Heima er bezt - 01.07.1965, Side 11
BJORN J. BLONDAL:
LSETUR
E=^ f satt skal segja, þá veit ég ekki hver er merk-
asti þáttur eða atburður ævi minnar. Þegar ég
lít til baka yfir farinn veg, sýnist mér líf mitt
líkast læk, er rennur í átt að móðunni miklu.
Hljóðlátur, oftast í kyrrð íslenzkra sveita, en um furð-
anlega fjölbreytt landslag. Ilmblóm og angandi rósir
hafa orðið á vegi hans. Geislaregn og kristallshallir
kærleikans. Andblær frá sjálfum guði.
En leiðin liggur líka urn skuggahverfi efnishyggju og
ótta, þar sem vonin berst við dauðann. —
Ég hef lítillar annarrar menntunar notið en þeirrar,
sem samferðamennirnir hafa gefið mér, bækurnar sem
eg hef lesið og það sem augu mín hafa séð og eyru
numið. Vináttan hefur verið athvarf mitt. Sormn há-
D
skóli.
Á bernskuárunum mótast maðurinn mest. En upp-
eldi þeirra, sem fæddir eru í byrjun þessarar aldar, var
ólíkt því, senr nú er. Gömul menning cr að deyja og
ný að fæðast.
Fátt er ég þakklátari fyrir nú, en sögurnar sem gamla
fólkið sagði mér. Sögurnar sem spegluðu trú þess og
áhugaefni. Sögurnar sem vöktu ímyndunarafl barnsins.
Leiddu það til himnaríkis og um hulda heinta. Efast
ég um, að dreng með minni skapgerð, hefði verið ann-
að hollara eða vænlegra til veganestis. Því gætu þessar
rökkurstundir verið einn merkasti þáttur ævi minnar.
Djúp þakklætiskennd og tregablandin, snertir hjarta
mitt, er ég í huganum horfi til baka, til þessa fátæka
fólks og stundum tötrum klædda. Jarðneskan auð átti
það ekki, en mikinn sjóð sögu og sagna, þar sem mildi
og samúð sveif yfir vötnunum. Trúin á algóðan guð átti
það líka í ríkara mæli og fegurri, en ég fann síðar í frá-
sögnurn hinna skriftlærðu, þótt orðflaumurinn væri
minni.
Sögurnar sem Þura gamla segir hér á eftir, eru allar
úr Borgarfirði. Þær eru sagðar eins og barnshugurinn
nam þær. F.n bárur tímans geta hafa breytt orðaröð
eitthvað.
Þura gamla situr og spinnur. Rokkurinn suðar. Nú
hefur hún oftast setið í sarna herberginu í mörg ár.
Vinnan er hamingja Iiennar.
Þegar hún hefur verið veik og ekki getað spunnið,
hefur tíminn aldrei ætlað að líða. Hún er barn vinn-
unnar og tíma, sem er liðinn.
Alla daga nema helgidaga spinnur hún, cða prjónar.
Á helgum dögum vinnur hún ekki. Hún rétt grípur
prjónana við og við fyrrihluta dags, til að liðka hend-
urnar.
Gakk þú inn til hennar og bjóddu henni góðan dag-
inn. Þá verður hún glöð og augun ljóma með undar-
legu hliki. Bliki, sem aðeins þau augu ein eiga, sem
hafa elskað einu sinni. Og unna þó öllu sem fagurt er.
Setztu hjá henni að dagsverki loknu og talaðu við
hana. Hún mun varla segja þér ljóta sögu. Hún metur
það svo lítils, sem ófagurt er.
Gleymdu því ekki að allar sögurnar hennar eru brot
og brotabrot. Rokkurinn er líka gamall og slítur oft
þráðinn.
Gamla konan segir það sjálf, að hún hafi tvisvar
horft inn í himnaríki. í bæði skiptin var það nálægt
sólsetri.
Þú rnátt ekki hryggja hana með því að segja henni
að hún hafi aðeins séð sólina setjast.
Þetta er fátæk kona og árin hafa lagt þungar byrðar
á herðar hennar.
Dýrmætasta eignin, sem hún á, er trúin á himininn
og það er raunar það eina, sem hún á.
Á hverjum degi nálægt sólsetri lítur hún öðru hvoru
upp frá vinnu sinni og horfir í vestur.
Alltaf býst hún við að geta séð inn í himnaríki. Hún
trúir því að ennþá einu sinni muni hlið himinsins opn-
ast fyrir sjónum hennar.
Hún segist vita, að þegar hún hafi horft þrisvar inn
í himnaríki, þá komi lausnarstundin. Það skiptir engu
hvort það verður í dag eða á morgun.
Þura gamla er fús til að segja þér hvað hún sá, en
hún segir að lýsing sín verði orðvana og fátæk, er lýsa
skuli allri þeirri dýrð.
Heima er bezt 247