Tíðindablaðið - 17.01.1975, Síða 2

Tíðindablaðið - 17.01.1975, Síða 2
TÍÐINDABLAÐIÐ fríggjadagin 17. januar 1975 Tíðindablaðið Útgevari og blaðstjórn: Finnbogi Isaksen Ámi Absalonsen Adr.: Klokkaragøta 19, Tórshavn. Tlf. 1 48 49 Leysasøluprísur 2,00 kr. eintakið. Prent: Tiðindablaðið og Dimmalætting. Nøkur orð um útbygging av landbúnaðinum Blaðið er óheft av øllum politiskum flokkum. Avreiðingar Fyri jól legði sambandsflokkurin uppskot fram á ting um at hækka útróðrarstudn- ingin við 5 oyrum, og nú hevur flokkurin heitt á tingformannin um at kalla løg- tingið saman beinanvegin at viðgera hetta mál. Tað er hvørjum manni greitt, at her verður neyðugt at gera nakað beinanveg- in, um heimaútróðurin ikki heilt skal falla niðurfyri. í samgonguskjalinum hjá nýggja landsstýrinum verður sagt: «Reglumar um prísáseting og studn- ingsveitingar verða endurskoðaðar. Fisk- imonnum og tí almenna verður tryggjað best møguligt innlit í fiskasølumál.» Onki er at ivast í, at hetta stavnhaldið er gott, um tað verður sett í verk á rætt- an hátt. Men at fara undir ein heilt nýggjan politikk á hesum øki, sum sam- gonguskjalið tykist at benda á, kann taka drúgva tíð. Ein nevnd hevur latið . álit frá sær um studningamar til fiski- vinpuna, men tað er mestsum onki nýtt í hesum uppskoti. Nevndin mælir bert til smærri bro^ingar. Og tað kann tí hugsast, at landsstýrið setir eina nýggja nevnd at gera eitt annað uppskot. Síðani er spurningurin, um tann nýggja nevndin kemur til eitt betri úrslit. \ IJtróðurin og útróðrarmaðurin hava ikki tíð at bíða eftir broytingunum, um hetta verður mannagongdin. Her má ber- ast skjótt at. í løtuni tykist einasta gongda leið at vera ein munandi hækking av studninginum til útróðrarmenn — nógv meira enn 5 oyra kilo. Ikki kann sigast at tað, her á landi, hevur verið nógv sakligt kjak um før- oyskan landbúnað. Sein- asta hálva árið eru tað tó fleiri, sum hava borið fram teirra áskoðan um ta støð- u, landbúnaðurin hevur og eigur at hava í samfelag- num. Eitt felagseyðkenni fyri hesar áskoðanir er, at kor- ini, sum vinnan hevur at arbeiða undir, eru alt annað enn góð, og at tað er øllum samfelagnum at gagni, um broyting kemur í sum skjótast. Eisini hevur verið nomið við, at tað er umráðandi at vit í framtíðini gerast førir fyri at framleiða fleiri bún- aðarvørur, enn vit gera í dag. Matvørustøðan í heim- inum bendir týðuliga á, at tað verður meira og meira umráðandi at vera sjálv- bjargin við búnaðarvørum. Vit vóru øll skelkaði, tá orkukreppan tók seg upp, og vit síggja, hvørjar av- leiðingar hon hevur havt á búskapin um allan heimin. Hvør hevði nú ikki vilja havt nóg stórar orkumøg- uleikar til egið brúk. Vit vita, at matfram- leiðslan í heiminum, ið síð- an fyrst í 50-árunum støð- ugt var vaksandi, fyri fyrstu ferð minkaði í 1972. Vit vita, at 2/3 av øllum menniskjum í heiminum fáa ovlítið at eta. Vit vita, at yvirskotsgoymslumar í USA og øðram londum nú era tómar. Vit vita, at hetta er hent, hóast stórar víddir av búnaðarjørð, ið hevur veríð løgd «til síðis», nú era tiknar aftur í nýtslu. Búnaðarfrøðingurin Jóan- es Dalsgarð skrivar, at búnaðarmenn sjálvir mugu meðvirka og samfelagið á- taka sær skyldur, fyri at vit skulu kunna framleiða nóg mikið til landsins egnu nýtslu av vørum, sum kunnu framleiðast her Tað era nú nógv ár síð- an at menn fóra at vísa á, at ein matvøra- og rávøru- kreppa fór at koma. Fyrst- u tíðina vóru teir sjáldan tiknir fyri fult, men í dag duga fleiri og fleiri at siggja vandan, og flestu lond hava tí tikið sín bún- aðarpolitikk til umhugsun- ar. Matvørakreppan, ið kemur, fer kanska ikki beinleiðis at føra til hungur í teimum ríkara londunum, ^sum vit enn hoyra til, men fer at føra til ovurstórar príshækkingar, nakað sum longu hevur gjørt vart við seg. Tað skuldi tí verið ó- neyðugt at sagt, at tað hevði verið ein fyrimunur, um vit kundu framleitt ein størri part av okkara egnu nýtslu og ikki sum nú lata innflutningin vaksa ár undan ári. Vit vera tí at finna tær atgerðir, ið neyðugar era, men áðrenn vera vit at gera okkum greitt, hvat endamál vit skulu hava við útbyggingini av landbún- aðinum. í dag er landbúnaðurin í eini tílíkari støðu, at vit við rætti kunnu spyrja okkum: Skulu vit hava nakran landbúnaða ella skulu vit ikki? Millum annað útfrá tí, sum er ført fram, §kuldi hesin spum- ingur verið lættur at svar- a. Tá tað ikki sýnist at vera nakað endamál við okkara búnaðarpolitikki, fari eg at loyva mær at seta fram eitt tílíkt, og samstundis nevna nøkur tiltøk, ið era neyðug fyri at náa hetta mál. Landbúnaðurin skal ger- ast førur fyri at framleiða nógmikið til landsins egnu nýtslu av teimum vørum, sum fyritreytir eru fyri at framleiða. Hetta mál náa vit ikki, uttan búnaðarmenn sjálvir meðvirka og at samfelagið átekur sær skyldur fyri at fremja tað og samstundis tryggjar teimum, ið starv- ast í vinnuni, eins góð kor og aðrir stættir hava. Aðalkravið til búnaðar- menn er, at teir útbyggja felagsskapin á øllum økj- um, í felagsskapi taka at sær allan handil við bún- aðarvørum. Tað almenna verður beinleiðis at stuðla slíkum felagsskapi, bæði fíggjar- liga og við at leggja allan innflutning av búnaðar- vørum undir henda felags- skap. Við pris- og góðsku- eftirliti skal brúkaranum vera tryggjað ein dygdar- vøra fyri sámuligan prís. Tær innfluttu búnaðar- vørarnar, ið allar era fram- leiddar og útfluttar við al- mennum stuðuli, era við at troðka okkara egnu vørar burtur. Førdur verður miðvísur framleiðslupolitikkur, í fyrsta umfari eigur at ger- ast greitt, hvat og hvussu nógv vit kunnu framleiða, og hvussu henda fram- leiðsla best kann gerast. Vit vita, at fyritreytir era fyri nóg stórari fram- leiðslu av mjólk, kjøti, eggum, eplum, rótum, og at møguleikar era fyri að- rari framleiðslu sum grøn- meti, bæði úti og í vakstr- arhúsi, korni (í hvussu er til fóður), og møguliga øð- ram við. Grandarlagið undir framleiðsluni — búnaðar- jørð — er til staðar, tó ikki óavmarkað, heldur ikki er øll henda jørð tøk, men verður nýtt til onnur enda- mál. Vit vera tí at gera greitt, hvat ið er búnaðar- jørð, henda jørð skal ikki nýtast til annað, og hvør jørð ið kann nýtast til byggingo.a. Greiða má fá- ast á uttanbýggjajørðini, soleiðis at fólkið í bygdíni hevur fullan og óskerdan brúksrætt á henni. Har Endar á síðu 4 Upp úr nýggjum Fruktagott valskeið Lpngu áðrenn landsstýrið varð valt, fingu veljaramir hjá teimum trimum flokk- unum høvi til at siga sína áskoðan gjøgnum fólka- tingsvalið, skrivar Sosial- uriri: Fyri samgonguna sum heild var úrslitið av fólka- tingsvalinum tað, at báðir fólkatingsmenninir fullu til samgonguna. Samanlagt fingu samgonguflokkarnir 10.638 atkvøður móti SJONARMIÐ 9.792 atkvøðum við sein- asta fólkatingsval, og var sostatt talan um eina framgongd uppá 884 at- kvøður. Sambandsflokkur- in, sum einsamallur um- boðaði nýggju andstøðuna á tingi, fekk á valinum 3.213 atkvøður. Tá javnaðarflokkurin fór upp i hesa samgongu, so var tað tí, at her fekk flokkurin mest av sínum málum við. Og ongatíð áð- ur hevur javnaðarflokkur- in fingið so nógv við i eitt samgonguskjal sum hetta. og ti heilsar Sosialurin hes- um nýggja landsstýri við bestu ynskjum um eitt fraktagott valskeið. Dimmalætting veit at sig- a, at landsstýrissamráð- ingarnar vóru so drúgyar, av tí at ein flokkur kravdi samgonguskjalið almann- akunngjørt: Tað er við øðram orðum tær neyðsemjur, ið era gjørdar millum teir kom- andi lanđsstýrisflokkar- nar, sum tað hevur tikið so drúgva tíð at fáa umsett í fagurskrivt til nýtslu út- eftir, pluss ein uppaftur longri tíð, um ikki tann nýggi løgmaðurin (sum verður tann sami sum frammanundan) av tilvild skuldi til Bergen at taka ímóti boðum frá norsku stjórnini um útbýting í framtíðini av fremmandari fiskiveiðu á nørskum leið- um. Tað ljóðar satt at siga ikki serliga eggjandi at tað nýggja landsstýrið trínur fram á henda hátt. í fyrsta lagi mugu vit tvørtur ímóti halda, at starturin hjá ti nýggja landsstýrinum ber dám av trótandi styrki innanhýsis og politiskari umhugsan í einari tíð, tá tað er dýrt at vera veikari í stavnhaldi enn í parlamen- tariskari styrki. I oddagrein um landsstýr- issamgonguna nevnir 14. September nøkur av teim- um málum í samgongp- skjalinum, sum blaðið heldur hava størstan týd- ning fyri vinnu- og lønar- stættirnar, og skrivar ann- ars: Tað er mangt gott og mangt nýtt í hesum sam- gonguskjali, og tað sæst sjónliga, at tað era nýggj- ar hendur og eisini he^p- nar hendur, ið hava farið um tað. Vinnu- og lønarstættir- nar hava nú fingið lands- stýri, ið hevur givið lyfti um at røkja áhugamál teirra. Eyðvitað er sumt i samgongumálinum ikki annað enn sjálvsagdir lut- ir, men alt samantikið er tað sjónligt, at samgongu- skjalið brýtur upp úr nýggjum í føroyskum gpl- itikki. Dimmalætting skrivar, at fólkaflokkurin ynskti tríggjar, men noyddist at ganga við til 6 landsstýris- menn: Og um mett verður eftir, at longu í byrjan «spari»- flokkur landsstýrisins vrakar egna krav sítt um einans tríggjar limir í landsstýrinum, men víkir fyri krøvum annara um tað tvífaldaða, so man valla kunna roknast við, at hes- in man fara at hava stirðil til at sláa knúgvarnar í borðið. Trótandi styrki í borðið?

x

Tíðindablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíðindablaðið
https://timarit.is/publication/643

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.