Vikan - 05.06.1947, Síða 13
VIKAN, nr. 23, 1947
13
Öskuálfarnir
BARNASAGA.
Iútjaðri þorpsins bjó gömul kona,
sem fólk kallaði Svörtu-Söru, af
því að hún var svarthærð og gekk i
svörtum fötum.
Ef hún hefði nú verið góð og vin-
gjarnleg, þá hefði útlit hennar ekk-
ert að segja, en því miður var hún
alltaf önug og grimm í skapi. Hún
var skuggaleg í útliti og óviðfeldin
og þegar hún var ávörpuð svaraði
hún annað hvort ekki eða hreytti úr
sér ónotum.
Dag nokkurn þegar hún kom heim
til sín, hafði hún barn með sér —
— en á þeirri einu nótt á öllu árinu
ríða allar galdranornir til Brokks-
tinds og þá kveður rammt að öllum
göldrum og særingum.
Það var svo heitt, að það logaði
aðeins lítill eldur í eldhúsinu, og
þegar Gréta var orðin ein settist hún
fyrir framan hann og beið eftir vin-
um sínum, öskuálfunum. Þeir komu
líka, en voru alvarlegir í bragði.
„Elsku Gréta,“ sögðu þeir, „getur
þú verið varkár, annars er úti um
þig? Hefir þú sagt nokkrum, að þú
þekktir okkur ?“
litla stúlku, sem haíði eins hvita húð
og rósrauðar kinnar og Sara gamla
var sjálf dökk.
„Veslings barnið, hvernig fer fyr-
ir því,“ sögðu menn í þorpinu, þeg-
ar þeir sáu Grétu litlu, sem þegar á
unga aldri varð að fara að hjálpa
fóstru sinni.
„Hún lærir áreiðanlega að vinna,
en fær aldrei að fara út til að leika
sér með öðrum börnum,“ sagði ein
konan við grannkonu sína. „Snemma
í morgun sá ég hana teyma geitina
hennar Svörtu-Söru út úr geitakof-
anum og setja hana á beit. Síðan
sópaði hún stofuna, sótti vatn og
kveikti upp — en hún fær aldrei að
fara í skólann eða leika sér á dag-
inn.“
Enginn þorði að segja neitt við
Söru, því að hún hafði oft áður vís-
að á bug öllum tilraunum fólks til að
gera eitthvað fyrir litlu stúlkuna.
En Gréta átti nú ekki eins illa
daga og menn héldu. Á hverju kvöldi
fór Sara inn i sitt herbergi og Greta
settist í eldhúsinu fyrir framan eld-
inn og starði inn í hann. En askan,
sem féll niður af ristinni varð þá
allt í einu að smágerðum verum —
það voru öskuálfarnir, sem flugu um,
léku við Grétu og sögðu henni sögur.
Þannig ólst hún upp og varð feg-
urri með hverjum deginum sem leið,
en Svarta-Sara var aldrei góð við
hana og gaf henni aldrei leyfi til að
skemmta sér með öðru fólki, svo að
Gréta átti enga ósk heitari en að
losna í burtu frá henni.
Og nú var komin Jónsmessunótt
„Nei,“ svaraði Gréta, „það hafið
þið bannað mér að gera, og ég .vildi
ekki bregðast ykkur."
„Það var 'gott, þá vonum við að
Sara hafi engan grun um okkur.
Sjáðu nú til! Svarta-Sara er ill
galdranorn og hún þarf i nótt eins
og margir fleiri að riða gandreið til
Brokkstinds. Hún notar venjulega
sóp, sem geymdur er í herbergi henn-
ar, en þegar hún kom þar inn áðan,
flaug eitt okkar beint framan í hana
— já, hún hélt að það væri ryk eða
aska, en það var í rauninni öskuálf-
ur! — og þá hnaut hún um sópinn
og braut hann. Eftir svolitla stund
kemur hún og tekur sópinn, sem þú
notar. En áður verður þú að taka
ösku og strá henni á hann — og þá
mun það duga!“
öskuálfarnir hurfu, og Gréta stráði
i flýti ösku á sópinn. 1 sama bili kom
nornin inn. Hún leit illmannlega á
Grétu og sagði:
„Farðu strax að sofa, þú átt að
fara snemma á fætur í fyrramálið,
en láttu mig fá sópinn þarna.“
Gréta gerði sem henni var sagt og
Sara fór sina leið. öskuálfarnir komu
óðara aftur í ljós og sögðu:
„Þegar Sara kemur heim á morg-
un, fer hún með þig út í skóg t.il
annarrar nornar og þá er lika úti um
þig, en nú höfum við komið því svo
fyrir, að hún kemur aldrei framar
heim!"
Og öskuálfarnir höfðu rétt að
mæla, því að askan, sem Gréta stráði
á sópinn varð glóandi við það að
nornin reið á honum; og sópskafíið
brann í sundur og Sara féll, niður
og marðist til dauðs.
En öskuálfarnir létu ekki við svo
búið standa.
„Þú ert prinsessa, Gréta," sögðu
þeir við hana daginn eftir, „vonda
nornin stal þér frá foreldrum þínum,
þegar þú varst lítið barn, en núna,
þegar hún er dauð, getur þú auð-
veldlega komizt aftur heim til þín.
Við skulum senda þér einlívern til að
vísa þér leiðina, því að við getum.
ekki sjálf flogið úti á veginum.
Þegar Gréta lauk upp dyrunum,
sat þar lítill, fallegur hvolpur með
ljósblátt silkiband um hálsinn.
„Ó, hvað þú ert fallegur! Átt þú
að vísa mér leiðina?" spurði Gréta
og hvolpurinn sagði að svo væri.
Hann hljóp nú á undan Grétu þar til
þau komu til hallar konungsins.
Þegar konungshjónin sáu stúlkuna,
þekktu þau strax að þar var komin
hin horfna dóttir þeirra. Það varð
mikil gleði í landinu. Öllum klukkum
var hringt, og litla hvolpinn hafði
Gréta ætíð hjá sér, en öskuálfana sá
hún ekki framar.
1. 1 þeirri borg dvöldum vér nokk- flettu þá klæðum og skipuðu að berja
ura daga, og hvíldardaginn gengum þá . . .
vér út fyrir hliðið, fram með á, þar 3 _ vörpuðu þeir þeim í fang-
sem vér hugðum vera stað til bæna- gjg^ Qg buðu fangaverðinum að gæta
halds . . . og kona nokkur guðhrædd, þeirra vandlega. Og er hann hafði
Lydia að nafni.. . opnaði Drottni fengið slika skipun varpaði hann
hjarta hennar, svo að hún gaf gaum þeim j innra fangelsið og feldi stokk
að ræðu Páls. Hún bauð þeim heim á fætur þeim ... En um miðnætti
til sin. báðust þeir Páll og Sílas fyrir, og
2. Páll bauð anda að fara út af lofsungu Guð, og bandingjarnir
þemu nokkurri og hann fór ÚJ á hlustuðu á þá. . Og fangayörðurinn
samri stundu. En hún hafði unnið leiddi þá út og fór með þá í hús sitt..
húsbændum sínum mikið fé með því 4. En þeir urðu hræddir, er þeir-
að spá og er þeir sáu, að ábatavon heyrðu, að þeir væru menn róm-
þeirra var farin, handtóku þeir Pál verskir, og þeir komu og friðmæltust.
og Sílas og drógu þá á torgið fyrir við þá, leiddu þá út og báðu þá að,
valdsmennina . . . höfuðsmennirnir fara burt úr borginni.
Faðirinn: Bezt gæti ég trúað, að hann ætti eftir að verða fundarstjóri
meiri hluta lífs síns. Hann virðist hafa mikla hæfileika til þess!