Heima er bezt - 01.03.1966, Side 2
Cr jjetta múgsejjun?
Eitt af mörgu sem furðu vekur í fari vor íslendinga
er, hversu miklar umræður og hatramlegar gerast hér
oft um lítilsverða hluti, mcðan jragað er við hinum raun-
verulegu vandamálum. Eitt þeirra mála, senr margrædd-
ast verður um nú er hið svoncfnda Keflavíkursjónvarp.
Fátt hefur gerzt furðulegra í því efni en undirskrifta-
söfnun yfir 600 háskólastúdenta, um að krefjast banns
við því, að minnsta kosti jafnskjótt og íslenzkt sjónvarp
tekur til starfa. Öll þessi læti fyrr og síðar um það, að
fólk á suðvesturhorni landsins gctur notað sér afstöðu
sína, til að horfa á erlcnt sjónvarp, eru furðulegt fyrir-
bæri, og helzt gætum vér haldið, að hér væri komin af
stað einhver múgscfjunaralda.
Það er kunnara en frá þurfi að segja, hversu múgsefj-
un getur gripið um sig eins og farsótt, og hvemig óhlut-
vandir flokksforingjar og stjórnmálamenn hafa hagnýtt
sér þenna mannlcga veikleika. Sem betur fer höfum vér
íslendingar vcrið minna haldnir af slíkri scfjun en ýms-
ar aðrar þjóðir, þótt hún hafi öðru hvcrju skotið upp
kollinum, og er ekki undirskriftasöfnunin í Háskólan-
um angi slíks faraldurs?
Vrér vitum, að til er hópur manna í landinu, sem sér
allt rautt, cf það hcfur cinhvcrja sncrtingu við Ameríku
og Ameríkumcnn. Margir þeirra sömu fylgja í blindri
trú öllu því, scm þeir telja að geti komið sér vel fyrir
utanríkisstefnu og áróður Rússa. Þessutn mönnum öll-
um cr hersetan á Keflavíkurvelli þyrnir í augum, og
sama má segja um ýmsa mcnn, scm hafa staðnað í göml-
um kenningum og yfirlýsingum um hlutlcysi og gcra
scr ckki Ijóst, að tímar þcss cru því miður Iöngu taldir.
Þessir flokkar manna mynda kjarnann í andstöðunni við
Kcflavíkursjónvarpið, og þcim virðist létt að afla sér
skoðanabræðra, hvort sem það er með múgsefjun eða
ekki. En miklu rökvísara væri af þessum mönnum, að
beita sér beint gegn varnarliðinu, en jafn óraunhæfum
hlut eins og sjónvarpinu.
Ekki skal skilja orð mín svo, að ég telji Keflavíkur-
sjónvarpið sérlega æskilegt, en hins vegar tel ég allan
þann málarekstur, sem út af því er gerður, vanhugsað-
an og þeir góðu menningarfrömuðir ættu að skjóta geiri
sínum í aðra átt, þar sem þörfin væri meiri.
Mikið er rætt um þá hættu, sem þjóðerni voru og
menningu stafi af því, sem sjónvarpið sendir frá Kefla-
vík, og til þess að herða á því, hvílík vanvirða það sé
að horfa á erlent sjónvarp. Gegn því má spyrja, er van-
virða að hlýða á erlendar útvarpsstöðvar, eða verður oss
vanvirða að því að horfa á sjónvarp frá gervitunglum,
þegar það verður komið í fullan gang? Ég held þær
spurningar þurfi ekki svar.
En þá er það hin menningarlega og þjóðernislega
hætta. Ein af mörgum afleiðingum aldalangrar einangr-
unar vorrar er ótti við erlend áhrif. En ef vér lítum á
sögu vora kemur fram, að svo má kalla, að reisn íslenzkr-
ar menningar hafi lengstum farið saman við aukin sam-
skipti við erlendar þjóðir eins og eðlilegt er. Menning
er ekki einangrað fyrirbæri smáþjóðar, nema hún nær-
ist á alþjóðlegum straumum. Og hvað sem hver segir,
hefur aldrei verið meiri gróska í íslenzkri menningu en
nú, þrátt fyrir Keflavíkursjónvarp og annað það, sem á
oss herjar. Fleiri listgreinir eru stundaðar á íslandi en
nokkru sinni fyrr og margar með ágætum árangri. ís-
lenzkir vísindamenn vinna afrek, sem okatæk eru á al-
þjóðamælikvarða, tæknilegar framfarir hafa aldrei ver-
ið líkar, og sennilega hefur íslenzk tunga aldrei verið
frjórri en nú. Og þannig mætti lengi telja, en vér erum
nú í fyrsta sinni í hringrás viðburðanna í heiminum.
Og hversu óendanlega lítill hluti er ekki Keflavíkur-
sjónvarpið af öllum þeim erlendu öldum, sem á oss
skella. Og ég fæ ekki séð hættu af því fremur en svo
ótalmörgu öðru, sem engum manni dettur í hug að
banna. En ef til vill hugsa menn sér, að vér getum varð-
veitt þjóð vora í lokuðum öskjum, sem sýningargrip um
ókomnar aldir.
En setjum nú svo, að tungu vorri og menningu staf-
aði sérstök hætta af margumræddu sjónvarpi. Þá er því
til að svara, að þar sem það kemur beint framan að oss,
og vér vitum um leið og myndin birtist á skerminum,
að þctta cr erlent sjónvarp, þá er þar um miklu minni
hættu að ræða, cn ótalmargt af því, sem á borð er bor-
ið fyrir oss undir íslcnzku nafni. Stjórnmálaáróður
heimskommúnismans hcfur t. d. vcrið rekinn hér undir
sérstöku þjóðræknisnafni um áratugi, og áróðurstæki
þeirra, sem þar að standa, verið skírð eftir íslenzkum
bókmcnntaverkum, og fleira af því tagi. Af slíkri starf-
scmi stafar mciri hætta en venjulcgri sjónvarpsdagskrá.
Það cr lcttara að verjast þcirri hættu, scm gengið vcrð-
ur bcint framan að, cn dulbúnum flugumiinnum.
En þetta er þó ekki aðalatriðið í málinu. Mcrgur máls-
74 Heima er bezt