Heima er bezt - 01.11.1971, Qupperneq 30
ert og hvað þú ert gömul,“ sagði gamli maðurinn
hlýlega.
„Ég heiti Sigrún Guðbrandsdóttir. Ég er vestan
úr Barðastrandarsýslu. í næsta mánuði verð ég 19
ára. Á ég að segja þér meira?“
„Þakka þér fyrir, góða mín. Jú, mig langar til
þess að vita dálítið meiri deili á þér. Hvaða mennt-
un hefirðu? Eru foreldrar þínir á lífi? Ég skal ekki
spyrja þig um fleira í bráðina.“
„Ég er nú ekkert hálærð, bara skyldunámið og
svo landspróf. En það var ekki hátt. Pabbi og
mamma eru á lífi. Þau eru í Kópavogi hjá bróður
mínum. Við erum bara tvö, systkinin. Hann er 5
árum eldri en ég.“
„Þetta þykir mér vænt um að vita. — En nú skul-
um við skipta svolítið um hlutverk. Ég skal segja
þér dálítið nánari deili á mér.
Þú mannst líklega nafn mitt. Ég er sjötíu og
tveggja ára. Menntun mín er að mestu fengin í
skóla lífsins, en þá menntun hefi ég auðvitað reynt
að hagnýta mér á sem beztan hátt. Hún hefir dugað
mér vel. Ég hefi til dæmis verið talinn vel efnaður
síðustu áratugina. En það er ekki allt fengið með
því, góða mín. Ég ætla annars ekki að tala um það
við þig að þessu sinni. Ég á raunar enn 110 smálesta
bát, sem ég keypti nýjan fyrir 4 árum; það er ágæt-
ur bátur. Hann er í fullum gangi. Ég hefi prýði-
legan mann til að annast útgerðina fyrir mig. En
auðvitað er það ekki þetta, sem veldur því, að ég
hefi kallað þig hingað á minn fund, Sigrún mín
góð.
Svo er mál með vexti, að ég er ekkjumaður. Ég
missti elskulegu konuna mína fyrir 12 árum. Við
eignuðumst 3 börn, tvær dætur og einn son. Þegar
þessi sonur okkar var 17 ára, veiktist hann alvar-
lega. Við gerðum allt, sem í okkar valdi stóð, til
þess að hann fengi sem bezta lækningu, en það var
allt unnið fyrir gýg. Andrés, drengurinn okkar, dó
frá okkur, aðeins 19 ára.“
Hér þagnaði gamli maðurinn, starði fram fyrir
sig andartak, en hélt svo áfram:
„Dæturnar eru báðar á lífi, báðar giftar —, já,
báðar ágætlega giftar. Þér dettur nú kannski í hug
að spyrja, hvers vegna ég sé ekki á vegum þeirra.
Því er fá fyrst til að svara, að ég vil vera frjáls og
sjálfstæður maður, meðan ég megna nokkuð. Ef ég
færi í hornið hjá annarri hvorri stelpunni minni,
þá leyfðu þær mér áreiðanlega ekki að vera að basla
við útgerð. Svo eru þær ekki alveg í handraðanum,
önnur í Englandi, en hin í höfuðborginni okkar. —
Vegna þessa er ég nú kominn hingað — kominn á
elliheimili. Ég er auðvitað orðinn talsvert gamall og
farinn að verða heldur stirður í snúningunum. Þetta
fann ég. Svo fór ég einmitt hingað með það fyrir
augum, að eignast hér innan veggja einhvern, sem
gæti annast ýmis erindi fyrir mig. Ég þarfnast vinar,
góða mín, vinar, sem ég má treysta. — Ég hóf leit-
ina að slíkum vini, undir eins og ég kom hingað.
Ég veitti þér fljótlega athygli. Og nú hefi ég ákveð-
ið að velja þig.“
Það varð ofurlítil þögn, þar til unga stúlkan
sagði:
„Ég held að ég skilji þig að mestu leyti. En hvers
vegna valdirðu mig?“ Hún leit alvarleg á gamla
manninn. Hún hafði fylgzt með orðum hans af vax-
andi fjálgleik.
„Framkoma þín er óaðfinnanleg. Þú varst alltaf
jafn hlýleg, við hvern sem þú áttir tal. Alltaf varstu
hýr í bragði og sívinnandi. Þú virðist hafa ánægju
af að starfa, einkum þó þínu starfi hér. Þú ert létt
í spori, en ákveðin. Þú æðir ekki áfram eftir ein-
hverri óljósri stefnu, heldur veiztu hvað þú vilt.
Allt þetta gerði þig ákjósanlega í það hlutverk, sem
ég ætlaði vini mínum hér á heimilinu — eða vin-
konu.“
„Hvað er það svo, sem þú vilt að ég geri fyrir
þig?“
„Það er von að þú spyrjir. Það ber líka vott um
gætni þína. Ágætur eiginleiki, ekki hvað sízt, þegar
hann bætist við aðra góða. — Ja, það er nú ekkert
smáræði, sem ég ætlast til. En ég skal sjá til þess, að
það gangi ekki að neinu leyti út yfir störf þín hér.
— Það er sannarlega ekki svo gott að segja frá þessu
í fáum orðum. Eins og ég sagði áðan, þarf ég nauð-
synlega á vini að halda. Ég þarf að eignast hér, já,
nokkurs konar dóttur, sem fús er að skreppa í sendi-
ferðir fyrir hann pabba sinn, vera honum til ráð-
gjafar, en umfram allt að hjálpa honum til þess að
halda lífsgleði sinni og lífslöngun, með því að rabba
við hann, — já, já, vera eins og góð dóttir hans. Auð-
vitað skaltu ekki tapa á því fjárhagslega. En samt
vil ég taka það skýrt fram, að ég ætla þér að vinna
þetta fremur sem — já, sem fórn, en ábatastarf. —
Ég sé, að þú ert hugsi. Það er rétt. Þetta er starf,
sem áreiðanlega er dálítið óvenjulegt. Þú skilur
það, að ég fer bókstaflega fram á það við þig, að þú
breytir við mig sem sannan vin — auðvitað þannig,
að þér sé hlýtt til mín — segjum, að þér þyki ofur-
lítið vænt um mig. — Nei, ég er bara að tala um
föður og dóttur. Pabbinn er orðinn fjörgamall, en
dóttirin er ung og elskuleg, og annast hann pabba
sinn með mestu prýði! Já, nú hýrnaði yfir þér. Þú
ert mátulega tortryggin. Mér líkar það vel.
En nú er komið að því, að mig langar til þess að
410 Heima er bezt