Fróði - 01.05.1912, Blaðsíða 61
FRÓÐI
413
og þá er hún farin að rotna, og þarna geta innýflin veriö njeira
og minna full af rotnandi fœöu, kannske tímunum saman.
Þegar þetta gengur svo, þá pakkast þessar feifar saman
fastara og fastara, haröara og harðara, til þess að nýja fœðan
daglega, geti haft eitthvert rúm. En afleiðingin af þvf er harð-
lífi, gyllinæð (piles) og lakabólga (appendicitis). En alt þetta
veldur blóðeitrun.
En blóðeitrunin kemur fram í hitaveiki, kœlingu [colds] gigt,
taugaveiklun og tannpínu [neuralgia] og svo smá kýlum og ból-
um á andliti, hálsi, handleggjum. Þegar stíflan og bólgan er
mikil, þá færast líffærin úr lægi, og geta komið af því lifrar- og
nýrnasjúkdómar,
Blóðið verður þykt í æðunum og getur ekki fyllilega losnað
við rusl það, sem flytja þarf út úr líkamanum. Það rennur ekki
nógu liðlega eða hart um líkamann, en af þessu geta komið ;
hjartveiki, heilabólga, veiki í eyrum og augnm, skinni, hálsi,
tönnum, og svo sýkin, sem vér þekkjum allir : tœringin.
Þá er fita ekki góð til ineltingar, síst ef mikils er neytt af
henni. Niðursoðin fæða í könnum oft varasöm. Og seinast má
ekki gleyma kökunutn, sœlgætis kökunum úr bakaríunum, hverju
nafni sem nefnast. Þessar hálfhráu, klessilegu kökur með syk-
urtoppunum, sem fína fólkið getur ekki án verið. Þoer setja
marga hrukkuna á yngri sem eldri og stytta aldur þeirra. Má
segja að þær séu sjálfskapað víti og makleg refsing öllum þeim,
sern þykjast ekki án- þeirra geta verið og œtla, að til þess að
vera mikill maður, útheimtist það að eta fínar kökur, úr fínasta
méli, frá fínasta bakaranum. Þær meltast illa og þá er nóg
sagt um þœr. Bólurnar á hálsi og handléggjum, og stundum á
andliti fína fólksins, segja oít söguna skírar, en hún vœri prent-
uð stórum stöfum.
Ef menn hins vegar fara varlega og forðast að eta af hinni
tormeltu fæðu, nema lítið eitt, þá geta menn notið alls þessa og
glaðst í hjörtum sínum.
En svo er kryddið alskonar, það æsir og þurkar upp líffœr-
in, og vínið sömuleiðis, en svo gjörir það húð harða og skorpu
innan f magann, svo að hann getur ekki unnið í lagi, og sé það
nokkuð að mun, getur meltingin eyðilagst un langan tíma. En
þá sér hver maöur, að enginn getur verið heilbrigður.
-o-