Dýraverndarinn - 01.02.1973, Blaðsíða 13

Rottan
Að manninum sjálfum frátöldum
er rottan sennilega mesti skaðvald-
ur jarðarinnar. Hæfileikar hennar
til eyðileggingar og til að bjarga
sér eru einstakir. Og svo er hún
ótrúlega skynsöm. Alls staðar getur
hún lagað sig að kringumstæðum.
Heimkynni hennar teygir sig frá
brennandi eyðimörkum að ísbreið-
um jarðskautanna. Hún hefur oft
sigrað manninn þegar þeim hefur
lent saman og jafnvel ógnað sjálfri
tilveru hans. Sjúkdómar sem rottan
hefur verið smitberi fyrir hafa lík-
lega orðið fleirum að bana en öll
stríð veraldarsögunnar.
dýraverndarinn
Rottur skiptast í meira en fimm
hundruð og fimmtíu tegundir.
Flestar halda sig langt frá siðmenn-
ingunni. En fyrir ómunatíð varð
breyting á háttum nokkurra þeirra.
Þær fylgdu manninum. Þær átu
það sem hann borðaði. Þær kynnt-
ust háttum hans og urðu í raun-
inni meiri húsdýr en nokkur kýr
eða hross.
Logi yfir akur.
Þegar komið var fram á miðaldir
var svartrottan rattus rattus út-
breidd um alla Evrópu. Munnmæli
herma að geysilegar breiður ann-
arrar tegundar — brúnrottunnar —
hafi birzt úr austri árið 1727. Þær
hafi farið á sundi yfir Volgu og
flætt yfir vesturlönd. Þessi tegund
var kölluð rattus norvegiens eða
noregsrotta. Hún er sterkbyggð og
hefur gilda rófu og lítil eyru.
Karldýr getur verið hálft kíló á
þyngd og verið upp undir tuttugu
og fimm sentimetrar á lengd, ef
rófan er talin með. Svartrottan er
á hinn bóginn fíngerðari. Hún
hefur löng eyru og langa granna
rófu. Hún verður sjaldan þyngri
en þrjú hundruð grömm.
Brúnrottan barðist svo grimmi-
13