Heima er bezt - 01.09.1962, Blaðsíða 16

INGIBJORG OLAFSSON:
ÞORKELL Á BAKKA
orkell á Bakka var ríkasti bóndinn í dalnum,
eins og faðir hans hafði verið. Föðurafi hans
hafði verið sýslumaður þar í sýslunni.
„Það var ágætismaður,11 voru bændurnir van-
ir að segja.
Þorkell var stór og sterkur, fölur í andliti, skegglaus
með bogið nef, dökka hárið hans varð snemma hæru-
skotið. Hann var virðulegur maður og gat orðið ofsa-
fenginn, ef einhver gerði honum á móti skapi. Gunn-
hildur, kona Þorkels, var mjög ólík honum, lítil og
spengileg, með Ijóst hár og blágrá, mild augu. Þau
áttu eina dóttur, Sigríði að nafni, hún var há, eins og
faðir hennar, en hafði ljósa hárið og blíðlegu augun
hennar móður sinnar. Þorkell unni dóttur sinni mikið.
Þegar hún var 18 ára gaf hann henni hvítan hest —
orðlagðan gæðing — og nýjan söðul. Nágrönnunum
fundust þetta konunglegar gersemar. Nú var Sigríður
komin á þann aldur að faðir hennar fór að hafa áhyggj-
ur af því hvar hann gæti fundið mannsefni sem væri
henni samboðið.
Á þeim dögum sem saga þessi gerðist var það einatt
vilji foreldranna sem mestu réði um giftingu barnanna
og þótti sjálfsagt. En þó kom það stundum fyrir að
ungt fólk fór til Ameríku, annað hvort til að sleppa
frá ógeðfelldri giftingu eða til þess að geta gifzt þeim
sem hjartað þráði.
Þorkeli kom ekki eitt augnablik til hugar að hafa
Sigríði með í ráðum — að maðurinn væri henni sam-
boðinn, var honum nóg, þá kæmi ástin af sjálfu sér,
um það var hann ekki í vafa.
„Heyrðu, Gunnhildur," sagði hann einn dag við
konu sína. „Nú förum við bráðum að gifta Sigríði.“
„Mér finnst nú ekki nauðsynlegt að flýta sér að því,
góði minn,“ svaraði Gunnhildur.
„Konur eru alltaf svo kenjóttar,“ sagði Þorkell, hálf-
ergilegur. „Mér er full alvara að það er tími til þess
kominn að við förum að svipast um eftir mannsefni
handa henni. Mig langar ekki til að hún bíði og verði
ástfangin í einhverjum ráðleysingjanum hérna í ná-
grenninu. Eg ætla að fara vestur á land og heimsækja
hann Þormóð frænda minn og vita hvort einhver af
sonum hans er ekki hentugur maður handa Sigríði."
„Mér finnst barnið verði að hafa leyfi til að ráða
giftingunni sinni,“ sagði Gunnhildur.
„Hvaða endir heldurðu að verði á því? Við megum
búast við að einn góðan veðurdag giftist hún einhverju
greyi, sem ekkert á og ekki er maður til að stjórna búi.
Nei, mig langar ekki til þess.“
„Sei, sei, það er nú engin hætta á ferðum enn þá,“
svaraði Gunnhildur.
Þorkell sagði ekkert, en saug pípuna sína óþolinmóð-
lega.
„Heyrðu, vinur minn,“ hélt Gunnhildur áfram eftir
stutta þögn, „mér finnst að við ættum að vera svo
hyggin að skipta okkur ekkert af þessu, ég gef aldrei
mitt samþykki til þess að Sigríður verði seld, hún skal
hafa leyfi til að giftast þeim sem hún finnur að hún á
samleið með.“
„Aldrei hef ég heyrt þvílíkt þvaður,“ rödd Þorkels
skalf Iítið eitt, „hver talar um að selja hana, ég vil að-
eins að hún fái góða giftingu.“
„ÞorkelI,“ sagði Gunnhildur blíðlega, „hvernig held-
urðu að sambúð okkar hefði orðið ef við hefðum ekki
unnað hvort öðru?“
„Það er enginn sem talar um mig og þig,“ Þorkell
hleypti brúnum, hann vildi ekki viðurkenna fyrir sjálf-
um sér að hann var sigraður. „Það veit heldur enginn
hvort okkar hjónaband hefur frekar blessazt af hjóna-
ástinni, eða því að jafnræði var með okkur.“
„Nei, Þorkell minn, nú botna ég ekki lengur í því
sem þú segir,“ Gunnhildur strauk sokkbolinn sem hún
var að prjóna og brosti hlýtt til hans.
Þorkell greip hattinn sinn. „Það er ekki hægt að tala
skynsamlega við þig í dag,“ hreytti hann úr sér, um
leið og hann hvarf út úr dyrunum.
Það var fagurt sumarkvöld, rétt fyrir sláttarbyrjun.
Siggi smali var kominn heim með 200 kvíaær, sem hann
sat yfir á daginn, uppi í fjalli. Hann hafði líka hjálpað
stúlkunum að bera mjólkurföturnar út á kvíabólið, og
nú lá hann í brekkunni fyrir vestan bæinn, með brauð-
sneið í annarri hendi og bók í hinni.
Leó, elzti hundurinn á bænum — sem venjulega gerði
ekki annað en éta og sofa — fór allt í einu að gelta, svo
hátt og hvellt, að Siggi, sem var að lesa skemmtilegan
kafla í Njáls sögu, reis upp til hálfs, til þess að sjá
hvað um væri að vera. Niður hina lágu fjallshlíð fyrir
vestan bæinn, kom löng lest af mönnum og konum.
308 Heima er bezt