Verði ljós - 01.02.1897, Blaðsíða 5
21
gæti aptur orðið vafamál, enda þótt fullyrða megi um marga af
prestum vorum, að þeir hafl lagt mikla rækt við þetta verk sitt
og haft einlægan vilja á að leysa það sem bezt af hendi. Það
hefir verið sagt, að „góður ungmennafræðari skapaði sjer góðan
söfnuð“ • - og mun það án efa satt vera, eins og líka hitt er
víst, að þeir menn hafa verið til hjer á landi á liðnum tím-
um, sem þetta vcrður sagt um; — en því miður munu þeir vera
undantekningar.
En þegar nú þetta ekki vorður sagt nema um örfáa af prest-
um vorum, að þeir hafi með ungmennafræðslu sinni skapað sjer
góðan söfnuð, jafnframt því sem menn þó verða að játa, að yfir-
leitt hafi prestarnir lagt rækt við þetta starf, mundi þetta þá ekki
orsakast af því, að fræðslu hínna svokölluðu „ágætu“ ungmenna-
fræðara meðal prestanna, hafi verið í ýmsu ábótavant, enda þótt
alþýðan kæmi ekki auga á það? Og vjer erum líka á þeirri
skoðun, að sömu annmarkarnir, sem vjer þegar höfum bent á, er
vjer töluðum um hina íslenzku prjedikun, hafi ekki síður loðað við
ungmennafræðsluna. Því skai ekki neitað, að „daufur“ prjedikari
geti reynzt góður ungmennafræðari, en hitt mun þó vera almenn-
ara, að sá prestur, sem ekki hefir til að bera hita, fjör og krapt
trúarinnar, er hann talar til safnaðarins frá prjedikunarstólnum,
hann hafi ckki hcldur neitt af þessu til að bera, er hann talar
til ungmennanna. Yjer viljum því einnig, með tilliti til ungmenna-
fræðslunnar á liðnum tímum, mega staðhæfa, að hennar aðal-
mein hafi verið hitaleysi og fjörleysi í trúarlegu tilliti. En sje
nokkuð í heiminum skaðlcgt, já drepandi fyrir kristindómstileinkun
ungmennanna, þá er það trúarlegur kuldi, svefn og kraptleysi
kennarans! En við þetta bætist því næst það, að aðaláherzlan
mun hafa verið lögð á utanaðlærdóm barnalærdómsbókarinnar
og að koma börnunum í skilning um helztu atriðin með útúr-
spurningunuin, en þar á nióti lögð miklu minni áherzla á að
menta hjartað; dygðin og skyldan mun og hjer hafa vorið látin
sitja í fyrirrúmi fyrir frelsisstaðhöfnum kristindómsins, siðalærdóm-
ur Krists vcrið gjörður að aðalatriðinu, en minna hirt um að af-
mála hina guðdómlcgupersónufrolsaransfyrir augum barnanna, svo
að mynd hans hrein og dýrðleg festist í hjörtunum. En hvað er
þetta alt annað en fingraför skynsemisstefnunnar gömlu, sem aptur
mæta oss hjer! Og hver hefir orðið afleiðingin af þessari ung-
mennafræðslu? Án efa sú, að fjöldi ungmenna hefir gcngið út í
lífið, hafandi ekki hlotið skilning á því, að Jesús Kristur er sjálfur