Heima er bezt - 01.01.1980, Side 39

„Þetta er gott bréf,“ sagði ég að loknum lestri.
„Já, það er eins og hún sjálf, blessunun,“ sagði Guð-
björg. „Við verðum að reyna að lofa henni að vera þarna
eins lengi og hana langar til. Það þarf ekki að tæta mikið í
vetur, það er svo mikið til af nærfötum og sokkum og
vettlingum.
„Já, það hlýtur að komast af,“ sagði ég. „En heyrðu
Guðbjörg, það liggur við að ég öfundi hann Bjössa, ekki af
því að vera kennari á Hvoli. Ég hef aldrei haft löngun til
þess, en ég kunni ósköp vel við mig í dalnum og ég var, þér
að segja, svolítið skotinn í henni Úllu litlu, en hún var nú
reyndar bara krakki þá. Ég öfunda hann af því að eiga
hana og tvö yndisleg börn og búa á Úlfsstöðum. Þegar þau
voru trúlofuð Dóra og Erlendur, þá dreymdi mig um að
fara héðan, helst austur í Hamradal, en það fór nú eins og
það fór. Mér finnst stundum að þetta vera eitthvað svo
tilgangslaust líf. Við Dóra erum enn á besta aldri. Ég
heyrði hana einu sinni segja að hún myndi aldrei á ævinni
elska annan mann en Erlend. „Ekki fyr en þessi nálspor
verða að dufti og ösku,“ sagði hún. Heldurðu nú að það
væri synd að brenna þessa blaðaslíðru, á meðan hún er í
burtu?“
„Já,“ svaraði Guðbjörg hiklaust. „Ekki vildi ég hafa
það á samviskunni. Það yrði bara til ógæfu, henni og
öðrum. Hún hefur nú einu sinni tekið þetta í sig og hún er
óskaplega einþykk, hún Dóra mín. Ég hjálpaði henni að
setja upp þessa blaðaslíðru, en ég átti bágt með það og ég
get sagt þér það, að mér hefur alltaf leiðst að horfa á hana
— það væri óhæfa og ég mun aldrei gera það, ekki þó
engill af himnum birtist mér og segði mér að gera það.“
Guðbjörg horfði á mig, fast og raunalega, svo sagði hún:
„Dóra mín veit ekki það sem við vitum. Bjössi sagði
mömmu sinni það, þegar hann átti sem bágast og hún
sagði mér það, en ég gat ekki sagt henni það og mun aldrei
geta það. Heldurðu að þú gætir sagt henni það, Ásgeir
minn?“
„Nei,“ sagði ég, lágt en ákveðið, „ég veit hvað þú átt við
og ég lofaði henni Dísu sem hérna var að hún skyldi ekki
frétta það frá mér.“
Og svo háttuðum við en mér gekk ekki vel að sofna, þó
ég kynni vel við mig í litlu baðstofunni. Minningarnar
héldu vöku fyrir mér. Og mér datt í hug að kannski trú-
lofaðist hún einhverjum þarna fyrir austan og þá gæti ég
siglt minn sjó — og vissi þá að það var vonlaust.
Það átti ekki fyrir aumingja Dóru að liggja að sjá vorið í
Hamradal. Ólöf gamla fékk slag á nýársdag og varð
ósjálfbjarga og sígrátandi og mátti varla víkja frá rúminu
hennar. það var of erfitt fyrir Guðbjörgu og Kötu að
annast hana, með öðru sem þær höfðu að gera.
Ég náði símasambandi við hana fjórða janúar. Þegar
hún heyrði hvernig komið var sagði hún: „Ég kem svo
fljótt sem ég get.“ Og það gerði hún.
30. KAFLI
Hefurðu gleymt þessu Guðbjörg?
Ólöf gamla var dáin og Guðbjörg var orðin gömul og
þreytt og sjóndöpur.
Dóru fannst fannst tómlegt á heimilinu og hafði nú
samband við Ásdísi, hana Dísu, sem var kaupakona í
Þrándarholti sumarið sem hann Erlendur var þar. Hún
hafði átt heima í Furuvík öll þessi ár, unnið í fiski á sumrin
og þvegið þvotta og gólf á vetrum. Dóra hafði stundum
hitt hana þegar hún fór til Furuvíkur og gefið henni smjör
og egg og oft sent henni eitthvað þegar ferðir féllu.Henni
þótti vænt um Dóru og var við mig eins og hún ætti i mér
hvert bein.
Dóra hafði veður af því að hún væri orðin leið á þessum
störfum og leið á að hugsa um mat handa sér einni og vera
ein í kjallaraherbergi. Hún spurði hana þá að því hvort
hún vildi ekki flytja að Þrándarholti. Vera þar vinnukona,
meðan heilsan entist og ef hún yrði lasburða þá skyldi hún
reyna að hlynna að henni og sjá um að hún þyrfti ekki að
vera á neinum hrakhólum.
Aumingja Dísa varð lifandi fegin, sagði að hvergi hefði
sér liðið eins vel og hjá henni. Og svo kom hún sjóleiðis
fjórtánda maí. Ég sótti hana og farangur hennar niður í
Beruvík.
Það var sólbjartur sunnudagur og mér varð hugsað
aftur í tímann, þegar ég sótti hann Erlend niður í Víkina,
það var á svona sunnudegi. Hvað var nú langt síðan? Ég
fór að grufla.
Dóra var tvítug þá nú var hún þrjátíu og tveggja. Það
var þá fyrir tólf árum.
Guðbjörg og Dóra fögnuðu Dísu og við drukkum öll
kaffi og súkkulaði í maskínuhúsinu.
Svo fórum við Siggi inn. Ég sat dálitla stund inni í
húsinu og las sendibréf, sem Dísa hafði komið með, það
var frá Boggu systur minni, sem var gift í Furuvík,
mamma var dáin fyrir nokkrum árum. Svo fór ég að líta
eftir kindum. Þegar ég gekk fram göngin voru dyrnar að
litlu baðstofunni galopnar og ég heyri háværan málróm
Dísu:
„Hún er falleg og hlýleg, þessi blessuð litla baðstofa og
allt eins og þegar ég var hérna. En hvar er myndin:
„Drottinn blessi heimilið?“ Hún er horfin, en hvað er nú
þar sem hún var? Blaðaslíðra og hvaða stafir eru þetta?
E.V. og H.S. Ó, elsku Dóra mín, því ertu að hafa þetta
daglega fyrir augum? Veistu ekki hvernig hann var,
manngarmurinn hann Erlendur?“ Ég gekk inn á gólfið,
mér brá að heyra þetta.
„Nei,“ sagði Dóra, „hann var enginn garmur.“
„Jú, víst var hann garmur að geta verið þér ótrúr, eins
og þú ert góð og eins og þér þótti vænt um hann,“ sagði
Dísa.
Guðbjörg settist á rúmið hjá Dísu, ég sá að hún tók um
hönd hennar — hún reyndi að þagga niður í henni.
Dóra starði svo undrandi á Dísu, að ég hélt að hún væri
Heima er bezt 31