Stúdentablaðið - 01.05.2007, Qupperneq 6
Háskólinn
Einn af þeim bestu 2011?
Háskólasamfélag I stöðugri endurnýjun
Guðrún Jóhanna Guömundsdóttir, starfsmannastióri Hí.
Háskóli íslands er einn stærsti
vinnustaður landsins. Þar starfa,
auk tiu þúsund nemenda, um eitt
þúsund fastráðnir starfsmenn og tvö
þúsund stundakennar og lausráðnir
starfsmenn. Megin hlutverk
Háskólans er að vera vísindaleg
rannsókna- og frœðslustofnun. Til
þess að svo megi vera þarf fjölmarga
ólíka starfsmenn.
Starfsmannastefna skólans frá
2004 miðar að þvi að hann gegni
lögmætu hlutverki sínu og uppfylli
„réttmætar væntingar sem gerðar
eru til skólans og starfsmanna
hans.“ Til að ná þessu marki þarf
hæfa starfsmenn sem sinna starfi
sínu af áhuga og þekkingu.
Guðrún Jóhanna Guðmundsdóttir
starfsmannastjóri Háskólans talar
um vinnustað sinn sem samfélag og
starfið sem lífsstíl. Starfsmenn sem
ganga til liðs við háskólasamfélagið
þurfa að bregðast við síbreytiiegum
þörfum nemenda sem og
þjóðfélagsins.
En hvernig gengur að ráða hæfa
OG ÁHUGASAMA STARFSMENN TIL
SKÓLANS?
Það gengur oftast vel en þó misjafnlega
eítir deildum. Það er erfitt að manna
ákveðnar greinar en við stefnum í
auknu mæli að sækja fólk erlendis frá.
Eftir að bankamir fóru að ráða mikið
af doktorsmenntuðum starfsmönnum
þá hafa þeir laðað til sín afar hæfa
einstaklinga sem við hefðum viljað fá
til okkar.
Þarf þá jafnvel að draga úr
KRÖFUM?
Nei, það gilda sérstakar reglur og
lög um ráðningar akademískra
starfsmanna. Þeir eru ráðnir
samkvæmt hæfnisdómi. Nýjar reglur
þar að lútandi taka gildi núna 1. maí
n.k. Að jafnaði þurfa allir að vera
með doktorsgráðu og það er sérstök
dómnefnd sem fjallar um hæfni þeirra
sem vísindamanna og kennara. Allir
akademískir starfsmenn eru síðan
ráðnir tímabundið meðan þeir sanna
sig í starfi. Eftir fjögur ár er farið yfir
hvort viðkomandi er búinn að ná þeim
tökum á starfinu sem ætlast er til svo
hægt sé að fastráða hann. Þá er einnig
lögð mikil áhersla á virkni rannsókna.
Starfsmenn þurfa því bæði að miðla
þekkingu og skapa hana.
Er mikil samkeppni milli Háskóla
Á ÍSLANDI UM FAGFÓLK?
Vissulega, það er sérstaklega
samkeppni á þremur sviðum;
viðskipta- og hagfræðideild,
lagadeild og síðan verkfræðideild.
Hún er minni í öðrum deildum en þó
til staðar. Það er t.a.m. eitthvað um
að fyrrum starfsmenn Háskólans hafi
farið yfir til annarra skóla. Við búum
við launaumhverfi ríkisstarfsmanna
og starfsmannalög sem setja okkur
ákveðnar skorður. En hins vegar
er líka jákvætt fyrir Háskólann að
háskólastigið í heild sé að eflast í
landinu.
Endurmenntun er mikilvæg
Nú ER Háskólinn stór vinnustaður,
HVERNIG ER STAÐIÐ AÐ STARFSÞRÓUN
OG ENDURMENNTUN STARFSMANNA?
Akademískir starfsmenn þurfa að
ganga í gegnum hæfinisdóm og starfa
mjög sjálfstætt. Starf þeira skiptist
í kennslu, rannsóknir og stjómun.
Þegar þeir hafa uppfyllt lágmarks
kennslu- og rannsóknaskyldur fá þeir
tækifæri til að fara í rannsóknamisseri.
Þá eru þeir undanþegnir kennslu og
geta helgað sig rannsóknum. Þetta
tækifæri er hugsað sem eins konar
endurmenntun. Háskólinn býður uppá
mjög öflugt tengslanet út um allan
heim, það er þvi algengt að kennarar
fari utan og stundi þar rannsóknir í
samstarfi við erlenda kollega sína. Við
erum svo heppin að mikið af okkar
starfsfólki er í samstarfi við öflugustu
háskóla í heiminum. Hér fer fram
gríðarlega mikið alþjóðlegt samstarf.
Kennarar fá á þennan hátt tækifæri á
að „endumýja" sig í eina önn og geta
helgað sig algjörlega rannsóknum og
þekkingarsköpun.
Starfsmannasvið heldur síðan utan
um endurmenntun annars starfsfólk.
Við erum með fræðsluáætlun sem við
gefúm út á hverju ári. Háskólinn rekur
einnig Endurmenntunarstofnun þar
sem mörgogmargvíslegnámskeiðeru
í boði. Fyrir utan þetta þá er hér fjöldi
opinna fyriflestra á hverjum degi.
Þessir fyrirlestrar em oft í hádeginu
til hagræðingar fýrir starfsfólk og
ekki síður fólkið í landinu. Við
viljum líka efla starfsþróun betur til
að auðvelda fólki að færast til í starfi.
Það eflir samvinnu og samskipti í
stjómsýsiu að hægt sé að færa sig
milli deilda. Hér er mjög vel tekið í
alla endurmenntun.
Hvernig mundirðu lýsa
Háskólanum sem vinnustað?
Þetta er mjög íjölbreyttur vinnustaður.
Ég vil nú oft segja að Háskóli íslands
sé samfélag, sérstaklega hvað
varðar akademísku starfsmennina. í
stjómsýslu er starfið venjubundnara,
hefðbundinn vinnutími og okkar
starfsskyldur em svipaðar þeirra sem
vinna á almennum vinnumarkaði,
ríkisstarfsmönnum sérstaklega. En
kennararbúaviðsvokallaóakademískt
frelsi sem er mjög mikilvægt til að
gera fólki kleift að þróa og skapa
þekkingu. Þeir verða að hafa frelsi
til að velja hvað þeir rannsaka innan
Uósmyndari: Birgir Freyr Birgisson
sinna fræða. Þeir stýra tíma sínum
sjálfir utan kennsluskyldunnar. En
fræðimenn em líka í samstarfi sem
verður æ mikilvægara eftir því sem
skólinn stækkar.
mrnarrneð
atorgt
Hverjir eru kostirnir við að
STARFA HJÁ SKÓLANUM?
Ég er mjög stolt af því að vinna hjá
Háskóla íslands. Þetta er sú stofnun
sem nýtur einna mestrar virðingar
í samfélaginu. Mikill meirihluti
rannsókna í landinu fara fram í
hans nafhi. Þá er ég lika að tala um
Háskólasjúkrahúsið. Að mennta
framtíðar þegna er mjög göfugt starf..
Það fyllir mann stolti í starfi - þetta er
ákveðinn lífstílf
Þeirsem vilja vinnaaðrannsóknum og
vísindum komast í ákveðið tengslanet
í Háskólasamfélagi. Háskólinn er
í samstarfi við fjöldann allan af
erlendum háskólum sem auðveldar
akademískum starfsmönnum allt
aþjóðasamstarf.
Þetta er mjög stór vinnustaður og
skiptist í margar byggingar, því er nýtt
Háskólatorg mjög mikilvægt. Þetta er
bygging sem auðveldar fólki að koma
saman. Auðvitað er starfsandinn og
hvemig fólk upplifir vinnustaðinn
örugglega mjög misjafnt bæði eftir
deildum og nánasta umhverfi.
Hverjir eru gallar skólans SEM
vinnustaðar?
Helst má neffta hvað skólinn er í raun
dreifður. Ég held að Háskólatorg
bæti þó mjög úr því. Ég held að
við getum náð öflugri samstöðu og
samkennd með stað þar sem allir
koma saman. Fyrrverandi rektor,
Páll Skúlason, barðist mikið fyrir
þessari hugmynd um Háskólatorg.
Hans draumur var að torgið yrði eins
konar kjarni háskólasamfelagsins
þar sem stúdentar, kennarar og gestir
kæmu saman til að stunda nám og
störf, sinna erindum, næra sig og
'eiga samskipti, eins og hann orðaði
það. Háskólatorg kemur vonandi
til að bæta starfsandann, það verði
eins konar „lím“. Það má segja að
íþróttahúsið sé eina húsið þar sem allir
koma saman. Væri þó gott ef fleiri
myndu koma þangað því aðstaðan' er
frábær. Þangað koma bæði nemendur,
kennarar og starfsfólk í stjómsýslu
saman til að stunda líkamsrækt.
Dugar ný aðstaða í Háskólatorgi
TIL?
Þetta verður vissulega mikil
bót. I reisugildinu í apríl sást vel
hvers konar bylting það verður
að fá þessa byggingu, bæði fyrir
nemendur og starfsfólk. Háskólatorg
á að uppfylla húsnæðisþörf
viðskipta- og hagfræðideildar og
félagsvísindadeildar. Lagadeild
og Hugvísindadeild verða einnig
með einhverjar skrifstofur í húsinu.
Skólinn hefur stækkað gríðarlega
undanfarin ár og við höfúm þurft
að leigja húsnæði hér allt í kring.
Aðstaðan, þegar Háskólatorg verður
tekið í notkun, dugar eins og staðan
er í dag. En ef skólinn heldur áfram
að vaxa svona hratt, þá getur það
breyst. Undanfarin ár hefur verið
gríðarleg aukning í bæði meistara-
og doktorsnámi. Það gæti þó verið
uppsöfnuð þörf sem mun jafnast út.
En síðan er menntunarstigið í landinu
að hækka og í dag fer meirhluti fólks í
framhaldsnám að loknu stúdentsprófi.
Hvort Háskólatorg dugar til helst í
hendur við hversu hratt þjóðin stækkar.
Torgið bætir aðstöðuna vissulega
heilmikið fyrir Háskólasamfélagið.
Allar þjónustustofnanir sem sinna
stúdentum verða þarna samankomnar
sem ætti að bæta samskipti og
samvinnu. ÖII ásýnd Háskólans
verður léttari og þama gefst tækifæri
á að huga betur að þjónustu við
nemendur.
Forsendurnar eru til staðar
Nú hefur Rektor Háskóla
ÍSLANDS, KrISTÍN INGÓLFSDÓTTIR,
lýst yfir því markmiði skólans
AÐ KOMA HONUM MEÐAL 100 BESTU
HÁSKÓLA í HEIMI. HvERNIG KOMA
STARFSMENN OG STÁRFSMANNASTEFNA
INN í ÞAÐ FERLI?
Það er á margan og mismunandi
hátt. Það kemur mjög sterkt fram
í stefnunni að við þurfum að fá
til okkar öflugt starfsfólk, öfluga
vísindamenn. Aðalmarkmiðin eru
framúrskarandi rannsóknir, kennsla,
stjómun og stoðþjónusta. Þetta kemur
náttúrulega allt starfsmannamálum
við, eins og svo margt. Til þess að auka
rannsóknavirkni, gæði rannsókna og
auka samstarf við erlenda háskóla
þarf að efla stoðþjónustu töluvert,
bæði miðlæga en sérstaklega í
deildum. Við vitum dæmi þess að í
framúrskarandi Háskólum erlendis
eru allt að fimm í stoðþjónustu á móti
einum akademískum starfsmanni.
Hér er það einn á móti einum eða
minna. Það er ekkert lágmarkshlutfall
sem gerir okkur einn af hundrað
bestu háskólunum en með öflugri
stoðþjónustu í kringum rannsóknir
og kennslu hljótum við að ná
markmiðum okkar fyrr.
Hver er tímaramminn?
Við erum með áætlun til 2011, það
er markmið okkar. Fyrir þann tíma
ætlum við til að mynda að vera búin
að fimmfalda fjölda brautskráðra
doktora, auka rannsóknavirkni og
gæði rannsókna. Það gerum við m.a.
með aukimti stoðþjónustu eins og ég
nefndi áðan. Við viljum líka að þetta
verði Alþjóðlegur Háskóli og því
hefúr verið ákveðið að auglýsa allar
lausar kennarastöður bæði innanlands
og erlendis. Þannig má búast við fleiri
og fjölbreyttari umsækjendum. Við
viljum hæfileikafólk, hvaðan sem það
kemur.
Mannauður, betri aðstaða og tæki
þurfa að vera til staðar til að Háskóli
Islands verði einn af hundrað bestu
háskólum heims. Sumar rannsóknir
kalla á mikinn tækjakost og við viljurn
efla sókn skólans í tækjakaupasjóði til
að vísindamenn okkar hafi sem besta
aðstöðu sem og þau tæki og tól sem
þurfa. Við stefnum líka á að bæta
upplýsingatækni, virkja stjómkerfið
og efla gæðamenningu með ýmsum
hætti. Þetta allt ætti síðan að leiða af sér
enn betri menntun. Öflugt gæðastarf
felur svo margt í sér - Háskólastarfið
Nýja Háskólatorgið i byggingu.
en flestar aðrar forsendur þess að við
náum markinu eru til staðar. Við emm
með vísindamenn sem eru í fremstu
röð í heiminum í sínu fagi og margir
þeirra hafa fengið virtar alþjóðlegar
viðurkenningar.
Verðum við ein af hundrað bestu
2011?
Hvort það verður akkúrat 2011 veit
ég ekki en ég held við verðum komin
vel á veg.
Bryndis E. Jóhannsdóttir
bej3@hi.is
er í sífelldri endumýjun. Við höfum
alla búrði til að ná markmiðum
61 Stúdentablaðið