Heimir : söngmálablað - 01.03.1939, Side 31

H E I M I R
27
sirini þær, sem lieimsfrægar eru. Schumann hefir sam-
ið merkileg píanótónverk, eins og sónöturnar i fis-moll
og g-moll, Carneval, konsertinn i a-moll, Fantasiu í
c-dúr, Kinderscenen, Iíreisleriana, Etiide symphonique
o. fl., o. fl. Allt eru þetta dýrar perlur, sem skipa liöf-
undinum á hekk með skáldlegustu og frumlegustu pi-
anótónskáldum heimsins.
Sem sönglagliöfundur er liann þó ekki síður merki-
legur. Sönglög hans gerðu liann á svipstundu frægan
um allt Þýzkaland og urðu einkum i miklu uppáhaldi
lijá ungum menntamönnum. Hann liafði gotl vit á
skáldskap og valdi nær eingöngu ljóð eftir upprenn-
andi þýzk skáld, eins og Heinc, Kerner, Eichendorf,
Chamisso o. fl. Á þessu sviði er honum jafnað til Scliu-
herts — „konungs sönglaganna“.
Píanóverkin og sönglögin vuru i smáum formum,
og þar gat hann notið sín. Þar má greina fingraför
meistarans. Það er eðli rómantískra tónskálda að velja
smá tónlagaform. Chopin var einnig rómantískt tón-
slcáld og hann liefir samið nokkrar sónötur, en þær eru
taldar til slóru formanna. En þessar sónötur Chopins
eiga þó ekkert skylt við hið klassiska sónötuform nema
nafnið. Chopin lmýtti saman fjögur sjálfstæð píanó-
verk — „fjögur fögur blóm í sveig“ — og gaf þeim
nafnið sónata. Eins var þessu varið með Schumann og
sónöturnar hans. En þær eru að engu síður merkilegar.
Þegar honum var hent á þetta, þá yfirvegaði hann vand-
lega málið og kom síðan fram með kenninguna um „die
poetische Ganzheit“, þ. e. um heildarsvip hinnar skáld-
legu hugsunar, er lægi til grundvallár tónverkinu. Hann
hafði rétt fyrir sér. í kennslubókum eru til vandlegar
skýringar á sónötuformi og öðrum músikformum. En
eftirtektarvert er það, að næstum allar frægar sónötur
eru ekki byggðar eftir ])essari kokkabók. Meira að segja
Beethoven, hinn mikli sónötumeistari, samdi hverja són-