Heimir - 01.09.1907, Side 3

H E I M I R
75
jafnvel án manna, fyrirlitinn af vinum sínum. En alt í einu
ber skugga á hina dýrölegu framtíö. Hinar eldri misgjöröir
hans risu upp fyrir augum hans. Imynd eigingirninnar blindu
ber á milli hans og hennar meö ógnum sínum og hótunum um,
aö hann skuli aldrei veröa sæll. Nú var um þaö eitt aö gjöra,
aö vera eöa vera ekki maöur. An þess aö lifa niöur sína fyrri
æfi, játa alt, lifa í sannleika, gat hann ekki búiö meö kongs-
dótturinni sinni. En var þaö ekki of ervitt? „Þaö stendur ein-
hverstaöar skrifaö um þaö aö iörast", segir hann, „en hér uppi
á reginfjöllum get eg ekki gjört játningu, og svo hefi eg ekki þá
bók. Aö iörast, og eitt ár líöur, og eg vinn mig ekki í gegn,
og tvö ár, og enn er ekki þrautin unnin; nei, þaö má.vel ske,
að slíkt sé hægt meö dauöa hluti, aö þola þá biö og raun, en ei
fyrir iifanda líf." „Faröu í kringum, faröu í kringum sannleik-
ann," gall viö vættur í fjöllunum. Já, fara í kringum, þaö hefi
eg gjört fyr, og það má eg gjöra enn", sagöi hann, og hann yfir
gaf hugsjónina, yfirgaf konungsdótturina, yfirgaf Sólveigu, en
uppfrá þeirri stundu gekk hann veginn, sem vísar til þess, að
vera ekki, sem liggur í kringum sannleikann.
Þaö, aö vera eða vera ekki, er aöalspurningin, og þaö virö-
ist oft léttbærara H'f, aö vera ekki þaö, sem ímyndin krefur, en
þar fer margur vilt. Þaö er ervitt aö vinna sig í gegnum tor-
færur og léttara að fara ( kringum, en þaö tekur viö hvaö af
öðru, og þú veröur altaf aö halda áfram aö fara í kringum, og
kemst svo aldrei á þá sönnu braut.
Yöur kannske finnst ekki til um heilagleik eöa opinberun
þessarar dæmisögu norska skáldsins, kæru lesendur, en leyfiö
mér aö segja yöur samt, aö hún er guöspjall eins satt og háleitt
og guöspjall meistarans frá Nazareth. Hún er ekki dæmisagan
er skýrir spurninguna: Hvað er guösríki, og viö hvaö skal eg
líkja því?— heldur: Hvaö er helvíti, og við hvaö skal eg líkja
því? Það er aö fara í kringum, fara framhjá sannleika lífsins,
þeim sannleika, aö læra að leggja þaö óæöra í sölur fyrir þaö
æöra, geta selt sínar óæöri tilfinningar fyrir þær æöri, geta gert
hreina játningu til þess aö komast að því, aö byrja aö lifa sann-
leikanum. Þaö er margur, sem ekki hefir viljaö vinna þaö til,