Heima er bezt - 01.02.1993, Blaðsíða 27
Myndfrá tímum hernámsins.
vonsvikinn og niðurlægður, sem smám saman
bættist hinu fyrsta landgönguliði fram eftir sumri
1940. Væri grannt skoðað mátti greina örin eftir
ófarimar undir kyrrlátu yfirbragði margra setuliðs-
manna. Var enda ekki ótítt að þeim væri núið um
nasir hversu vesælir þeir væru og stæðu langt að
baki hinum sigursælu Þjóðverjum.
Búnaður hermannanna reyndist að mörgu leyti
óheppilegur við íslenskt veðurfar. Sér til hlífðar í
kuldum höfðu þeir þykka, víða og nærri ökklasíða
frakka sem í bleytuhríð urðu svo þungir og óþjálir
að erfitt varð um allar hreyfingar. Voru kapparnir
næsta luralegir ásýndum í þessari múnderingu,
með blikkhjálma líkasta djúpdisum á hvolfi á
kollinum, ekki ólíkir klunnalegri snjókerlingu.
Sumir töldu að klæðnaður þessi hefði átt drýgstan
þátt í slysi því er margir breskir hermenn urðu úti
við æfingar á Eskifjarðarheiði, en fáeinir þeirra
komust nær dauða en lífi til mannabyggða.
Hermennirnir ásældust mjög samneyti við
heimafólk og varð drjúgum ágengt. Urðu margir
þeirra heimagangar og heimilisvinir íslenskra fjöl-
skyldna, enda voru þeir oft veitulir vel, fluttu inn á
heimilin bjór og tóbak, en liðsforingar einnig sterka
drykki auk ýmiss vamings, sem fólki þótti fengur að
úr „kantínum“ hersins. Urðu þeir mörgum aufúsu-
gestir á þessum tímum áfengisskömmtunar,
alræmds bjórleysis og rándýrs einkasölutóbaks.
Trúað gæti ég að á þessum árum hafi ekki verið
minna reykt af „Wild Woodbine“ hermannanna en
„Commander“ og „Camel“ tóbaksverslunar rík-
isins. Þá var heldur ekki ónýtt, gæti maður komið
sér í mjúkinn hjá einhverjum þeirra hærra settu, að
njóta gestrisni hans í „offíseraklúbbi“ þar sem
dýrar veigar flutu eins og vatn og kostuðu lítið
meira. Urðu margir furðufljótir að nema tungutak
hinna erlendu gesta þó að lítið hefði farið fyrir
málakunnáttu áður. Fleyg varð sú saga er tveir
menntamenn, reykvískir, spjölluðu saman um
ástandið og annar spurði: „A hvers konar máli ætli
þessar stelpugæsir tali við dátana?“ Hinn svaraði:
„Ætli þær tali ekki við þá „rúmensku.““
Fyrstu kynni mín af herstjóm Breta eru mér minn-
isstæð og allt annað en skemmtileg. Einn daginn
þegar ég kom heim að loknum vinnutíma, hitti ég
fyrir flokk vopnaðara hermanna sem hafði komið
sér fyrir innandyra. Heimilisfólkið var þar í herkví,
enginn hafði fengið að fara út né nota síma, því að
Heima er bezt 63