Menntamál - 01.06.1971, Page 14

Hlutverk og markmið
Ragnhildur Helgadóttir,
skólabókavörður:
Skólabókasöfn
Fyrirlestur fluttur á landsfundi bókavarða
í september 1970
♦---------------------------------♦
MENNTAMÁL
76
Venjulega er bókasöfnum skipt í þrjá flokka:
1. Rannsókna- og vísindabókasöfn
2. Almenningsbókasöfn
3. Skólabókasöfn.
Af þessum þremur bókasafnsflokkum stendur
skólabókasafnið næst almenningsbókasöfnum, að
því er varðar starfsemi, uppbyggingu og bóka-
skrá. En þar sem almenningsbókasöfnin bafa
stóran viðskiptahóp á öllum aldri úr flestum
greinum atvinnulífsins og reyna út í yztu æsar
að fá sem flesta lánþega og sern hæstar útláns-
tölur, þá verður að leggja allt annað mat á
skólabókasafnið. Starfsemi þess er eingöngu
bundin viðkomandi skóla, og lánþegar eru nem-
endur úr skólanum.
Skólabókasafnið á að gefa ráð og hjálpa nem-
endum til þroska og sjálfsmenntunar; það á að
verka á hugvísindagreinar eins og tilraunastofa
á eðlisfræði.
Ekki er unnt að líta á skólabókasafnið sem
einangrað fyrirbæri né ákveða því starfsgrund-
völl, án þess að taka tillit til þeirrar tækniþró-
unar, sem átt liefur sér stað í öllum greinum
þjóðfélagsins og atvinnulífsins. Skólinn og skóla-
bókasafnið hljóta að geta tekið þessa þróun í
þjónustu sína á sama hátt með því að hafa
fleira en bækur, og er þá átt við ýmis kennslu-
tæki, svo sem kvikmyndir, díaskóp, segulbönd,
hljómplötur, myndvarpa, segultöflur og töflur
með lausum blöðum. Möguleikar skólabóka-
safnsins aukast að mun við að fá gögn, sem til-
heyra þessum tækjum, inn í safnið. Skammstöf-
unin AV — A fyrir audio „eg heyri“, V fyrir viso
„eg horfi á“ — er víða notuð yl'ir þessi gögn.
Nauðsynlegt er að þessi gögn séu skráð á sama
hátt og bækurnar í spjaldskrá skólabókasafns-
ins. Erlendis er víða horfið frá að kalla jjessi
söfn bókasöfn, og er í þess stað talað um rnedia-
center eða jafnvel þœdagogisk vœrksted.
Skólabókasafnið á að vera uppeldislegt hjálp-
artæki í skólanáminu. í því eiga að vera öll
þau gögn er að fræðslustarfseminni lúta og allt