Melkorka - 01.11.1957, Blaðsíða 19

hulda
1AKOBSDÓTTIR
bcrjarstjóri { Kópavogi
Frú Hulda cr fyrsta íslenzka konan
se>n kosin hefur verið að gegna bæjar-
stjórastarfi hér á landi
Hún er fædd og uppalin í Reykja-
v>k, varð stúdent 1931 og gcgndi skrif-
sipfustörfum um nokkur ár. Hún er
í?'ft Finnhoga Rút Valdimarssyni, al-
Ptngismanni og eiga [rau hjón fimm
“öm. Kópavogsltær er í örum vexti og
'nunu þar vcra húsettir á fimmta
þúsund manna.
nýlega í Nevada, þar sem skoðunarmenn
liéraðsins nrðu að flýja undan geislavirku
ryki.
Segja mætti, að í þessi skipti hefði mátt
nieð strangari varúðarráðstöfunum koma í
veg fyrir slys. En eins ber að gæta. Geisla-
Vlrkt efni, sem ekki fellur strax til jarðar
kastast upp í efri loftslög, sem fíngert ryk og
^erst síðan um alla jörðina með hreyfingum
Uftsins. Mörg ár geta liðið áður en þetta ryk
Lllur til jarðar og mætti því ætla að þegar
bað félli væri geislamögnun þess svo lítil,
að ekki kæmi að sök. En reynslan hefur ein-
111 itt sýnt, að svo er ekki. Það hefur meira að
Segja kornið í ljós nýlega, að í öllum lönd-
um, hversu langt sem Jrau eru frá sprengi-
staðnum, voru í þessu ryki langlíf geislavirk
frumefni, nefnilega strontium 90 og sesium
U7. Þessi efni eru ekki til í náttúrunni, en
þau myndast við klofnun {mngra frumefna
°g návist Jreirra sýnir, að geislaverknn ryks
þessa er hreint ekki óveruleg.
Melkorka
Sérstaklega er ástæða til að óttast stron-
tium 90, Jrar jem það hefur sarns konar
eínaeiginleika og kalsíum og fylgir því í
samböndum. Jurtir taka Jjað til sín ásamt
kalsíum úr moldinni kýrnar ganga síðan í
grasi sem inniheldur strontíum, þess vegna
verður Jjað einnig í mjólkinni, sem menn
drekka, og þegar mannslíkaminn tekur til
sín kalsíum úr mjólkinni, fylgir því hið
geislamagnaða strontíum. Þetta eru löng og
margbreytt elnaferli. Magn strontíums í
mjólkinni er mismunandi eftir eðli jarð-
vegsins. Það er hæst í landi með litlu kals-
íum í jarðveginum eins og Cornwall í Eng-
landi og Bretagne á Frakklandi, en það er
ætíð mælanlegt.
Það er rétt að taka Jrað fram strax, að
enn sem kornið er, er aðeins um lítið magn
að ræða. En öruggt er, að ]>að er til staðar
og vegna Jieirra sprenginga, sem Jjegar hafa
verið gerðar er víst, að Jrað mun aukast á
næstu árum, jafnvel Jjótt ákveðið væri að
83