Ægir - 01.02.1993, Side 16
Tafla II
Ávöxtunarkrafa
Möguleiki 5% 10% 15% 20% IRR
I 160 38 -42 -96 12,1%
II 263 74 -42 -122 13,0%
III 500 46 -217 -375 10,7%
Taflan sýnir samanburð þriggja mismunandi fjárfestingarkosta. IRR
eru innri vextir, eða með öðrum orðum þeir vextir sem hver fjárfest-
ingarmöguleiki getur staðið undir.
þ.e. við höfum tapað þeim 350 milljónum sem við lögð-
um upp með og gott betur. Við þessar aðstæður er nýtt
eða nýlegt frystiskip lítils virði því það stendur ekki undir
fjárfestingunni. Háir vextir skýra því meðal annars lágt
endursöluverð nýlegra skipa. En gætum líka að því að
sveiflan úr stórkostlegum ábata í gífurlegt tap er langsam-
lega mest í frystitogararekstrinum að því gefnu að ekkert
breytist nema ávöxtunarkrafan. Þetta sést glögglega á
mynd.
Myndin sýnir vel hversu fjárfrek fjárfesting er áhættu-
söm og næm fyrir vaxtastigi. Kaup frystitogarans eru aug-
Ijóslega gífurlega áhættusöm. Hér er vert að hafa í huga að
ekkert breytist nema vextirnir. Fari saman tekjusamdráttur
og vaxtahækkun getur hver og einn gert sér í hugarlund
breyttar niðurstöður. Kaup nýlega ísfisktogarans, mögu-
leiki II, er vænlegur kostur þegar ávöxtunarkrafan er kom-
in upp í 10%. Við núverandi aðstæður á íslenskum fjár-
magnsmarkaði eru 10% raunvextir nálægt almennum
skuldabréfavöxtum og sú ávöxtunarkrafa því alger lág-
markskrafa. Hér er vert að benda á innri vexti fjárfesting-
armöguleikanna. Rekstur frystitogarans gefur lægstu innri
vextina eða 10,7%. Fari almennir raunvextir yfir þá pró-
sentu, að öllu öðru óbreyttu, erum við farin að rýra auð
okkar.
Ef við gefum okkur 10% sem ávöxtunarkröfu þá eru
kaup ísfisktogarans vænlegasti kosturinn. Við höfum auk-
ið auð okkar um 74 milljónir með þeirri ákvörðun. Það er
ekki ónýtt dagsverk. Næst besti kosturinn virðist vera að
kaupa frystitogarann. En hér leynist gildra. Möguleikar I
og III hafa mismunandi líftíma. Til að fá fullnægjandi
samanburð verðum við að leiðrétta fyrir því. Það er gert
þannig að við gerum ráð fyrir því að að loknum endingar-
tíma fjárfestingarinnar gerum við ráð fyrir því að okkur
bjóðist endurfjárfesting með sambærilegum ábata. Við lát-
um peningana ekki hætta að vinna fýrir okkur. Með þeirri
leiðréttingu verður samanburðurinn eins og í töflu III.
Tafla III Ávöxtunarkrafa
Möguleiki 5% 10% 15% 20%
I 260 62 -68 -156
II 428 120 -68 -199
III 657 60 -285 -493
Hér hafa orðið talsverð umskipti. Við 10% ávöxtunar-
kröfu er endurnýjun gamla togarans orðin vænlegri kostur
en að ráðst í kaup frystiskipsins. Með öðrum orðum, að ef
okkur stæði ekki til boða kaup nýlega ísfikstogarans þá er
betra að ráðast í endurnýjunina á úrelta togaranum okkar
en að kaupa frystiskipið.
Allt framangreint mat byggist á vissu um framtíðina.
Oruggt mat framtíðar en hins vegar hvergi að finna nenta
70 ÆGIR 2. TBL. 1993