Verði ljós - 01.06.1900, Blaðsíða 14
94
Stjórn TS10: Saa fugl lieiir þar ok jafnliga uorit, af liuerium er |>at
sogiz, at hann drepi sealfr sina eiginliga unga. 7827: Seros uar eitt frægt
þorp cdr borg enn þar i austrlialfu, af huerri or bædi feck nafn þiodin ok
landit. ii2: Almattigr gud, huerr er liosit elskar. 686: Asia hofir i sér stor
laund ok morg riki, huorra riöfn ok man skiotlega groina. I'3: af huerre
samuoru olc sætri huilld or hanri kalli/, brudgumi. 213: af huorium stor-
merkium eda hverium tilfellum sunnudagar ok adrir þoir timar eru haldnir,
o. s. frv. (A tveim fremstu blaðsíðunum í Stjórn (fonnálanum) kemur livcrr
og hverr or sem tilvisunarorð oigi sjaldnar fyrir on átta sinnum).
Diplomatarium Norvegieum : i jörðu þeirri, er Neshoiinr lioitir —,
hverja jörð lierra G. gaf lionni (II, 82") ; vér liöfum spurt fráfall — Jar-
undar erkibiskups, af livors fráfalli hoilög kirkja i Niðarósi or nú forstjóra-
laus (III, 81°).
Leifar kristinna /rœða (l‘J733): bæjarmaðr þoss lioilaga kaupstaðar, livers
bæjarmenn oru englar.
Flateyjarbók I, 324°: liyggi þér at falsligum spámönnum, hvorir koma
til yðar i sauðaklæðum.
Alexanderu saga, 82°: Sotr sik brjóst fyrir fylking sina, á li v o r t opt var
harðliga loitat.
Fornmanna siigur V, 15U : Sáði hoilagra guðs orða, hver frjóvaz munu
meður ávexti, hverr at þekkr mun vorða hinuin liæsta himnakonungi.
íslendinga sögur I, 328 (Landnáma, viðbætir): föður Heyjangurs Bjarnar,
h v e r r e r ríkr hersir ok ágætr var i Sogni.
Bisktipa sögur I, 7901: sira Þorarins, er kaggi var kallaðr, hvorr liélt
staðinn á Völlum í Svarfaðardal. I, 79811 : Hanu svarar honum, at islonzkr
prostr einn hafði gjört, hvern hann flutti af Islandi.
Islendzk Ævintyri (von Hugo Gering, Hallo 1882) : Losi þér af þorsu
efni liina áttu bók Augustini do civitalo dei, i h v o r r i svá sogir meðal
annara hluta (bls. 75ai).
Þá eru þess og allinörg dæmi, að liver er liaft sem tilvísunarorð
í ritum þessarar aldar; ég skal tilfæra nokkur, og nefui til rithöfunda,
er fram 4 Jiennan dag hafa taldir verið eigi skussar nó um of óís-
lenzkulegir i rithætti, Jiá Sveinbjörn Egilsson, Jónas Hallgrímsson og
Bjarna Thorarenseu :
Pess manns, hvors bleiku boin munu nú á landi liggja (Sv. Egilsson:
Hóm. Od. 1. bók 9. bls.); réttskroið skip, á hverjum þoir fara hróðugir yfir
það gráa liaf (sami, G. bók, 27. bls.). Jökulsins unduroyja, livorrar liúm-
dali ei hoimsækir Blómgyðja (Sv. Eg. : Ljóðmæli, 209 bls.); hann, hvors
mætti þið af oruð gjörð (Jónas Hallgrímsson: Ljóðmæli (1883), 209. bls.); eður
þær kristalls ár, á hverjar sólin gljár (Bjarni Thorarensen: Ljóðmæli).
Eitt dæmi skal ég enn nefna fyrir Jm sök, að H. Kr. Fr. kannast
vel við það. Það eru þessi orð úr skólabæninni: „ísraels trúfasti
verndari, hvern aldrei syfjar“. (Xíöurl.)
Har. Níolsson.