þetta
erfiða fósturbarn okkar.
En nú leið að jólum, og hafði ég
hugsað mér að Yvonne litla, sem átti
ekki .eftir að vera nema stutt hjá
okkur, skyldi halda svo skemmtileg
jól, að hún myndi aldrei gleyma þeim.
Eftir langar íhuganir hafði ég ákveð-
ið að halda jólaboð fyrir öll þau
frönsk börn, sem ég þekkti, og voru
þau um 7 eða 8 talsins.
„Þú verður að leika jólasvein,"
sagði ég við Georg, er svaraði því
aðeins nöldrandi, en ég sagði, að það
væri það minnsta, sem hann gæti
gert. „Hugsaðu þér, að það væri Pía
litla, sem ætti að halda jól í ókunnu
landi og liði af heimþrá."
Georg rumdi eitthvað við þessu og
sá ég þá að björninn var unninn.
Ég velti nú málinu lengi fyrir mér.
1 staðinn fyrir arininn, sem jóla-
sveinninn að frönskum sið setti gjaf-
irnar á, urðum við að nota móofn-
inn. Það var auðvitað geysimikill
munur á móofni og heimilislegum
arni, en það er svo margt, sem mað-
ur verður að gera sér að góðu á
stríðstímum.
Ég hafði hugsað mér að fórna síð-
asta kakóinu mínu handa börnunum,
því að með þeyttum rjóma líktist
það mjög súkkulaði. Áður en þau
færu ætlaði ég að gefa þeim „His á
lámande," semerfranskur hrísgrjóna-
búðingur með möndlum í, framborið
í litlum leirskálum. Ég átti að vísu
ekki til mikið af hrísgrjónum, en
þar sem sennilega myndi nóg fást
af hrísgrjónum, þegar Pía giftir sig,
ætlaði ég að fórna dætrum Parísar
því litla, sem ég átti af þeim.
Ég keypti ýmislegar smá jólagjaf-
ir og klippti jólaskraut, og var Pía
full áhuga og eftirvæntingar, en
Yvonne horfði aðeins á með þessu
stríðnislega brosi, sem gerði mig allt-
. af feimna og klaufalega gagnvart
henni.
Ég var önnum kafin dagana fyrir
hátíðina. Stofurnar voru skreyttar
með greni, kertum, jólasveinum og
verum, sem áttu að tákna ýmislegar
persónur i ævintýrum. George ætlaði
að lesa á frönsku upp úr ævintýrum
H. C. Andersens, svo að við höfðum
búið til bréfmyndir, sem áttu að
tákna ævintýraverurnar, og hengt
þær upp á vegg. Gjafirnar höfðu ver-
ið vafðar inn í skrautlegan jóla-
pappir, jólakjólar Píu og Yvonne voru
tilbúnir og voru jólasveinsföt Georgs
nokkurnveginn mátuleg, ef hann dró
magann inn.
Alit var þannig eins og það átti
að vera, nema Yvonne, sem stöðugt
kom fram við mig eins og ég væri ó-
kunnug og utan fjölskyldunnar, og
sem hún nennti naumast að tala við,
en varð þó að sýna nauðsynlegustu
kurteisi. Á þorlákskvöld fór Georg
í gönguferð með Píu, en Yvonne, sem
var dálitið kvefuð, mátti ekki fara
og var inni i barnaherberginu. Ég var
þreytt og niðursokkin og braut heil-
ann um, hvers vegna engin börn
hændust að mér, utan við mitt eigið
afkvæmi.
Allt í einu barst til mín hljóð frá
barnaherberginu — það líktist hálf-
kæfðum gráti, en það hlaut að vera
misheyrn. Allan þann tíma, sem
Yvonne hafði verið hjá okkur, hafði
hún ekki fellt tár, og þó —! Ég lædd-
ist að dyrunum og lagði við hlustirn-
ar. Jú, það var rétt — það heyrðist
örvæntingarfullur grátur, ekki barns-
grátur, heldur eins og fullorðin mann-
eskja, sem hefði misst alla von, væri
að gráta. Hvað átti ég að taka til
bragðs? Ef ég færi inn, átti ég á
hættu að hún fengi eitt af þeim ofsa-
fengnu köstum, sem ég var farin að
óttast. En þó —.
Ég opnaði hurðina — þarna lá hún
endilöng, með granna handleggina
utan um koddann og skalf og hristist
grannur líkami hennaraf ofsafengnum
gráti. Ég settist á rúmbríkina og tók
að strjúka hár hennar mjúklega. Ég
gerði enga tilrauií tii að hugga hana
á móðurmáli hennar, heldur hvíslaði
að henni öllum þeim huggunarorðum,
sem ég kunni á dönsku. Sagði henni,
hvað mér þætti í raun og veru vænt
um hana — og að ég skildi heimþrá
hennar. Hún hefði sennilega lifað og
reynt í stríðinu atburði, sem hefðu
hrellt hennar viðkvæmu barnssál og
gert hana harðlynda og vantrúaða á
góðsemi mannanna. En að ég vildi
engu síður gleðja hana og vera henni
góð en mamma hennar heima í París.
Yvonne opnaði krepptan hnefannog
sá ég þá samanvöðlaða mynd af
Paris. Þetta var sennilega eini minn-
ingargripurinn frá borginni, sem hún,
eins og allir hennar landar, elskuðu.
„Veslings Yvonne litla,“ hvíslaði ég
og lagði kinnina að votum vanga
hennar. — Og þá skeði það — krafta-
verkið, sem ég hafði beðið svo lengi
eftir. Hún vafði handleggjunum um
háls mér, þrýsti sér fast upp að mér
og tók að segja mér með mikilli
mælsku frá fjölskyldu sinni. Frá föð-
urnum, sem hafði fallið í stríðinu,
móðurinni, sem gerðist dyravörður í
lítilli hliðargötu — frá stóru breið-
götunum með fína fólkinu, sem var
einnig orðið fátækt —- frá hungrinu
og kuldanum og hvernig þau hefðu
lært að stela til að seðja sárasta sult-
inn — frá stóra bróður hennar sem
hafði verið sendur úr landi og að
móðir hennar vonaði stöðugt að hann
kæmi aftur. Einkum talaði hún um
móður sina, sem henni þótti svo vænt
um, þótt hún væri ekki fín frú eins
og fósturmamma, en sem var
mamma og bezta mamman í öllu
Frakklandi.
Ég gat naumast skilið hana, svo
hratt talaði hún. Hún lýsti þessu öllu
með leiftrandi augum og handapati,
greip blýant og teiknaði fátæklegu
stofuna heima, sem henni fannst vera
himnaríki á þessari jörð. Þess á milli
þrýsti hún sér að mér og hló og grét
í einu. Myndina af París sléttaði hún
vandlega og gældi við hana eins og
brúðu.
Þegar Georg og Pía komu heim
fundu þau okkur útgrátnar, en þó
glaðar í bragði, þar sem við vorum
að leika okkur að jólagjöfum, sem
Yvonne hafði raunar ekki átt að fá
fyrr en á aðfangadagskvöld, og inni
í stofunni spilaði grammófónninn
„Marseillaisen," þjóðsöng Frakka.
Pía var undrandi á svipinn, en
sagði ekkert við því, þótt Yvonne-
héldi í hönd mina það sem eftir var-
kvöldsins. Georg strauk hár mitt á
þann hátt, að ég var næstum farin að
gráta aftur.
En nú er ég hamingjusöm, því að
ég veit, að ekki einungis boðið fyrir
frönsku börnin mun heppnast vel,
heldur munum við öll -— Yvonne líka
— fá friðsöm og gleðileg jól.
SKRlTLUR.
n
Stúlkan: Ég er vandræðum með
þennan dreng, hann kann allt utan-
að, sem honum hefir verið sett fyrir
og hinir krakkarnir eru öskureiðir
út í hann. Hvað á ég að gera við
hann?
Konan: Setja hann í skammar-
krókinn.
Drengurinn á stólnum: Þú mátt
eiga hálfan ísinn minn, ef þú kemst
hjálparlaust upp á hinn stólinn!
„Hvernig. finnst þér Largo Hand-
els?“
„Eiginlega finnst mér Sherloch
Holmes betri."