Tímarit lögfræðinga - 01.10.1989, Page 26

2.2. Inntak framfærsluskyldunnar
í 1. mgr. 14. gr. bl. er vikið að inntaki framfærsluskyldunnar þar
sem segir: „Framfærslu barna skal haga með hliðsjón af högum for-
eldra og þörfum barna.“ I 2. gr. 1. 20/1923 um réttindi og skyldur
hjóna (hjrl.) er framfærsluskyldan nánar sérgreind þar sem segir að
framfærslunni skuli fullnægt. „ . . . með fjárframlögum, vinnu á heim-
ili og á annan hátt, .. . “ Um inntak framfærsluskyldunnar segir ekki
frekar í lögum. Með þessu er auðvitað fyrst og fremst átt við skyldu
aðila til að tryggja efnalega velferð barns, fæða það og klæða og sjá
því fyrir húsaskjóli, hvort sem það er gert beint með því að láta
framangreint í té eða óbeint með fjárframlögum. Þá felast í þessu
framlög sem nauðsynleg teljast vegna menntunar barns og eðlilegrar
þátttöku í félagslífi, eftir því sem aðstæður leyfa.9
3. MEÐLAG
Um meðlag er fjallað í IV. og VI. kafla bl„ sbr. og I. kafla hjrl. 1
lögum þessum eru notuð á víxl orðin „meðlag“, sbr. t.d. 2. ml. 2. mgr.
16. gr. bl„ og „framfærslueyrir“ eða „framlag til framfærslu“, sbr. t.d.
1. mgr. 15. gr. bl. og 7. gr. hjrl., án þess að séð verði að þar sé efnis-
legur munur á. Má í því sambandi benda á að úrskurður um greiðslu
framfærslueyris skv. 1. mgr. 15. gr. bl. er í 1. mgr. 16. gr. bl. nefndur
meðlagsúrskurður. I framhaldinu verður notað orðið meðlag.
3.1. Meðlagsskylda
Ef barn býr með báðum foreldrum sínum er gert ráð fyrir að þau
bæði uppfylli framfærsluskyldur sínar ef sómasamlega er séð fyrir
barni, án þess að framlög hvors um sig séu könnuð eða sérstakur úr-
skurður gangi þar að lútandi.10 Það er einfaldlega gengið út frá því
að almennu boði 14. gr. bl. sé fullnægt með því að barnið búi á heim-
ili foreldra sinna, hvort sem það eru kynforeldrar, kjörforeldrar, stjúp-
9 f H 1954,433 segir að meðlag sé „ . .. ætlað barninu sjálfu til framfærslu og menningar."
10 Á þetta reyndi í H 1976, 138 (143-144). Málavextir voru þeir að K krafðist úrskurðar á
hendur M um meðlag með barni frá fæðingu þess 15. janúar 1971 til fullnaðs 17 ára
aldurs þess. Valdsmaður kvað upp úrskurð 11. október 1972 þar sem M var gert að greiða
meðlag frá 1. maí s.á. í lirskurðinum var ekki tekin afstaða til greiðslu meðlags fyrir
tímabilið frá fæðingu til 1. maí 1972. Krafðist K þess í almennu dómsmáli að M yrði
gert að greiða meðlag fyrir það tímabil einnig. Undir rekstri málsins kom fram að K og
M höfðu í 51/9 mánuð frá fæðingu barnsins búið á heimili foreldra K sem ráku sveita-
býli og unnið þar bæði við búið. Ekki var um reglulegar launagreiðslur til þeirra að
ræða en þó fengu þau einhverja vasapeninga auk fæðis og húsnæðis. Sncrist ágreiningur-
inn m.a. um það hvort M hefði fullnægt framfærsluskyldu sinni á þessum tíma. f héraðs-
168