Muninn - 01.02.1972, Blaðsíða 4

Tita þáttur Töfratippis
2. kapítuli:
- - TITI TÖFRATIPPI
HITTIR GALDRA-
KALL OG AÐRAR
ÖVÆTTIR
Er hér var komið sögu,
skyldi Titi töfratippi og hippi
ganga til uppfræðslu og skikk
unar í sproki því, sem talið
er að eitt sinn í grárri forn-
eskju brúkað hafi verið á
þessu útskeri og veraldarinn-
ar hundsrassi. En sprok þetta
er nú fyr iöngu dautt og for-
tapað. Gekk Titi í salinn og
eygði þá mannkerti naklcvart,
er hímdi yfir púlti einu. Glúpn
aði Titi allmjök við sýn þessa,
því púltmennið var harð-
neskjulegt og hvasseygt. Auk
þessi vissi Titi upp á sig
skömm stóra, þar sem hann
var seinmættr, en hann gat
eigi látið spyrjast að hann á
réttum tíma lcæmi, því að þá
var töfratippa- og hippaheið-
ur hans í hættu staddr.
Púltsyjandanum er svá lýst,
at hann sé ioðinn um sviðin,
vítt og breitt, úfinn allr, brúna
þungr og i heild allillilegr. Er
hann og heldr holdgrannr og
svá langr, at nemur tveim
tommustokkum tæpum frá
jörðu, þá sjaldan er úr rétt-
ist. Einnig er þess getið unr
háttu manns þessa, at hann
stundum klífi púltið af snilld
mikilli, þar eð hann má eigi
lengi kyrr silja. og tíðum gel-
ur hann þaðan galdr svá illan,
at þingheim' setur hljóðan.
Var nú öllum durum aftur
lokið ok hófst dagskrá. Hún
var allmjök mónótón ok á þá
leið, at þulurinn við púltið
hreytti úr sér fræðum spaklig-
um ok svá hratt at minnti á
maskínukanónu, en þing-
heimr hlýddi á, lúpulegr. Tita
töfratippa varð orðfátt við að-
farir þessar og horfði í gaupn-
ir sér til að verjast orðflaumn
um, er streymdi úr djúpum
púltsins, þar eð fræðaþulur-
inn hafði þar inn í skriðið til
tilbreytingar. Varð Titi því all
feginn, um frjálst höfuð að
strjúka að lokinni tortúrsess-
jón þessari.
Næsta undirvísan skyldi
fram fara í húsi því, er
„hriktanda hjallr“ nefnist. Þá
er Titi inn í stofuna trað,
féllu dordinglar nakkvarir í
vit honum, en við það varð
Tita ljóst, að hér skyldi hann
nema fornfræði nökkur. Þar
tróndi á glámbegg Alli töfra-
tippi. Laut hann að mönnum
og raulaði feueralte vöggu-
ljóð, svo að hrotur og önnur
svefnhljóð viðkomandi disci-
pulusa skullu harkalega á
virðulegum veggjum hrikt-
anda hjalls og brast í.
Var Titi lítt ánægður með
undirvísan þessa og fældist
undan og áttaði sig eigi, unz
hann hrataði inn í steinkassa
nakkvarn. Kannaðist Titi við
sig eftir þenkjan nokkra og
sótti síðan enn frekar að kass
anum, (hvað hann hefði aldrei
gert áður, því hann var töfra-
tippi og hippi) og hafði af að
komast gegnunr 4 hurðir, var
þá mjög af Tita drgeið og lagð
ist hann niðr og hvíldist.
Eigi hafði hann lengi hvílst,
þá er hann hrökk upp við
undirgang feikilegan. Ruddist
þá lýðr ófagur inn í sal þann,
er Titi hafði hvílst í. Sótti á
eftir þeim þuss mjög grimmi-
legr ok svá illa eygr, at hann
mátti mennska drepa með
augnaráðinu einu og þá fyrir
engar sakir aðrar, heldr en
talanda, ef honum bauð svá
við að horfa. Frá Titi það að
seggr þessi var nefndr „Kamb
jón með snagann“ og óttuð-
ust allir hann mjök. En nafn
þetta er svo ti! komið, að upp
úr hausi sér hafði þuss þessi
hárlcamb geysilegan. Var sá í
eðli sjálfstæðr mjök ok þótti
að vonum allillt undir að búa.
Hóf nú seggrinn upp kennslu
og þóttist Titi aldrei í öðru
eins lent hafa og var þó marg-
reyndur í mannraunúm. Varð
undirvísanin því máttkari er
á timann leið ok undir lokin
þaut Kambjón fram og aftur
í krítarryki svá miklu, að að-
cins sáust snaginn og hendur
hans, sem héldu þá á hring-
ferlum eður reglustikum. Með
þeim tólum lamdi illvirkinn
vegginn svá ógurliga, að lá við
meiðingum, hrundu þá og af
honum bölrúnir þær, er hann
hafði á klínt.
Hafði og þussinn þann sið,
að hann andaði í sogum gegn-
um tenn sínar ósundurteknar
og varð af blástur ógurlegr,
svá meyjar féllu i öngvit unn-
vörpum. Kom þó svo, að lýðr-
inn þoldi eigi lengur við og
hringdi klukkum. Sturlaðist
þá Kambjón gersamlega, því
hann var hundheiðinn, og
rann svo hratt sem klossar
hans báru hann í greni sitt.
3. kapítuli:
- - TITA VERÐUR
ÖGLATT
Þá er Hambjón hafði horf-
ið af sjónarsviði vinstra auga
Tita og hornhúð nefnds auga
var að jafna sig, renndi Titi
því hægra til duranna og sá
þá mann einn rengulvaxinn
með byrjandi skalla renna inn
í stofuna og ýtti hann á und-
an sér borði nokkru, á hverju
lá skálartetur, sem 1 var stökk
breytt fiskifluga í 0.1 M amín-
ósýruupplausn. Hóf maður
þessi upp raust sína og þótt-
ust margir finna, að sú rödd
væri mjög í ætt við rödd
manns þess, er nefnist Herr
Hjólbörukjálki.
Þá er lærifaðir þessi hafði
kveðið ýmsar mergjaðar
galdraþulur yfir fiskiflugunni,
sem að vísu var löngu dauð,
fór hún að blása út, svo yfir
tók allt borðið. Við þessa sýn
ældu nemendur allt hvað af
tók í þartilgerða poka, er
þeini höfðu verið skenktir.
Vatt nú lærifaðirinn, sem
Höður Hænufótur nefndist,
sér í að kryfja fluguna, sér til
mikillar gleði ,en öðrum til
enn frekari ógleði. Dró hann
úr henni hvert genið á fætur
öðru og raðaði þeirn á beklc
og sullaði í. Við þetta rann á
manninn berserksgangur. Reif
hann og sleit úr flugunni flest
það, sem laust var og hönd á
festi, og svalg það. Þótti Tita
nú keyra úr hófi fram, því
hann var friðarsinni, og stökk
hann á brautu.
4. kapítuli:
- - AF FORDÆÐUM
OG ÖÐRUM
ÓSKAPNAÐI
Þar kom þó, að látum Höðs
linnti ok rann af honum móð-
urinn og þar þá einnig mjök
af lærdómslýðnum dregið.
Leitaði Titi þá útgöngu, en
var hún torveld, því í gögnum
pestarbæli ok gaskammersi
var að sækja. Leiddi af þess-
urn hrakningum, að Titi villt-
ist í steinkassanum. Hafði
hann þá um orð, að í slíkum
hýbýlum skyldu aðeins Mínó-
tárusar lifa, enda öldungis fyr
ir slíka sem völundarhús
hannað.
Þóttist Titi ekki fyrr í slík-
ar villur hafa komizt, síðan
hann fann eigi gagn sitt í raf-
magnsleysinu hér um árið. Sá
Titi þá á ráfi þúst nakkvara
allókennilega, sem stækkaði
ört þar úti í fjarskanum. Þótt-
ist hann eftir umhugsun og
þenkjan kenna þar hryllings-
mengi það, sem af kunnugum
„afdeiling x“ er nefnt. Var
flokkur þessi mjög exklúsívur
og komst engi í þann hóp
nema væri að minnstum kosti
hálftröll eður ófegri. Höfðust
forynjur þessar lengstum við
í afhýsi einu þar í kassanum
og kómu mennskir þar aldrei
nærri, enda sá staður sagður
verri en sjálft víti.
Færðist flokkurinn óðum
nær ok bar hratt yfir. Bjóst
Titi þá til sóknar því hann
var hetja mikil og víðfrægr.
svá sem áður er fram komið.
Taldi hann sér það mundu til
bleyðiskapar talið, ef hann
Framhald á bls. 9.
tfverjir eiga að semja prófin?
Það standa yfir próf (þegar
þetta er skrifað), og menn
rembast eins og rjúpan við
staurinn að hakka í sig náms-
bækur þær, sem að þeim var
rétt., Hakka og kyngja stað-
reyndum af mikilli elju, og
þaðeina mat, sem lagt er til
grundvallar er: Verður spurt
um þessar staðreyndir á prófi,
eður ei?
Ef útlit er fyrir, að um þær
verði spurt, þá er ekkert ver-
ið að hika, heldur aðeins tæta
þær og rífa í sig viðstöðu-
laust, hver sem betur getur.
Því beztu stöðurnar í þjóðfé-
laginu eru aðeins handa þeim,
sem rnestan dugnað sýndu
við að kyngja oní sig, mat-
reiddum og stöðluðum stað-
reyndum — sem um var
spurt.
Og það er sko aldrei spurt
um það, sem ekkert gagn er í
að vita og engu máli skiptir,
svo sem eins og: Hvursu marg
ar milljónir manna svelta í
heiminum í dag? Og hvers
vegna? Nei, þú færð bara þín
ar gagnlegu staðreyndir að
melta, og þig skiptir engu
hverjir svelta, og þaðan af
síður hvers vegna þeir svelta.
Þvert á móti. Það er bölv-
að, ef þú ferð nærri um það.
Hreint grábölvað. Þess vegna
er þér refsað fyrir að hugsa
og eyða tíma í slíkan hégóma.
Þú færð bara lægri einkunn-
ir. Bæði vegna þess, að þú
hefur þá minni tíma til að
læra þínar námsbækur og auk
þess, sem sumum kennurum
er illa við slíkan hégóma —
vafstur, og beita áhrifum sín-
um gegnum einkunnagjöfina
til að fá menn þannig til að
snúa sér að sínum ,,skyldum“.
Auðvitaðtaka menn þegj-
andi við því, pem að þeim er
rétt. Læra það vel og svara
réttu á prófi. Hljóta háa eink
unn. — Það er lóðið.
Og þetta þykir allt sjálf-
sagt.
Þessari einu stöðluðu
kennslubók og kennaranum
er fengið mikið vald í hend-
urnar. Ekki verður því á móti
mælt.
Hvað kennslubókinni við-
víkur, þá er augljóst mál, að
ekkert dugir að lesa aðrar
bækur um sama efni. Það er
aðeins spurt úr þessari einu,
sem allir læra. Mikil hagræð-
ing er fólgin í þessu, hvað
varðar alla framkvæmd. Það
er hagstætt að nota sama mót
ið á alla. Setja alla í eins
kassa og svo stúdentshúfuna
ofan á — híf op — kassinn
upp á færibandið — allir
saman eins. Hagstætt er það,
— víst er urn það.
Kennarar hafa mikið vald
um það á hvað nemendur
leggja áherzlu, og hvaða af-
stöðu þeir taka til málanna.
Orð kennarans vilja stundum
verða lögmál, því að um þau
er spurt á prófum.
Til að koma í veg fyrir
þetta raunverulega ægivald
kennara og bókar er a. m. k.
tvennt til úrbóta.
1: Leggja niður próf algjör-
lega. Þetta er tvímælalaust
það heilbrigðasta og mannúð-
legasta, en það kerfi, sem við
lifum í, krefst samkeppni á
öllum framleiðslustigum
mannsins. Við lifum í auð-
valds-þjóðskipulagi, þar sem
vinnumarkaðurnin lýtur lög-
málum framboðs og eftir-
spurnar, og gróðasjónarmiðið
er það mat, sem lagt er á alla
hluti, — líka manninn. Því
verða að vera próf, eilíf próf,
a. m. k. meðan þetta þjóð-
skipulag drottnar.
2: (Gengið út frá núverandi
kerfi). Að ákveðinn fjöldi
nemenda verði kosinn úr hópi
próftaka, og semji þeir próf-
in við umræðuformi. Þess
væri gætt, að nemendur af
öllum kunnáttustigum veljist
í hópinn. Þessi hópur ásamt
kennara færi svo sameiginlega
yfir úrlausnir og semdi eink-
unnir.
Með þessu er ég ekki að
lýsa frati á kennara sem slíka,
heldur færi ég einungis fram
tillögur um aulcið lýðræði.
Meginniðurstaðan er þessi:
Hætta að láta kennarana
semja prófin. Taka heldur það
vald, sem í því felst í okkar
hendur. Auk þess legg ég til,
að kennsla í félagsfræði, hag-
fræði og sálfræði verði tekin
upp hið bráðasta.
Haukur Hallsson.
4