Bjarmi - 01.07.1998, Síða 9

meðal annars rökstutt þannig: „Kristi-
leg gildi hafa mótað vestræna hugsun í
þeim efnum og starfshættir skólans
eiga m.a. að mótast af kristilegu sið-
gæði (Lðg um grunnskóla 2. gr.).“ Jafn-
framt er talað um að í starfi skólans
beri að leggja áherslu á að efla sjálfs-
vitund og félagsvitund nemenda og
stuðla að alhliða velferð og ábyrgri
umgengni við líf og umhverfi. Síðan
segir: „Siðfræðiþátturinn er hér mikil-
vægur enda er skólanum ætlað að stuðla
að auknum siðgæðisþroska nemenda
og heilbrigðri sjálfsmynd og styrkja þá
í að taka ábyrga afstöðu í lýðræðislegu
þjóðfélagi."
Biblíusögur hafa verið meginviðfangs-
efni kristinna fræða í skólum lengst af á
þessari öld. í nýju tillögunum verður
áfram lögð áhersla „á Biblíuna, biblíu-
texta og biblíusögur, og með því mætt
óskum kennara og íleiri sem telja nauð-
synlegt að efla biblíuþekkingu meðal
bama og unglinga.“ Þetta atriði er mikil-
vægt. Biblían er helgirit kristlnna manna
og sem slík grundvallarrit kristninnar.
Áhrif hennar á líf, trú og samfélög fólks
eru gífurleg viða um heim og án
þekkingar og skilnings á henni er varla
hægt að búast við þekkingu og skilningi
á kristinni trú og siðgæði.
Loks er í tillögunum bent á aukna
áhersla á fræðslu um önnur trúarbrögð
og lífsviðhorf en kristni. Rökin fyrir þvi
eru þessi: „Tekið er mið af breyttum
aðstæðum í Evrópu og heiminum og
áhrifum þeirra. Fjölhyggja og fjölbreytni
lifsviðhorfa fer vaxandi hér á landi eins
og í nágrannalöndunum og fólk kemur
frá ýmsum menningarsvæðum.'1 Mark-
miðið er að auka umburðarlyndi og
víðsýni sem hlýtur að teljast verðugt
viðfangsefni.
Rök fyrir greininni
í tillögunum em einnig færð almenn rök
fyrir námsgreininni kristin fræði, sið-
fræði og trúarbragðafræði og stöðu
hennar í skólakerfinu. Hér skal að
lokum drepið á það helsta.
Fyrstu rökin em menningarlegs eðlis.
Talað er um læsi á mennninguna:
„Kristin fræði eiga þvi m.a. að gera nem-
endur læsa á menningararf þjóðarinnar
en einnig Vesturlanda almennt. Biblíu-
fræðsla er liður í því. Biblían hefur haft
mótandi áhrif á menningararf íslensku
þjóðarinnar og Vesturlanda. Þessi áhrif
birtast m.a. í bókmenntum og listum,
sem og lífsskilningi fólks, trú og
siðgæði."
í öðm lagi er visað til þess að skólan-
um er ætlað að stuðla að alhliða þroska
og því þurfi hann að gefa nemendum
tækifæri til að fást við viðfangsefni sem
snerta flesta þætti mannlegrar veru.
Síðan segir: „Þar á meðal er hinn
trúarlegi þáttur en hann er mikilvægur
m.a. vegna þess að umfjöllun um trú
og lífsskoðun tengist leit fólks að
svörum við spurningum um merkingu
lífsins og hluti af sjálfsmynd þess er
um mikilvægi þess að skólinn skapi
nemendum tækifæri til að takast á við
viðfangsefni sem hjálpi þeim að móta
eigin sjálfsmynd, þannig að þeir öðlist
færni i að taka ábyrga afstöðu til við-
horfa og lífsgilda og geti tekið ákvarð-
anir byggðar á þekkingu.
Loks er vikið að fræðslu um önnur
trúarbrögð og lífsviðhorf en kristni. í þvi
sambandi segir að slík fræðsla sé mikil-
væg svo að nemendur geti umgengist og
borið virðingu fyrir fólki sem er ann-
arrar trúar eða lífsskoðunar. Talað er
um að umburðarlyndi og viðsýni skipti
miklu máli og að traust þekking á eigin
rótum og skilningur á ólíkum lífs-
Biblíusögur hafa verið meginviðfangsefni kristinna
fræða í skólum lengst afá pessari öld. í nýju
tillögunum verður áfram lögð áhersla „á Biblíuna,
biblíutexta og biblíusögur, og með pví mætt óskum
kennara ogfleiri sem telja nauðsynlegt að efla
biblíupekkingu meðal barna og unglinga." Þetta
atriði er mikilvægt. Biblían er helgirit kristinna
manna og sem slík grundvallarrit kristninnar.
ákveðið lífsviðhorf og gildismat." Síðan
er tekið fram að skólanum sé ekki
ætlað að þröngva ákveðnum trúar-
legum viðhorfum upp á nemendur,
heldur á hann að veita þeim tækifæri
til að þroska með sér skilning á
trúarlegum þáttum mannlegs lífs og
færni í að fást við trúarleg viðfangsefni.
í þriðja lagi er fjallað um miðlun
gilda og bent á að uppeldishlutverk
skólans hafi aukist jafnt og þétt. Bent
er á að sérhvert þjóðfélag byggi á
ákveðnum grundvallargildum og að
skólanum sé ætlað að miðla slíkum
gildum. Síðan segir: „í íslensku sam-
félagi eiga þessi gildi sér kristnar
rætur. Nægir þar að nefna virðingu
einstaklingsins fyrir sjálfum sér og
öðrum manneskjum, fyrir mannréttind-
um og helgi mannlegs lífs, umhverfinu
og öllu lífi." í framhaldi af þvi er talað
viðhorfum dragi úr öryggisleysi og
fordómum og stuðli að víðsýni og friði
milli ólíkra menningarheima.
Lesendur Bjarma eru hvattir til að
kynna sér þessar tillögur og blanda sér í
umræður um þær eftir þvi sem tilefni er
til. Veffangið á heimasíðu mennta-
málaráðuneytisins er:
http: / /www.ismennt.is/veflr/namskra/
samfelag/kristinfraedi