Heima er bezt - 01.09.1955, Qupperneq 24
280
Heima er bezt
Nr. 9
Stýrimaður gerði eins og fyrir
hann var lagt, og vélstjórinn
svaraði.
„Það er víst allt í lagi með
hann,“ sagði stýrimaður.
Skipherranum létti. Hann vék
sér skörulega að þeim rússneska
og skipaði honum að hypja sig
niður í salinn. Rússinn varð of-
urlítið skoteygur, gaut augunum
til skipshafnarskránna, en flýtti
sér síðan niður til félaga sinna.
Skipherra og stýrimaður
bjuggust nú við frekari aðgerð-
um af hendi Rússanna, en eftir
þetta voru þeir hinir rólegustu,
og veiðiskipin rússnesku héldu
sig nærri varðskipinu. Klukkan
tólf á miðnætti renndi flotinn
inn á höfnina á Seyðisfirði. Það
var blíðalogn og mjög heitt í
veðri, hitinn hvorki meira né
minna en tuttugu stig á Celsíus.
Sjórinn var gljár og sléttur, og
hin háu hrikafjöll spegluðu sig
i dökkum og tindrandi fletinum.
Faxaborgin lagðist þegar í
stað að bryggju. Við hana síbyrti
eitt af rússnesku skipunum, og
síðan lögðust hin hlið við hlið,
unz þarna voru fimm skip í röð.
Úti á höfninni sindruðu fjöl-
mörg ljós. Geislarnir merluðu
skyggðan sjóinn. Það var sem
upp á yfirborðið legði bjarma
neðan úr dimmum djúpunum frá
alljósuðum undirheimasölum.
Þegar birti af degi, sýndi það
sig, að sjötíu norsk og sænsk
síldveiðaskip lágu þarna úti á
höfninni.
Strax og Faxaborgin og fylgi-
nautar hennar voru lagstir við
bryggju, fór skipherra upp í
bryggjuhús og hringdi til sýslu-
mannsins, tilkynnti honum töku
skipanna og bað hann skipa vörð
úr landi. Sýslumaðurinn var
Hjálmar Vilhjálmsson, sem nú
er skrifstofustjóri i félagsmála-
ráðuneytinu. Hann brást vel við
óskum skipherra, en illa gekk
honum að fá menn til varðstöð-
unnar. Það leið og beið, en loks
kom lögregluþj ónninn, Björn
Jónsson úr Firði, og með honum
tveir menn, sem gefið höfðu kost
á sér fyrir þrábeiðni sýslumanns.
Svo gekk þá skipshöfnin á Faxa-
borg til náða eftir unnið dags-
verk og lét liði sýslumannsins
það eftir að gæta Rússanna.
Næsta dag var uppi fótur og
fit á Seyðfirðingum. Kom margt
manna út á bryggju að líta á
Rússana og skip þeirra, og var
auðheyrt, að mönnum þótti
skipshöfnin á Faxaborg hafa
reynzt allvel. Þá komu og bátar
frá skipunum norsku og sænsku,
og Svíar og Norðmenn spókuðu
sig á bryggjunni, blönduðu geði
við Seyðfirðinga og virtu engu
síður fyrir sér kempurnar níu á
Faxaborg, en hina knálegu
rússnesku sjómenn.
Það dróst í nokkra daga, að
réttarhöldin hæfust. Var beðið
eftir túlk frá Reykjavík og rússn-
eskum sendimanni, sem veita
skyldi löndum sínum fulltingi.
Loksins kom Pétur Thorstein-
son, nú sendiherra í Moskvu,
sendur af íslenzku ríkisstjórn-
inni, og með honum fulltrúi frá
rússneska sendiráðinu. Rússarn-
ir játuðu sök sína, og voru þrír
af skipstjórunum dæmdir í fulla
sekt, en einn, skipstjórinn á
Burna, skyldi aðeins greiða lít—
ilfjörlega upphæð fyrir hjálp
sína við skipverja á Wolna. Skip-
stjórarnir hétu: Mikael Lukin,
Novoselof Lef, Spricen Vladimar
og Ivanov Alexander.
Það rættist allvel úr Rússunum
þessa daga, sem þeir dvöldu á
Seyðisfirði. Daginn eftir að
þangað kom, gengu skipstjór-
arnir á land og skoðuðu vand-
lega síldarverksmiðjuna. í för
með þeim voru fjórir menn, sem
virtust hafa allmikil völd á skip-
unum, en voru þó ekki stýri-
menn. Var sagt, að þeir væru
eins konar fulltrúar stjórnar-
valdanna. Þennan dag urðu þeir
á varðbátnum þess vísari, að
ýmsir af Rússunum kunnu tals-
vert hrafl íi ensku. Nokkrir af
rússnesku sjómönnunum komu
yfir í Faxaborg og tefldu skák
við skipverja. Unnu Rússarnir
hverja skák, og sama varð reynd-
in næstu daga.
Að kvöldi fyrsta dagsins, sem
Rússarnir biðu réttarhaldanna,
söfnuðust þeir saman á því skip-
inu, sem næst lá Faxaborg. Höfðu
þeir með sér mörg strengjahljóð-
færi. Veður var hlýtt og stillt, og
sátu Rússarnir á þiljum uppi.
Léku þeir á hljóðfæri og sungu
rússnesk lög. Safnaðist saman á
bryggjunni fjöldi Seyðfirðinga,
og Norðmenn og Svíar komu í
land á mörgum bátum. Rómuðu
allir söng og hljóðfæraslátt
Rússanna. Nokkrir Norðmenn
reru frá skipum sínum og námu
staðar skammt frá landi, léku
á harmoníkur og sungu við
raust. Og jafnvel skipverjar á
Faxaborg hrifust svo af söng og
hljóðfæraslætti Rússanna, að
þeir tóku að syngja um kvöld-
dýrðina. „Nú blika við sólarlag
sædjúpin köld,“ og „Sjáið hvar
sólin nú hnígur,“ sungu þeir
nokkrir saman, dreymnir á svip,
en ekki mundi nein ástæða til
að státa af söng þeirra.
Björn Jónsson, lögregluþj ónn
á Seyðisfirði, hefur mikinn á-
huga á knattspyrnu. Hann getur
mælt á þýzka tungu, en hana
skildu fleiri af rússnesku sjó-
mönnunum heldur en enskuna.
Einn daginn kom Björn að máli
við rússnesku skipstjórana og
bauð upp í keppni í knattspymu.
Skyldi úrval úr skipshöfnunum
keppa við seyðfirzka knatt-
spyrnumenn. Rússarnir báru
saman ráð sín, og síðan sam-
þykktu þeir að taka boðinu.
Kvöldið eftir kom Björn á
stórum vörubíl til að sækja
knattspyrnuflokk Rússanna. En
þá var heldur en ekki komið
babb í bátinn. Nei, nei, Rússarn-
ir vildu ekki keppa. Björn tók
þetta óstinnt upp. Hann sagðist
vera búinn að auglýsa kapp-
leikinn, og seyðfirzku knatt-
spyrnumennina kvað hann bíða
reiðubúna til leiks. Væri það
ekki venja á íslandi að ganga á
gefin loforð, — þeir, sem það
gerðu, væru taldir níðingar.
Þennan dag hafði fulltrúi rússn-
eska sendiráðsins komið til
Seyðisfjarðar, og Björn varð
þess vísari, að skipstjórarnir og
hinir pólitísku eftirlitsmenn á
skipunum, ráðfærðu sig við
hann. Eftir stundarkorn var
Birni sagt, að ákveðið hefði ver-
ið að taka þátt í keppninni.
Kappleikurinn var mjög svo
fjölsóttur. Fregnir um, að til
stæði keppni milli Rússa og
seyðfirzkra knattspyrnumanna,
hafði borizt út í skipin norsku og
sænsku, og auk skipverja af
varðbátnum, Rússa og Seyðfirð-
inga, var fjöldi af Norðmönnum
og Svíum saman kominn á
íþróttavellinum. Rússana skorti