Dýraverndarinn - 01.02.1978, Blaðsíða 32

Norri minn
Það var vorið 1903 eða 1904.
Eg fór í morgunsárið að vitja lamb-
ánna. Finn ég þá veturgamla gimb-
ur, sem borið hafði gráu hrútlambi
tveimur dögum áður, í krókadýinu
skammt fyrir framan túnið, í svo-
kölluðum Krókum. Það dý hafði
orðið fleiri kindum að aldurtila.
Gimbrin hafði ekki staðist grænu
stráin, sem gægðust upp í útjöðrum
dýsins, en jörð var um þetta leyti
lítt gróin og víða földu nýgræðings-
stráin sig niðri í sinunni.
Mennirnir urðu hér að taka að
sér hlutverk móðurinnar, þar eð
engin ær þurfti á undirvæning að
halda þetta vor.
Móðirin var dregin upp úr dýinu
og flegin, því að næg þörf var fyrir
ull og skinn og hið sama gilti um
kjötið. Þá var ekki upprunninn sá
siður, að grafa dauðar kindur í
jörðu, með öllu saman, eða láta
varginn um að eyða þeim. — Matur-
inn var guðsgjöf og allt varð að
nýta sem nothæft var.
Þegar gimbrin hafði verið flegin
og búið var að taka innanúr henni,
veitti ég því athygli, að lambslegið
var farið allmjög að hlaupa saman
eða minnka og man ég varla eftir
því að hafa séð þetta merkilega líf-
færi á því stigi. - Eftir nokkra daga
hefði það verið orðið svo lítið, að
fela hefði mátt í karlmannshnefa
og hét þá krókasteik. Aldrei hef ég
skilið forsendur þessarar nafngiftar,
en með „Króka" mun átt við leg-
pípurnar, sem eru krókbognar í
mjórri endann. - Þetta dásamlega
líffæri, legið eða móðurlífið, er eitt
af undrunum miklu í heimi Guðs.
Það vex með fóstrinu og myndar
næringarhjúp utan um það, en
tengist líkama móðurinnar með
naflastrengnum. Við fæðingu hjá
dýrunum okkar slitnar hann og
engin blæðing á sér stað. Síðan
losnar fylgjan (hildirnar) sjálfkrafa
frá leginu, ef allt er með felldu og
verður ref og hrafni að bráð, eða
þá að móðirin - ærin - étur það
sjálf, efalaust vegna hræðslu, sem
enn loðir við hjá henni við að rán-
dýrin komi - renni á lyktina. - og
láti sér þá ekki nægja hildirnar,
heldur taki afkvæmið líka, því að
hjá þeim sverfur sulturinn að, oft
og tíðum, og þau dýr eiga að annast
mjög soltin afkvæmi.
Hvílíkt undur er hér um að ræða
í líkama móðurinnar. Líffærið vex
með og breytist eftir þörfum fóst-
ursins, en dregst saman og minnkar
í upprunalegt form þegar hlutverki
þess er lokið í hvert sinn. - Hvað
má geta mannsins hjá slíku? Og
svo halda sumir, að enginn Guð sé
til!
Litli grái hrúturinn með ljóta
munninn varð heimalningur. Kom
DÝRAVERNDARINN