Sameiningin - 01.05.1887, Qupperneq 11

—43—
prestr í kirkjudeild Kongregazíónalista og þjónaöi lengi, síSan
1847, einum fjölmennasta söfnuSi í Bandaríkjum, Plymouth
Church í Brooklyn. Hann var frelsismaSr hinn mesti og talaSi
manna bezt máli hinna svörtu þræla í suSrríkjunum á sinni tíS,
enda er hin alkunna frú Harriet Beecher Stowe, höfundr skáld-
sögunnar „Uncle Torns Gabin", sem forSum hafSi svo afar-mikla
þýSing fyrir úrlausn þrælamálsins, systir hans. En hinn mikli
mælskumaSr var of laus í trúarskoSunum sínum, sem einkum
kom fram á seinni árum hans, og sýpr Kongregazíónalistakirkjan
af því, þar sem hann fyrir sakir hinna miklu hœfilegieika hans
eSlilega varS fyrirmynd kennimanna þeirrar kirkjudeildar. Svo
lenti hann líka um 1874 í máli einu mjög leiSinlegu fyrir hann,
er einnig varS til þess aS varpa talsverSum skugga á hiS heims-
fræga nafn hans. „HefSi hann dáiS nokkru fyr en hann dó, þá hefSi
hann lifaS lengr“, segir blaS eitt heppilega. Hann var fceddr
1813.
—MaSr er nefndr Murray, skozkr aS uppruna. Hann vann
viS sögunarmylnu eina, missti annan handlegginn og um leiS at-
vinnu þá, er hann hafSi haft. SíSan komst hann í þjónustu
biblíufélagsins skozka, The National Bible Society of Scotland.
Tók hann þá að kynna sér ýmis konar aSferSir viS letrgjörSir
fyrir blinda menn. SíSan komst hann til Peking í Kína, og
fór þar aS reyna til aS tínna aSferS til aS gjöra mönnum marg-
falt hœgra fyrrir aS læra aS lesa kínversku heldr en hingaS til
hefir veriS. þaS var meS því aS fækka stórum hinum svo köll-
uSu stöfum í þeirri undarlegu tungu. En kínverskir stafir eru
eiginlega alls ekki stafir eftir vorum hugmyndum um stafi. þeir
tákna ekki hljóS eins og í vanalegum tungumálum, heldr hug-
myndir, og eftir því, sem hugmyndirnar fjölga,—og þær geta
auSvitaS allt af fjölgaS,—fjölgar stöfunum eSa letrmyndunum
og. í hverri meSalbók á kínversku er sagt aS komi fyrir um
4 þúsundir letrmynda. Svo auSsætt er aSþaSþarf meira en lítinn
lærdóm til aS geta heitiS læs á kínversku. Murray fann nú
upp alveg nýjar letrtáknanir fyrir kínverskuna, sem tákna
skyldi hljóSin í tungunni og þannig urSu reglulegir stafir. Og
urSu liinir kínversku stafir hjá honum 420. Svo tók hann mun-
aSarlaust kínverskt beininga-barn nokkurt blindfœtt aS sér og
fór aS kenna því aS lesa móSurmál þess mcS hinum nýju stöf-
um sínum, og heppnaSist þaS vel. Og brátt hafSi hann kennt