Heima er bezt - 01.01.1980, Síða 40
að verða að steingerfingi. „Því segirðu þetta?“ stundi hún
upp.
„Af því að það er sannleikur, ég er vön að segja eins og
er. Ég held að ég vissi að hann var í rúminu hjá henni frú
Haflínu, þegar Ólafur var ekki heima. Þau sváfu uppi á
lofti en ég í kompunni inn af eldhúsinu, ég vissi það samt.
Mig langaði til að skamma hann, því mér þótti og þykir
svo vænt um þig, en ég gerði það ekki, hélt að það þætti
óþörf afskiptasemi og gæti hafst illt af því. En þegar ég
heyrði látið hans, þá fannst mér svo sannarlega að þetta
væri réttlát hefnd á hann. En ég hef aldrei viljað tala um
hann við þig, ég hélt að það ýfði sárin. Og ég hef ekki talað
um það við neinn nema hann Ásgeir þarna, ég hélt að
hann hefði sagt þér það.“
Dóra leit á mig. Hún var náföl. „Því sagðirðu mér þetta
ekki, Geiri?“ spurði hún.
„Ég gat það ekki, ég gat ekki fengið mig til þess,“
svaraði ég.
„Guðbjörg, þú sagðir mér að hann hefði verið drukkinn
og Bjössi strítt honum. Vissirðu þetta?“ spurði Dóra.
„Ekki þá, ég vissi það ekki fyrr en nokkru seinna,“
svaraði Guðbjörg.
„Því sagðirðu mér það ekki,“ spurði Dóra.
„Ég gat það ekki, elsku barnið mitt, fyrirgefðu mér, hafi
það verið vanhugsað," sagði Guðbjörg.
„Ég fyrirgef, ef það er nokkuð að fyrirgefa," sagði
Dóra. „Vissi pabbi þetta?“
„Nei,“ svaraði Guðbjörg, „hann vissi það aldrei.“
„Hann hefði kannski sagt mér það,“ sagði Dóra. „Er-
lendur var mér ótrúr, þessvegna hefur hann hrapað. Ég
held að aumingja Bjössi hefði ekki þurft að kveljast svona
af samviskubiti. Það þorði enginn að segja mér sannleik-
ann, nema þú Dísa mín, þú skalt njóta þess en ekki gjalda
««
En nú gekk Sigurður Vigfússon inn á gólfið. Hann hafði
staðið um stund í dyrunum. Hann gekk til Guðbjargar
rétti henni litla skrautlega, pappaöskju, rauða með gyllt-
um röndum.
„Hefurðu gleymt þessu Guðbjörg?“ spurði hann.
„Nú var það Guðbjörg sem fölnaði. „Nei, ég hef engu
gleymt,“ svaraði hún.
„Er nú ekki kominn tími til að hún Halldóra fái að
heyra allan sannleikann?" spurði Sigurður „Jú, segðu
sögu þína,“ sagði Guðbjörg lágt og raunalega.
„Hún er nú sú, að þegar ég var að fara úr Furuvík,
daginn eftir að hann Erlendur hrapaði, þá stóð hann
Konráð Torfason gullsmiður í húsdyrum sínum og kall-
aði til mín og bað mig að tala við sig.
„Ég var heppinn að ná í þig,“ sagði hann, „ég var að
smíða hringa fyrir hann Erlend Valdimarsson, hann kom
til mín í gærmorgun og ætlaði að taka þá, sagðist vera að
fara að Þrándarholti og ætla að vera þar um jólin. Þeir
voru ekki tilbúnir, en ég sagðist skyldi senda honum þá, ef
ég fengi góða ferð. Hann langaði auðvitað til að fá þá fyrir
jólin.“
Þá sagði ég honum frá slysinu, honum brá voðalega.
„Ég vakti í nótt við að ljúka við þá og fleira og þá var
maðurinn dáinn. Þetta er svo hörmulegt, hvernig á ég að
snúa mér í þessu?“ spurði hann.
„Var hann búinn að borga þá?“ spurði ég.
„Nei,“ svaraði Konráð, „Það átti að bíða þangað til
hann kæmi aftur.“
„Ég skal borga þá,“ sagði ég „og ráðstafa þeim eins vel
og ég hef vit til.“
Hann varð feginn og ég borgaði hringana og þegar
heim kom þá fékk ég Guðbjörgu þá, og sagði henni sögu
þeirra. Hún spurði mig hvað þeir hefðu kostað og greiddi
mér andvirði þeirra, og svo bað hún mig að geyma þá, og
tala ekki um þá við neinn, ég lofaði því og hef trúlega efnt
það. En ég er ekki eigandi þeirra og verð feginn að þeir
komist í réttar hendur.“
Guðbjörg sat hnípin, með öskjuna, hún sagði: „Nú verð
ég víst aftur að biðja afsökunar, ég þorði ekki að fá þér
hringana, Dóra mín, ég hélt að það myndi auka sorg þína.
Og pabbi þinn var svo veikur, ég hélt að hann kæmist í
geðshræringu ef hann sæi þá. Mér fannst Sigurður hafa
breytt vel og viturlega og ég trúði honum betur en sjálfri
mér, til þess að geyma þá og þegja yfir þeim. En þetta
hefur kannski ekki verið rétt hugsað, en Guð veit að ég
gerði það í góðum tilgangi." Hún fékk Dóru hringana.
„Taktu við þeim og gerðu við þá hvað sem þú vilt og
fyrirgefðu mér.“
Dóra tók við hringunum og sagði: „Ég á nú víst heldur
að þakka en fyrirgefa, ég finn að þið hafið breytt göfug-
mannlega.“
Hún tók hringana upp úr öskjunni og lét þá liggja í lófa
sínum.
„Ef að hann Erlendur hefði verið eins góður og göfug-
lyndur og þið, þá hefði verið gaman að lifa,“ sagði hún.
„Ég ætla að geyma þessa hringa. Kannski læt ég ein-
hvemtíma smíða úr þeim og gef þeim sem mér þykir
vænst um, hvort sem það verður karl eða kona. Ég vona
að það fylgi þeim ekki neitt ólán.“
Ólöf lítur á stóran gullhring með steini, sem glampar á
hönd hennar.
„Blessuð gamla fóstra mín, henni hefur þá þótt vænst
um mig af öllum,“ segir hún við sjálfa sig. Hringurinn var
fermingargjöf frá Halldóru í Þrándarholti. Og hún heldur
áfram að lesa:
Dóra hélt áfram: „Við skulum láta þetta vera sem
ótalað og aldrei minnast á það. En eitt ætla ég að gera.“
Hún tók niður blaðaslíðruna. „Guðbjörg, hvar er
myndin sem var þarna áður?“
Guðbjörg tók hana upp úr kommóðuskúffu og rétti
henni hana.
Dóra hengdi hana upp á þilið og sagði:
„Það hlýtur að hafa angrað ykkur aðhorfa á hana öll
þessi ár. Fyrirgefið mér ef þið getið.“
„Já, sannarlega gerum við það,“ sögðum við öll.
„Guði sé lof fyrir þessi skipti,“ sagði Dísa, „og ég verð
að segja það, og ég skyldi ekki hika við að segja það, þó
það væri mitt síðasta orð í þessu lífi: „Hann Erlendur
32 Heima er bezl