Samtíðin - 01.12.1949, Síða 22

16
SAMTÍÐIN
kynflokkahatri né sérstökum lileypi-
dómum í þeim efnum. Hins vegar
höfum við fundið okkur knúða til
þess að sporna með lagasetningu
gegn ágangi kínverskra innflytjenda,
sem ella mundi hafa stofnað efna-
hagslegu öryggi okkar i voða.
— Hvernig er menntunarástandið
lijá ykkur?
-— Aðeins 67 af hundraði eru
læsir, og þó er slíkt talin betri tiltala
en meðal annarra Asíuþjóða að Jap-
önum úndanskildum. I Indlandi og
Kína er tala læsra manna sögð ncma
tæpum 25%. 1 öðrum Asiulöndum
er ástandið í þessum efnum enn mjög
bághorið. Heima á Filippseyjum eru,
eins og sakir standa, um 3.500.000
manna innritaðar í l)arna- og fram-
haldsskóla. Næsta ár er búizt við,
að sú tala muni hækka upp i 4 millj.
I höfuðborg okkar, Manila, eru sam-
tals 9 háskólar, og allmargir mennta-
skólar eru bæði þar og í öðrum bæj-
um á eyjunum. Samtals skiptast
eyjarnar í 52 fylki. Þar eru talaðar
>nnsar tungur, og eru þessar þrjár
notaðar sem ríkismál: Enska, tagalog
og spænska. En fjöldi fólks víðsvegar
um eyjarnar talar auk þess mál, sem
nefnast visayan og ilocano.
— Helztu atvinnuvegir ykkar eru?
— Landbúnaður verð ég víst að
segja. Við lifum mestmegnis á hrís-
grjónum, fiski, korni og kjöti. En
helztu útflutningsvörur okkar (aðal-
lega til Bandaríkjanna, því að þar
er enga tollmúra við að stríða) eru:
Sykur, kókoshnetur, timhur, hamp-
ur, tóbak, skrautsaumaðir munir,
gull, króm og skelplötuhnappar. Það,
sem aðallega bagar okkur, er til-
finnanlegur skortur á iðnaðarfram-
kvæmdum. Enda þótt Filippseyingar
hafi löngum verið mikil landbúnað-
arþjóð, er okkur fullljóst, að stór-
felldar iðnaðarframkvæmdir eru nú-
tímans krafa. En til þess að hrinda
þeim af stokkunum skortir okkur
allmikið fé. Meginvon okkur í þeim
efnum er stórlán í Bandaríkjunum
gegn aðgengilegum vaxta- og afborg-
anaskilmálum.
- Þið öðluðuzt sjálfstæði 1946
eða tveim árum seinna en við Is-
lendingar.
-— Já, ykltar dagur er 17. júní,
en okkar 4. júlí, segir Drilon og bros-
ir þessu sérkennilega Asíu-brosi.
Við háðum okkar frelsisbaráttu
í rösk 40 ár, og þrátt fyrir fengið
sjálfstæði, má segja, að við séum
Bandaríkjunum fjárhagslega háðir.
Fili])pseyjai' og Bandaríkin hafa gert
með sér samning til 28 ára um gagn-
kvæm verzlunarviðskipti, og tryggir
hann báðum ríkjunum mjög hag-
kvæm viðskipti hvoru hjá öðru. Við
höfum nýlega veitt Bandaríkjunum
leyfi til að hafa herstöðvar á Filipps-
eyjum, og gildir það til nál. 21 árs.
Þá hafa Bandaríkjamenn jafnan rétt
og við til þess að rannsaka náttúru-
auðlegð eyjanna.
— Það eru engin smáræðis rétt-
indi, sem þið hafið veitt Bandaríkj-
unum, verður mér að orði.
Að vísu ekki. En segja má með
sanni, að þau hafi verið veitt af
fúsum vilja í þakklætisskyni fyrir
allt það, sem Bandaríkin hafa gert
fyrir okkur um 48 ára skeið. Frjáls-
lyndi flokkurinn hefur núna völdin
á Filippseyjum. I sambandi við