Heima er bezt - 01.02.1966, Page 13

um var stúlka úr Borgarfirði, sem einnig ætlaði daginn
eftir yfir Holtavörðuheiði og bað um að mega slást í
fylgd með honum. Gunnar þvertók fyrir það, kvaðst
þurfa að hraða för sinni eftir mætti og ekki mega tefja
við að bíða eftir fólki — sízt kvenfólki sem ekkert kæm-
ist áfram. Hún yrði að leita sér annarrar samfylgdar og
betur við hennar hæfi.
Leið svo af nóttin og löngu fyrir venjulega fótaferð
var Gunnar kominn á fætur. Þegar hann kemur fram í
bæjargöngin er borgfirzka stúlkan þar ferðbúin. Ekki
yrti póstur á hana, heldur snarast í fússi út úr bænum
og langhendist allt hvað af tekur í átt til heiðarinnar.
Segir eklú af för hans fyrr en hann kemur að Hæðar-
steini, þar sem vatnaskil eru á Holtavörðuheiði. Þá var
hann móður orðinn og settist niður til að hvíla sig. En
hann hafði ekki lengi setið þegar borgfirzka stúlkan
gengur fram á hann. Brá honum illa við og tekur nú á
rás suður af heiðinni. Fór hann geyst, enda undan brekk-
unni að sækja. Hét hann því að ganga þenna kvenskratta
af sér og taldi sig hafa gert það vel og rækilega þegar
liann var kominn niður í Hæðarsporð. Var hann þá tek-
inn að lýjast cftir hlaupin og ákvað að taka sér stutta
hvíld. En hann var ekki fyrr seztur en sú borgfirzka
kemur til hans, yrðir á hann og spyr hvort hann ætli
sér ckki að halda áfram fcrðinni.
Gunnar stendur enn á fætur og nú fylgjast þau að
góða stund. Þó kemur að því að stúlkan smágreikkar
gönguna svo Gunnar hefur ekki við. Hinkrar hún við
og spurði, hvort hún ætti að bera fyrir hann pósttösk-
una. Ekki vildi Gunnar láta brjóta stolt sitt svo gjör-
samlega á bak aftur að hann gæti þcgið boðið. Hitt varð
hann að láta sér lynda að stúlkan gckk hann af sér og
hvarf honum sýnum. Þegar Gunnar póstur kom loks að
fyrsta bænum sunnan hciðar, var stúlkan í þann vcginn
að kvcðja hcimilisfólkið. Hafði hún komið inn og þcg-
ið góðgcrðir cn vildi ckki hafa lcngri viðdvöl, því hún
átti cnn langa ferð fyrir höndum og ætlaði hcim til sín
um nóttina. Af Gunnari var hins vcgar svo mjög dregið
að hann trcysti sér ckki að halda áfram, hcldur baðst
gistingar og þóttist ckki í verri raun komizt hafa.
Með 30 hcsta í umbrotaófœrð.
Þegar líða tckur á seinni hluta aldarinnar scm lcið, fara
að bcrast sannsögulegri hcimildir og öruggari um ferðir
manna, jafnt landpóstanna scm annarra.
í kringum 1880 hafði sá niaður póstfcrðir yfir Holta-
vörðuheiði scm Daníel hét Sigurðsson, orðlagður dugn-
aðarmaður og hörkutól. Árið 1881 var síðasta árið scm
hann fór póstfcrðir á þcssari lcið, cn sá vctur var harð-
ur og snjóþyngsli mcð fádæmum um allt norðanvcrt
landið.
Á cinmánuði þcnna vctur var Daníel á suðurlcið við
fjórða mann, cn mcð ivær þrjátíu hcsta. I loltavörðu-
hciði var þá undir samfclldri djúpri snjóbrynju og sá
hvcrgi á dökkan díl. Ófærð í henni var cins og hún gct-
ur orðið mcst og vcrst.
Á utidau fer snjóplógur og ryður bilalestinni braut.
Fjórmenningarnir höfðu orðið veðurtcpptir í hríðar-
veðri nokkra daga í Hrútafirðinum og voru óþreyju-
fullir orðnir að komast áfram. Einn morguninn vaknaði
Daníel póstur í býti og sá að stytt hafði upp. Himin-
inn var hciður, en brunagaddur úti, eða 35 stiga frost.
Voru mcnn á skammri stund ferðbúnir orðnir og lögðu
af stað mcð hcstana. Umbrotaófærð var alla leiðina og
gekk fcrðin seint og hægt. Kom svo að hestarnir fcngu
sig ckki hreyft í sköflunum heldur stóðu kyrrir og virt-
ust að þrotum komnir. Yoru póstkoffort og klyfjar
teknar af þeim og allt skilið cftir í fönninni. Sneri Daníel
póstur þá við og hélt ofan í Hrútafjörð aftur. Ætlaði
hann að fá menn og slcða daginn cftir til að draga póst-
inn suður yfir heiði. Hinir þrír áttu að freista þcss að
komast mcð lausa hcstana suður af hciðinni. Ef það tæk-
ist ckki skipaði póstur þeim að skera alla hcstana þar
scm þeir stóðu í snjónum, og rcyna síðan að komast
sjálfir til byggða.
I>annig mjakaðist lcstin hægt og sígandi suður hcið-
ina, og rcvndu mcnnirnir að troða slóðina til skiptis fyr-
ir hcstana. Þcgar komið var langlciðina upp á háhcið-
ina voru bæði mcnn og hcstar að örmagnast. Náttmyrk-
ur að skclla á og frostið stöðugt að hcrða. Kom mönn-
unum saman um að cf þcir þyrftu að láta fyrirberast þar
sem þcir væru komnir myndi enginn þcirra lífi halda,
hcldur frjósa í hcl. \'ar cinn þcirra þremenninga scnd-
ur suður að Hæðarstcini til að kanna hvort færð myndi
Heima er bezt -19