Vikan - 22.01.1948, Qupperneq 11

VIKAN, rir. 4, 1948
11
— Framhaldssaga: —---------------------------
Hver var afbrotamaðurSnn?
25
Sakamálasaga eftir Agatha Christie
Frederick Bosner var ungxir, þegai' hann gekk
að eiga Lovísu sína og hann bar til hennar á-
stríðufulla ást, sem einungis kona eins og frú
Leidner getur vakið. Hún svíkur hann — og hann
er dæmdur til dauða. Hann kemst undan, en
lendir í járnbrautarslysi, og þar tekst honum að
komast yfir vegabréf og önnur skjöl, sem til-
heyra ungum, sænskum fomleifafræðingi, að nafni
Eric Leidner. Hann lætur skjöl sín og skírteini
í vasa þessa manns í staðinn, og þar eð lík
hans er svo skaddað, að það er óþekkjanlegt,
eru allar líkur til þess, að hknn verði grafinn
sem Frederick Bosner.
Hver er nú hugur þessa nýja Eric Leidners
gagnvart konunni, sem sveik hann ? Fyrst og
fremst má geta þess, að hann elskar hana enn.
Hann ásetur sér að byrja nýtt líf, leggur stund
á fornleifafræði óg veitist það létt, því maðurinn
er miklum gáfum gæddur. Hann heldur uppi
fyrirspumum um konu sína sem var, og hann
er fastráðinn i því, að hún skuli aldrei tilheyra
neinum öðrum en honum. Þegar hann telur nauð-
syn til bera, þá sendir hann henni hótunarbréf.
Hann reynir að stæla rithönd hennar sjálfrar,
ef svo færi, að hún afhenti lögreglunni bréfin
til rannsóknar. Það kemur mjög oft fyrir, að
konur taka upp á því að skrifa sjálfum sér nafn-
laus hótunarbréf, og það er því líklegt, að lög-
reglan telji þessi bréf þannig til komin, þegar
hún athugar skriftina á þeim og ber hana sam-
an við rithönd kærandans. Hann forðast allt í
bréfum þessum, sem gefið gæti beinlínis til kynna
að Frederick Bosner sé á lífi, svo frú Leidner
veit ekki með vissu, hvort hann skrifar bréfin
sjálfur, eða einhver annar, hvort hann er lifs
eða liðinn.
Mörgum árum seinna álítur hann loksins að
honum sé óhætt að nálgast hana að nýju. Allt
gengur vel. Konuna hans gmnar alls ekki hver
hann er. Hann er orðinn þekktur maður, mið-
aldra og hefur látið sér vaxa skegg. Þau giftast
á nýjan leik, og þá Iiemur ekkert hótunarbréf.
En hvemig á þá að skýra það, að seinna taka
bréfin upp á að koma?
Ég býst við, að þetta hafi verið varúðarráð-
stöfun hjá dr. Leidner. Það var mjög hætt við,
að frú Leidner mundi kannast við dr. Leidner
sem fyrri eiginmann sinn, ef ekki var gætt allr-
ar varúðar. Með þessum seinni bréfum sínum vill
dr. Leidner láta líta svo út, að dr. Leidner og
Frederick Bosner séu tvær ölíkar persónur. Litlu
síðar em hjónin hætt komin vegna gaseitmnar
í íbúð þeirra — en það var verk Leidners, eins
og gefur að skilja, gert í þeim tilgangi, að leggja
áherzlu á hótunina, sem í nafnlausa bréfinu lá.
Þegar þessu var lokið, þóttist dr.Xeidner hafa
gengið svo frá öllu, sem bezt varð á kosið. Nú
þurfti ekki að senda fleiri hótunarbréf. Þau iifðu
hamingjusömu lífi um tveggja ára bil.
En þá skeður það einkennilega, að hótunar-
^bréfin fara að berast á nýjan leik. Hvemig stóð
Ilú á þessu? Bréfritarinn hafði sagt, að frú Leid-
ner skyldi aldrei tilheyra neinum öðrum en Fredo-
rick Bosner. Þessi hótun bréfritarans hafði aldrei
komið að ástæðulausu — og svo var heldur ekki
nú. Frú Leidner hafði nefnilega fallið fyrir Ric-
hard Carey.
Strax og dr. Leidner hafði komizt að þessu,
fór hann að undirbúa glæp sinn af mestu ná-
kvæmni og með köldu blóði.
Ungfrú Leatheran var ráðin hingað. Það var
mjög mikilvægt atriði í undirbúningnum. Það var
nauðsynlegt að tryggja sér vitni einhvers,-' sem
vit hafði á slíku, að frú Leidner hefði verið myrt
iyrir klukkutíma, þegar dr. Leidner kom inn í
herbergi hennar og að dr. Leidner hefði verið
uppi á þaki allan þann tíma og meira til. Utlærð
hjúkmnarkona hlaut að geta séð, að dr. Leidner
hafði ekki myrt konu sína, þegar hann fór inn
í herbergið hennar, ef einhverjum hefði dottið
það í hug, því það mundi ekki leyna sér fyrir
þeim, sem vit hefðu á, að frú Leidner hafði dá-
ið fyrir um klukkustund.
Með því að gera ráð fyrir þessari lausn máls-
ins, koma öll atriði heim hvert við annað. Eitt
atriðið er til dæmis hið þvingaða andrúmsloft,
sem hér ríkti. Flest allri, sem ég spurði um á-
stæðima til þess, vildu kenna frú Leidner um
þetta, en ég sá strax, að það gat ekki verið ein-
göngu henni að kenna. Ámm saman hafði ríkt
hér hið bezta samkomulag, og þegar nú þetta
breyttist, skelltu allir skuldinni á frú Leidner,
sem ekki hafði verið hér fyrr. Að mínu áliti er
félagslyndi og samkomulag alltaf komið undir
foringjanum. Dr. Leidner var foringinn hér —
og hlaut sú breyting, sem á var orðin, að vera
honum að kenna, Og þetta hefur líka komið á
daginn. Þótt dr. Leidner reyndi að vera vingjam-
legur og göfugmannlegur, eins og hann hafði ver-
ið áður, þá tókst honum það ekki fyllilega, því
undir niðri bjó hann yfir hræðilegri ákvörðun —
þeirri, að myrða konu sína, sem enn á ný hafði
reynzt honum ótrú.
Við skulum þá snúa okkur að síðara morðinu
— morðinu á ungfrú Johnson. Þegár hún var
að taka til í skrifstofu hans þarna um kvöldið
(hún hafði gert þetta óbeðin, til þess að hafa
eitthvað fyrir stafni), þá rakst hún á uppkast
að nafnlausu bréfi. Þetta hefir komið henni mjög
á óvart og bakað henni óberandi sorg. Dr. Leid-
ner hafði þá sjálfur verið að hræða konu sína
með þessum hótunarbréfum! Hún skilur þetta
ekki — hún trúir því varla, að þetta geti verið —
en samt sem áður kemst hún í svo mikla geðs-
hræringu, að hún brestur í grát. Þá var það,
að ungfrú Leatheran kom að, henni að óvörum.
Ungfrú Johnson hefir líklega ekki gmnað strax
þama um kvöldið, að dr. Leidner hafi myrt konu
sína sjálfur, en hún hefir án efa farið að hugsa
um, hvað það var skrítið, að þau skyldu nafa
heyrt til mín, þegar ég rak upp sársaukaveinið
í herbergi séra Lavignys. Hún hefur þá komizt
að þeirri niðurstöðu, að ef hún kunni að hafa
heyrt í frú Leidner, þegar hún var myrt, þá hljóti
glugginn á herbergi hennar að hafa verið opinn,
en ekki lokaður, þegar hún fékk höggið. Hún sér,
að þetta hlýtur að hafa verið þannig, en hún skil-
ur ekki enn, hvernig í öllu liggur.
Hún fer að hugsa um þetta — og hefir án
efa ymprað á þessu eða nafnlausu bréfunum við
bezta trúnaðarmann sinn, dr. Leidner. Hún sér,
að honum bregður og henni þykir það einkenni-
legt, því auðvitað getur dr. Leidner ekki hafa
myrt konu sína, hugsar hún. Hann var uppi á
þaki allan tímann!
En svo fer hún sjálf upp á þak eitt kvöldið
og er að hugsa um þetta allt — og þá sér hún
skyndilega fyrir sér, hvernig þetta hefir i raun
og vem farið fram. Frú Leidner hefir verið
myrt af eiginmanni sínum, enda þótt hann hafi
verið allan tímann uppi á þakinu.
Ungfrú Leatheran kemur að henni þarna uppi.
Ungfrú Johnson reynir að dylja tilfinningar sin-
ar, en það tekst ekki, og þá grípur hún til þess,
að villa ungfrú Leatheran sýn, horfir fram í garð-.
inn og segist hafa komizt að því, hvernig hægt
sé að komast inn í húsið, án þess nokkurn gruni
neitt. Hún neitar að segja meira, hún verði að
‘hugsa málið’.
Veiztu þetta
Mynd efst til vinstri: Einu sinni
varð sá, er gafst upp í orustu, að
láta af hendi hatt sinn, en ekki
sverð. — Mynd að ofan í miðju:
Lúsategund ein, sem ber með sér
skrúfmyndaða bakteríu hitasótt-
arinnar „febris recurrens“, getur
lifað í fimm ár án næringar. —
Mynd efst til hægri: ,,Halinn“ á
halastjömunni miklu 1843, er sá
sá lengsti, sem getið er um, eða
180,000,000 mílur — tvisvar fjar-
lægðin milli jarðar og sólar. —
Mynd í miðju að neðan: Einn
f jórði hluti af komuppskeru Rúss-
lands er af sléttum Ukrainu. —
Mynd að neðan til hægri: Kál,
laukur og seljurót missa steinefni
sín, ef þau eru soðin meir en ann-
að grænmeti.