Ægir - 01.10.1926, Blaðsíða 5
ÆGIR.
MÁNAÐARRIT FISKIFJELAGS ÍSLANDS.
19. árg.
Aldursákvarðanir
á fiskum og aflaspár.
Eg hefi getið þess í fiskabók minni (bls.
411), að mismikið klekst af ýmsum fiski
í ýmsum árum, eftir því hve góð skilvrðin
eru fyrir klaki og uppvexti seiðanna; tala
menn því nú um góð og vond klakár. Það
munu hafa verið Norðmenn, sem fyrstir
sáu þetta skýrt á vorsíld, sem aflaðist þar
árið 1907 og árin þar á eftir.
I sildaraflanum þessi ár har sérstaklega
mikið á síld, sem var gotin 1904. Þektist
hún hæði á því, að þessi árgangur var lang-
samlega yfirgnæfandi eftir því 'sem árin
liðu og ávalt ári eldri en næsta ár á undan
og svo var hreistrið (sem aldurinn er ein-
mitt lesinn á) með náttúrlegu auðkenni, þ.
e. þriðja ársviðbótin óeðlilega lítil. Við ald-
ursrannsóknir á þorski og ýsu þessi sömu ár
sýndi það sig í Noregi og víðar, að árið
1904 hafði lika verið gott klakár fyrir þessa
fiska.
Þessar uppgötvanir hafa orðið til þess,
að Norðmenn (og ef til vill fleiri þjóðir)
eru nú farnir að rannsaka afla á ýmsum
stöðum, til þess að fá vitneskju um á hvaða
„árgönguin" beri mest, af þessum og þess-
um fiski; í þeim tilgangi, að geta af því
spáð nokkuru um það, hvernig aflahorfur
muni verða næstu árin um þenna og þenna
fisk.
Nú hafa Norðmenn rannsakað aldur á
þorski, sein aflaðist í fyrra í Lófót og Finn-
Nr. 10.
mörku. Sýndi það sig, að i Lófót-fiskin-
um það er stórþorskur, „skrei“, eins og
vetrarvertíðar-þorskurinn hér) har mest á
árgöngunum frá 1919, 1917 og 1915; eink-
um bar mikið á hinum fyrst talda ((5 vetra
fiski), sein menn höfðu búist við, en ekki
eins mikið og raun varð á. En þar sem nú
reynsla undanfarinna ára er sú, að mest af
Lófót-fiskinum er 11—12 vetra fiskur, þá á
þessi mikla mergð af (i vetra fiski að boða
mikinn þorsk í Lófót í kririgum 1930. —
Finnmerkur-fiskurinn (sem yfirleitt er
vænn stútungur, „loðnu þorskur") reyndist
að vera að mestu leyti (62% af öllum afl-
aiium) 6 vetra fiskur, en lítið af yngra fiski
og átti það að gefa von um vænan (7 vetra)
loðnu-þorsk, en lítið af smærri fiski, árið
sem nú stendur yfir (1926), ef veður og
önnur atvik leyfðu og hefir það reynst svo.
Við samanburð á vetrarveðráttu (úr-
komu) í Norður-Noregi síðustu árin og
fiskmergðinni þau hin sömu ár, hefir það
sýnt sig, að fiskmergðin stafar mest frá
þeim árum (þ. e.: klakin mest þau árin)
sem vetrarúrkoman var minst, eða að þau
hafi verið bestu • klakárin. Veturna 1904,
1912, 1915, 1917 og 1919 var úrkoman
mjög lítil.
Nú hefir það sýnt sig áður (við rannsókn-
ir Norðmannsins, próf. Gran’s, að mikil lir-
koma (snjóavetur) hefði í för með sér
inikið svifjurtalíf (kísilþörungagróður) í
sjónum, vegna þess, að leysingavatnið frá
landi flytur með sér mikið af næringarefn-
um (uppleystum söltum) út í sjóinn. Mætti
Reykjavik, Október 1926.