Ægir - 01.02.1935, Blaðsíða 5

Æ G I R
35
arvöld og aðra rétta hlutaðeigendur á
Islandi, einkum að þvi er snertir hina
stórkostlegu og alveg einstæðu skipulagn-
ingu á lýsissölunni — og levíi mér þess
vegna að senda hinni hæstvirtu rikis-
stjórn það, þessu viðvikjandi, er hér fer
á eflir:
Framleiðslan og' salan.
Framleiðsia meðalalýsis í Noregi var
árið 1933 minni en árinu áður, en stærri
en árið 1931. Allamagnið var minna en
árið 1932 og þorskalifrin þar að auki
•iHin magrari en venjulega. Alls nam
Iramleiðsla meðalalýsis 77.500 liektólitra,
vn 94.000 árinu áður.
Alls voru llullir lil 113.100 hl. á árinu
1933, en 128.300 hl. árinu áður.
Langstærslu kaupendur að meðalalýsi
Norðmanna eru Bandaríkjamenn. Þeir
Þej'ptu á árinu 1933samtals 41.300 hektó-
lílra, og t>r það mörgum þúsund hktl.
nieira en árinu áður. Bretar kevptu 13.700
liktl., en 23.500 hktl. árið áður. Heíir
nmílutningur Brela á meðalalýsi minkað
alhnjög siðustu tvö árin vegna innílutn-
nigstollsins, sem nú er 1 shilling 3 pence
Pr gallon. Norðmenn selja lýsi silt svo
að segja í öllum löndum liins menntaða
heims, eins og síðar mtin verða getið
lllli i þessari skýrslu. Meðal hinua stærri
kaujienda eru ítalir, sem keyptu 11.700
I'I<11. árið 1933. Þjóverjar keyplu 10.100
JýLtlFrakkar 7.100 hktl., Hollendingar
á-100 hktl. - og Danir 800 hkll.
Salan til Ítalíu.
Viðvikjandi meðalalýsissóhmni lilítal-
Ul’ Ivyli ég' mér ;tð vísa til skýrslu minn-
J,r til hinnar Inestvirtu rikisstjórnar dags.
mai 1934, þar sem ég vek athygli á
l)vi> að Norðmenn haíi um þær mundir
kvrl samning við itölsku stjórnina, um
iUikin lýsiskaup vegna meðalalýsisgjafa
til allra skólaharna i landinu, er Musso-
lini hefir fyrirskipað. Var norska lýsið tek-
ið fram yfir annara þjóða lýsi vegna þess,
að það reyndist fjörefnaríkast þeirra sýnis-
horna, er »EnteNazionale Faseista Mutua-
lita Scolastica« i Rómahorglét rannsaka.
Islenzkt meðalalýsi mun eigi liafa verið
meðal sýnishornanna, sem rannsökuð
voru i þessu lilefni, en það er, samkv.
rannsóknum Asgeirs efnafræðings Þor-
steinssonar, fjörefnarikara en norska með-
alalýsið.
Salan til Danmerkur.
Hvað viðvikur meðalalýsissölu Norð-
nianna til Danmerkur (800 hktl. árið
1933), þá œlti lnin að vera eftirtektar-
verð fyrir íslenzka lýsisframleiðendur.
Það virðist svo, sem Danir engu siður
ættu að gela keypt það R'si, er þeir þarfn-
ast, frá Islandi, eigi að eins engu siður,
heldur að sjálfsögðu miklu fremur, hæði
vegna gæða okkar lýsis, eins og það er
orðið nú, undir stjörn Lj'sissamlagsins,
og vegna verzlunarjöfnuðar okkar við
Dani, sem vér kaupum miklu meira af
en þeii' al' oss. Þetta mál — lýsiskaup
Dana í Noregi — a*lli að rannsaka nán-
ar, og er ótrúlegt annað, en að réttir
hlutaðeigendui' hér, heri ga*fu til að ná
þessari verzlun í sínar hendur, með að-
stoð stjörnarvaldanna í háðum löndum,
ef þeir annars Iiala hugáþvi, að komasl
inn á Evrópumarkaðinn. Um lýsi gildir
sama regla sem um aðrar neyzluvörur,
það er sell markaðsverði eins og það er
á hverjum tíma.
Aug'lýsing'astarfsemin.
Eins og getið er um hér að framan,
voru Norðmenn farnir að verða al-
varlega varir við samkepjinina frá ís-
landi á lýsismarkaðinum. En til þess að
tryggja markaðinn lýrir norskt meðala-