Ægir - 01.09.1991, Page 14

458
ÆGIR
9/9'
minna en í þjóðarbúskapnum í
heild milli áranna 1980 og 1989,
eða um 16%, sem svarar til um
1,7% aukningar á ári að meðal-
tali. í flutningum á sjó voru einnig
tvö samdráttarskeið á tímabilinu.
Hið fyrra árið 1982 er samdráttur
þáttatekna mældist 6,3% og hið
síðara árin 1988 og 1989, 4,5%
og 3%. Nauðsynlegt er að hafa
nokkurn fyrirvara á um mat á
framleiðslubreytingum í greininni.
Að réttu lagi ætti að meta fram-
leiðslubreytingar með því að færa
bæði rekstrartekjur og gjöld til
fasts verðs samkvæmt verðvísi-
tölum hvers liðar um sig. Hér er
þetta hins vegar ekki gert, en þess
í stað beitt vissum nálgunarað-
ferðum sem ættu, að gefa grófa
vísbendingu um þróun greinarinn-
ar.
Þáttatekjur í flutningum á sjó
sem hlutfall af þáttatekjum alls
jukust úr því að vera 2,5% árið
1980 í 3,1% árið 1983 en fór
síðan lækkandi og var komið
niður í 1,8% árið 1989. Á árinu
1989 námu þáttatekjur í flutn-
ingum á sjó um 4 milljörðum
króna og á sama tíma voru þátta-
tekjur í þjóðarbúskapnum í heild
tæpir 225 milljarðar. Samkvæmt
þessu hefur hlutur flutninga á sjó
minnkað nokkuð í þjóða' ^
skapnum á undanförnum
árum.
Til samanburðar við þróun þa^
tekna í flutningum á sjó iu u
þáttatekjur í fiskveiðum n1'
áranna 1980 og 1989 um 1G
eða um 1,7% á ári að meða
Þetta er svipuð þróun og ' 1 u
ingum á sjó. Samdráttur var' '
veiðum árin 1982 um 2,5%/ 1 _ .,
um 17,2%, 1987 um0,6%ogau
1989 um 7,3%. Bráðabirgðato'^
fyrir árið 1990 gera ráð >r
áframhaldandi samdrætti. HIu u
fiskveiða í þáttatekjum var 8, ,
árið 1980 en var komið upP
9,5% 1989 miðað við þáttatekl^
á verðlagi hvers árs. Lægst
hlutfallið, á tímabilinu, 6% ‘ir,
1982 og 1983 en hæst var P
árið 1988 9,8%. Vergar
tekjur í fiskveiðum námu all-■ u
21,7 milljarði króna árið I .
Ástæða þess að hlutdeild fisk^ j
í þjóðarbúskapnum hefur au |S ^
tímabilinu, þrátt fyrir að mag
breytingar hafi verið helm^
minni í greininni en í þj0011
skapnum í heild, má meðal^ann
rekja til batnandi afkomu í grel
inni. sjó
Afkoman í flutningum d
hefur sveiflast nokkuð á un a'r
förnum árum. Hreinn hagna '
sem er hagnaður eftir gre' *
fjármagnskostnaðar og verðbre
ingarfærslu, í flutningum á sjo
að meðaltali 1,7% af re^5q tj|
tekjum á tímabilinu frá 1“ ■
1989. í fjögur ár var hann0/n a,'
kvæður, árið 1980 um f-'7
rekstrartekjum, 1984 um
1985 um 2,3% og árið 198»
0,6%. Mestur var hreinn a
aður í greininni árið 1983 er
var um 8,8% af rekstrartekjum-
Eiginfjárstaða í flutningum a ^
batnaði nokkuð á tímabilmu ^
1980 til 1989. Á árunum 19° .
1982 var eiginfjárhlutfajl ' ^
ingum á sjó um 25%. Ár'^, qo/0
hækkaði þetta hlutfall upp '
Mynd 2
Mynd 3