Bjarmi - 01.01.1923, Page 12
8
BJAR Mí
birtu yfir skilninginn á Jóhs guð-
spjalli. Það er að nokkru leyti fram-
komið fyrir Sundar.
Hefnd og endurgjald eru, eftir áliti
Sundars, ósamrýmanlegt við eðli guðs
Endurgjald kemur sjáltkrafa fyrir eig-
ið eðli sitt. Hollusta Sundars við
kærleika guðs er langt of áköf til
þess, að hann geti trúað á nokkra
guðlega reiði. Reiði guðs ríkir jafnvel
ekki í helvíti. Það er hreinsunarstað-
ur. í vitrunum sinum sá Sundar að
einnig 1 helvíti er kærleiki guðs starf-
samur, svo að allir, sem þar búa,
munu að síðustu koma til Krists.1)
Vér munum eftir víðsýni móður Júlí-
önu frá Norvick:
»Alt mun gott verða«. Rað, sem
vér köllum guðsdóm, táknar hvorki
nokkuð utanaðkomandi né nokkurt
ígrip frá hendi guðs, heldur kemur
það að innan. Inir vondu megna
hvorki að þola ljós himnanna né
samfélagið við ina heilögu og engl-
ana. f*eim finst þeir eiga svo illa
heima á himnum, að þeir biðja um
að komast burtu þaðan.
Með tilliti að þessu atriði, greinir
Sundar sig samt talsvert frá Hindúa-
kenningunni um karma, því að hún
lætur afleiðingar, jafnvel smávaxandi
þróun, betrun og frelsun, í öllu veru-
legu koma frá ylri verkum og hag.
Sundar eignar umbreylinguna innri
ummyndun í mannseðlinu.
1) Meðan Sundar dvaldi í Danmörku í
vor sem leið, Ijet hann túlka sína lýsa
því i dönskum blöðum, að kaílinn um
glötunina í ensku bókinni, sem Söderblom
fer eftir, flytji miklu fremur skoðanir
bókarhöfundanna en sínar í þeim efnum,
og bað um að honum yrði slept efbókin
væri þýdd á dönsku, og þvi vantar þann
kafla í bókina nýútkomnu: »Samtaler med
Sadhuen«, Frimodts Forlag. En vjer höf-
um hvergi sjeð getið annarstaðar hverju
Sundar trúi í raun og veru samkvænt
sýnum sínum um glötunina.
Rítstjóri Bjarma.
Bæði í karma-kenningunni og trú
Sundars, eru endurgjald og samband-
ið milli orsakar og afleiðingar föst
skilyrði í tilverunni, óháð guði. En
guðs kærleiki starfar með þessum
skilyrðum, en eigi af dutlungum eða
hendingu og eigi heldur með ígripn-
ingu utan frá. Fyrirgefningin merkir
eigi einungis lausn frá hegningu,
heldur að guð ummyndar hjartað, og
þetta breytta innra ástand, sem vekur
iðrun hjá manninum, verður ný and-
leg afllind í sambandi orsaka og af-
leiðinga. Guð grípur eigi inn í það
ytra í gangi heimsins, heldur í það
innra, þannig að kærleiki hans gagn-
tekur hjartað og breytir fýsnum
mannsins, tilhneigingum og vilja.
Að því er þetta snertir, hefir karma-
kenningin indverska í einu mikilvægu
atriði haft áhrif á skoðun Sundars.
En Vesturlönd eru líka kunnug slík-
um hugsunarhælti að því er tekur til
orsakarsambandsins í náttúrunni, sem
álitið er óháð nokkurri guðdómlegri
frammígripning utan frá. Og svo
langt sem eg fæ séð, hefir Sundar
eigi reynt að koma kenningu sinni
um inar óumflýjanlegu afleiðingar í
samræmi við trú sína á in beinu
innígrip guðs.
Þetta merkir heldur ekki neina
indverska tillögun á kristindómnum,
heldur er það fremur indversk farga
á guðspjallslegu trúnni, þar sem Sun-
dar óafvitandi (en aldrei afvitandi,
það eg til veit, heldur af heilbrigðri
eðlishvöt) gerir greinarmun annars
vegar á djúptækri lífsreynslu með
enn djúptækari kenning, sem er honum
sjálfum dýrmæt, en sem hann heldur
fyrir sjálfan sig og þá er standa honum
næst, og hinsvegar á inni mikilvægu
guðspjallslegu prédikun um aflur-
hvarf og fyrirgefning.
Næsla margir mundu fagna því,
að heyra Sundar lýsa ferðum sinum