Kirkjuritið - 01.06.1940, Qupperneq 12

210
Sigurbjörn Einarsson.
Júní.
lausa langsýn hinnar skóglausn víðáttu ælli að geta magn-
að oss til heiðrar, frjálmannlegrar hugsunar.
Spartverjar voru fámenn þjóð, sem hvgðu litla borg í
Grikklandi til forna. Þeir voru öllum Hellenum fremri að
karhnensku og kjarki. Nágrannar þeirra og nánir frænd-
ur urðu yfirleitt veikhygðir og veiklundaðir sæikerar og
lióglifismenn, sem áttu naumast aðrar lmgsjónir en rílui-
lega slíreytt og vel ldaðið niiðdegisljorð. Hvernig stóð á
þessum mikla mun á Spartverjum og nágrönnum þeirra?
Finslca jslíáldið og grískufræðingurinn Emil Zilliacus
segir: Skýringin er Taygetos, þessi risavaxni snæviþakti
fjallgarður, sem gnæfir við liimin slcamt fvrir norðan
Spörtu. Svo liár er þessi fjallgarður, að fáum er kleifur,
svo ofarla ná tindar lians, að liin suðræna sól vinnur
aldrei á fannJjreiðunni þar er eilífur snjór. Þessi feikna-
fagra sýn ljlasti við Spartverjum frá vöggu til grafar. Var
það ekki hún, sem vakti lionum viljann til dáða, lauk upp
augum lians fyrir tígulegum viðfangsefnum, hóf liann til
hugsjóna, setti Jionum fjarlæg og liá talunörk.
Tign og töfraleikur íslenzkrar náttúru liefur stundum
vakið lijá mcr þá spurningu, hvernig á því stcndur, að
Islendingar skuli elcki allir vera snillingar og afrelísmenn
— já, vera svona langt frá því eins og ]jeir eru. Þannig
er lillit og lundarfar þessa lands, hér er margur Taygetos,
sem gæti heillað oss lil að Jmgsa göfugt og horfa Jiátt,
hér gæti þessvegna alist upp þjóð, sem væri Spartverjum
fremri.
XII.
Spartverjum auðnaðist ekki að vera merkileg þjóð, nema
örstutta stund. Til þess voru lmgsjónir jjeirra of einhliða,
viðleitnin of einhæf, þeir urðu of starandi á unnin afrek
og mistu sjónar á öðrum verðmætum en vöðvastyrk og
vopnfimi. Það var ekki við rætur Taygetoss, sem marmar-