Ægir - 01.02.1929, Side 23

ÆGIft
43
veðréttar í skipunum, ganga á undan
ábyrgð ríkissjóðs, þá verður ekki með
sanngirni sagt, að Alþingi hafi sýnt
óvarkárni i þessu efni.
Að öðru leyti verður reynslan og
framtíðin að sýna hvernig þessu reiðir
af. Kreppur og erfið ár geta öllu grand-
að, þótt í aðalatriðum sé stefnt i i’étta
átt.
ísafix’ði, 19. janúar 1929.
Kristján Jónsson
frá GarSsslöðum.
Grindavík.
Það er ekki meining mín að rekja
menningarsögu Grindavíkur með línum
þessum, lieldur i stórum dráttum henda
á helstu hreytingarnar, sem orðið lxafa
á síðari timum. En til þess er þó óhjá-
kvæmilegt, að fara nokkuð aftur i tím-
ann til samanburðai’.
Staðhættir.
Grindavík er ysta bygð sunnan á
Reykjanesi. Það eru í raun og veru þrjár
vikur og sitt liverfi lijá liverri vík, auk
þess nokkrar einstakar jarðir milli
hverfa. Alls voru 26 grasbýli og 6 eða 7
þurrabúðir í sveitinni um 1890. Bygðin
öll nær yfir ca 14 km. langa strand-
lengjxi; frá ystxi bygð eru ca 10 km. xit á
Reykjanestá. Landrými sveitarinnar er
allmikið en víðast nxjög lirjóstrug hraun
og hlásin og ber eldfjöll. — Aðdýpi er
all xnikið, þó eru nokkur sker og boðar
á öllum víkunum, þess vegna er brima-
samt, þó aldrei landbrim í lendingum,
nema flóðhátt sé.
Atvinnuvegir.
Frá landnámstíð hafa fiskiveiðar og
landbúnaður verið aðal atvinnuvegix’
hér, eins og' alstaðar annarstaðar á land-
inu, þar sem svipað er i sveit konxið.
Frá því Grindavík bygðist og fram á
miðja 19. öld var ein og sama veiði-
aðfei’ð notuð, nfl. handfæri. Á vetrar-
vertíð munu mest liafa verið notuð 8 og
10 róin skip, en tveggja og fjögra
mannaför voru aðallega notuð þar fyrir
utan. Oftast var stutt róið, öldum sam-
an á sömxx miðin, út á víkurnar eða
stutl út fyrir þær.
Þar sem veiðistöðvar liggja fyrir
oixnu hafi, er eðlilega brimasamt í haf-
áttunx og því aðallega gæftir þegar af-
landsvindur er, það var því eðlilegt að
menn hættu sér ekki langt frá landi, síst
nxeðan eingöngu var treyst á árarnar,
til að komast um sjóinn, eix ekki í ann-
að liús að venda, ef ekki náðist lendiixg.
í fiskigöngum gengur fiskur hér venju-
lega inn í lxoða, það var því sjaldan
þörf að sækja langt á veti’um. Það kem-
ur oft fvrir á vetrum, að sjór verður al-
hrima á mjög skömmum tíma, jafnvel
þó logn cða hægviðri sé og útsjór vel
fær, mun það m. fl. hafa valdið því að
hvert hverfi sótti á sin mið öldum sanx-
an, jafnvel þó hetra fiskirí væri i öðr-
um hverfum. A sumrin og síðari liluta
vorvertiðar var stundum róið langt á
ýms nxið, frá Krísxxvikurbjargi og vest-
ur i Reykjanesröst. Lengst af var allur
fiskur hertur hvort lieldur vera skyldi
verslunarvara eða til Iieimilisnota. Afl-
inn var vel Iiirtur, liausar hertir til
matai’, sundmagi, kútmagi og svil sömu-
leiðis, alt var þetla góð og gild versl-
unarvara innanlands, hryggir voru
þurkaðir til eldneytis og annar úrgang-
ur hirtur til áburðar. Fiskur og hausar
voru Iiertir á þar til gerðum grjótgörð-
um, sömu garðar fylgdu sömu jörðum
eins og sömu tún eða sömu uppsátur.