Nýjar kvöldvökur - 01.06.1912, Blaðsíða 19

JEAN JAQUES ROUSSEAU.
133
mínar fæ eg ykkur fil forráða. En það fyrsta
ráð, sem eg gef ykkur, er foað að gleyma aldrei
lausnargjaldinu, sem þið skuldið Don Rodri-
gó. Houum eigið þið mikið upp að inna, og
aldrei getið þið endurgoldið honum sem vert
er göfuglyndi hans ogalla þá mannúð, er hann
hefur sýnt ykkur. Sýna verðið þið honum ein-
læga vináttu, því þótt hann sé annarar þjóðar
og trúar, verðskuldar hann hana í fylsta mæli.«
Abendaraez þakkaði honum innilega fyrir
ráðleggingu hans, sem kom og alveg heim við
það, er hann hafði hugsað sér sjálfur.
Abendaraes tók dýrmætt skrín eitt, er hann átti,
og fylti það með gulli og var það lagleg og
höfðingleg sending. Rar að auki tók hann sex
ágæta hesta, er hann átti sjálfur; voru það
stríðaldir gæðingar og eigulegir gripir. Enn
fremur sex skildi og spjót, hvorttveggja greypt
gulli og gersemum, og þóttu það gripir hinir
beztu. Zarisa reit honum bréf og vottaði hon-
um með velvöldum orðum þakklæti sitt og vin-
áttu. Með bréfinu fylgdi eski eitt Iítið, smíðað
með miklum hagleik úr sypresviði. í því var
gripur einn dýrmætur, er vera skyldi til minn-
ingar um Zarisu. Alt þetta var sent til Don
Rodrigó de Narvaez.
Hann varði gjöfunum á einkennilegan hátt.
Hestana og hertygin gaf hann riddurum þeim,
sem áður er um getið, og tóku þáttí bardag-
anum við Abendaraez. Sypruseskið hlaut hann
sjálfur og geymdi til minningar um Zarisu. En
fjársjóð þann, er honum var sendur seni lausn-
argjald sendi hann Zarísu aftur og skyldi það
vera brúðargjöf hernar.
Retta jók stórum álit Don Rodrigós hjá
Serkjum. Reir álitu hann fyrirmynd riddara-
skaparins; og upp frá þessu höfðu þeir mikil
kynni hver af öðrum, og áttu mikið saman að
sælda, og fór vel á með þeim.
Endir.
Jean Jaques Rousseau.
Rousseau (frbí Rússó) var sá maður, er mest
áhrif hafði allra þeirra manna, er bækur rituðu
á Frakklandi á 18. öld, enda eru venjulega
rakin til hans að mörgu leyti tildrögin til bylt-
ingar þeirrar hinnar miklu, er gerðist þar í landi
á hinum síðasta áratug aldarinnar. Af því að
lítið mun hafa verið um hann ritað á íslenzku,*)
skal hans hér getið aðeins í fám orðum, því
að nú, 28. júní, eru rétt 200 ár síðan hann
var fæddur, og verður þess viðburðar vatalaust
getið með fjölda ritgerða og blaðagreina um
allan heim.
Rousseau fæddist í Genf á Svisslandi og var
faðir hans fátækur úrsmiður. Hann var alinn
upp í trú prótestanta, misti móður sína ungur,
og fékk ekki gott uppeldi. Hann hljóp burt frá
kennara sínum sem átti að kenna honum að
grafa rósir á málm, þegar haun var fimtán
vetra. Lenti hann þá í höndum Jesúíta hjá ekkju
einni, er Warrens hét, og gat hún fengið hann
til þess að taka katólska trú. Mjög var fræðsla
hans af skornum skamti, en alt las hannj sem
hann náði í, og flæktist víða; var ýmist þjónn eða
söngkennari eða hvað sem verða vildi til tví-
*) Hans er minst í Þjóðmenningars. Norðurálfunnar
bls. 258—260, og Melsteds Nýju sögu 11. bls. 7.
13*