Ægir - 01.01.1995, Blaðsíða 27

Hvernig er raunveruleiki þess sem
vinnur 40 tíma á viku?
„Ætli algeng laun séu ekki kringum
70 þúsund. Yfirvinna hefur dregist þaö
mikiö saman aö mikill meirihluti fólks
vinnur aðeins 40 tíma á viku."
Hvernig hafa Vestfirðir, þitt heima-
hérað, komið út í þeim samdrœtti sem
orðið hefúr? Er mikið atvinnuleysi fyrir
vestan?
„Þaö er minna en víða annars staðar
eöa um 1% að jafnaði á móti rúmum
4% annars staðar. Á móti kemur að
fólki hefur fækkað mjög mikið í fjórð-
ungnum. Vestfirðingar búa við mjög
hátt vöruverð og húsnæðisverð og hátt
orkuverð. Fólk flytur í þéttbýlið um
leið og kreppir að, meðal annars til
þess að losna við þessa „landsbyggðar-
skatta"."
Rækja bjargar Vestfirðingum
„Rækjan og sú aukning sem þar hef-
ur orðið hefur að mínu áliti bjargað at-
vinnulífinu á Vestfjörðum og forðað
stórfelldum fólksflótta og auðn. Vest-
firðir hafa alltaf reitt sig mikið á þorsk-
veiðar og hafa fyrir vikið mátt þola
meiri skerðingu en aðrir landshlutar
eða um 60% samdrátt í þorskveiðum.
Rækjan hefur dregið úr þessu áfalli.
Vestfirðingar báru gæfu til þess að afla
sér veiðiheimilda í rækju þegar sam-
dráttur varð í þorskinum. Hún er
þeirra auðlind meðan t.d. aðrir lands-
hlutar reiða sig á síld og loðnu eins og
Austfirðingar."
Nú hefur verið rœtt um að framund-
an sé mikil fólksfcekkun í rœkjuvinnslu
með tilkomu nýrra flokkunarvéla. Er
áhrifa þessa farið að gœta?
„Þegar pillunarvélarnar komu á sín-
um tíma og leystu handpillunina af
hólmi heyrðist nákvæmlega þetta
sama. Allir óttuðust að missa vinnuna.
Þð varð ekki heldur þvert á móti fjölg-
aði að lokum fólki vegna aukinnar
vinnslu.
Þessar nýju vélar eru þegar komnar í
Básafell ísafirði og verða komnar í gang
í Frosta í Súðavík sem ætlar að snúa sér
alfarið að rækjuvinnslu. í Básafelli
fækkar fólki ekki og virðist ekki gera
það heldur hjá Frosta. Þetta leysir af
hólmi einhæf og tilbreytingarlaus störf
en fyrirtæki sem eru meö fjölbreyttari
vinnslu þurfa ekki að fækka fólki því
magnið eykst sem hægt er að vinna.
Ég óttast því ekki þessar breytingar
og áhrif þeirra. Að minnsta kosti ekki á
Vestfjörðum en kannski verða áhrifin
önnur þar sem atvinnulífið er einhæf-
ara og öðruvísi samansett."
Ræna Vestfirðingar Austfirðinga?
Nú eru fyrirtœki á ísafirði að kaupa
rœkjutogarann Klöru Sveinsdóttur frá
Fáskrúðsfirði ásamt ríflega 1400 tonna
rœkjukvóta. Verkalýðsforkólfar eystra
hafa kvartað undan yfirgangi Vestfirð-
inga og mótmœlt. Hvert er þitt álit? Eru
Vestfirðingar að raena Austfirðinga lífs-
björginni?
„Salan á þessu skipi sýnir gallana á
kvótakerfinu í hnotskurn. Kerfi sem
Vestfirðingar voru alla tíð á móti. Vest-
firðingar hafa þurft að horfa á bak
fjölda skipa ásamt kvóta og þar með
lífsbjörg fólks í burtu. Þeir standa í
sömu sporum og þeir fyrir austan.
Þetta tiltekna skip, Klara Sveinsdótt-
ir, var árum saman gert út frá Vest-
fjörðum, frá Hólmavík og Patreksfirði.
Það var gert út frá Vestfjörðum, af Nið-
ursuðuverksmiðjunni á ísafirði, þegar
það aflaði sér þeirra veiðiheimilda í
rækju sem nú fylgja því. Það var keypt
til Fáskrúðsfjarðar frá Patreksfirði fyrir
rétt rúmu ári."
Sumir sviku lit
Finnst þér sennilegt að samningar
náist án þess að til verkfalla komi?
„Ég get engu spáð um það. Auðvitaö
vil ég helst að það sé hægt en eftir
fimm ára þjóðarsátt er okkar fólk að-
framkomið. Við sjáum hvernig sumir
hópar í þjóðfélaginu hafa svikið lit í
þjóöarsáttinni og byggt inn í sína
kjarasaminga sjálfvirkar hækkanir.
Alltof margir komust upp meö þetta
og í raun er engin sátt um að hækka
laun þeirra lægst launuðu umfram
aðra.
Auðvitað þarf ríkisvaldið að koma
að þessum samningamálum en mér
finnst orðið tímabært að atvinnulífið
fái aö semja sjálfstætt. Það ætti að vera
keppikefli beggja aðila.
Launalega séð er alltof mikið órétt-
læti og mismunun í þjóðfélaginu.
Fjöldi fólks hefur ekki í sig og á þó það
vinni fullan vinnudag meðan aðrir
hafa tíföld laun og allt á þurru. Það er
ákveðin sýking í þjóðfélagi sem lætur
þá sem minnst mega sín bera þyngstu
byrðarnar." □
GÚMMÍBÁTAÞJÓNUSTAN
Eyjarslóð 9, Örfirisey - sími 14010
Pósthólf 1042 -Fax 62 40 10
Skoðun og viðgerðir gúmmíbáta allt árið svo
og viðgerðir á björgunarbúningum
og vinnubúningum.
ÆGIR JANÚAR 1995 27