Sameiningin - 01.06.1898, Blaðsíða 6

—54—
hins látna. Aðstandendrnir hafa hinn mesta viSbúnaS, draga
að sér vistir, og meðan lík hins látna ástvinar er aS stirSna á
börunum er fólkiS, sem annars er fullt af sorg og söknuSi, aS
stríSa viS brauSgjörS og annan matartilbúning. Svo þegar
stundin kemr, aS sorgarathöfnin skuli fram fara, er byrjaS
meS því aS fólkiS, sem komiS er aS úr öllum áttum,
er sett viS veizluborS; og þessi athöfn, sem annars ætti
aS vera alvariegust, rólegust og hátíSlegust allra athafna, gengr
fyrst og fremst út á holdlega nautn. Yeitingarnar standa
stunduin yfir fleiri klukkustundir, því ekki er hætt fyrr en allir,
sem komnir eru til aS vera viS útförina, hafa fengiS „góS-
gjörSir“. þetta heitir aS gjöra „heiSarlega útför“ hins látna.
MeSan á þessu matarstappi stendr eru menn aS rœSa um hitt
og þetta. þeir, sem fyrst komust aS matarborðinu, eru aS
ganga aftr og frarn úti fyrir eða koma sér einhvern veginn fyrir
inni í þrengslunum. ÁSr en búiS er aS sjá öllum fyrir veiting-
um er mönnum fariS aS dauðleiSast, og oft er þá komiS í ótíma
meS athöfnina sjálfa. Geta má nærri, hve eðlileg og sorginni
samkvæm hún þá verðr.
þessi ljóti ósiSr, sem eg svo kalla matarstapp þetta viS
jarSarfarir, er vafalaust aS sumu leyti leifar gamals heiðindóms
og á rót sína aS rekja til erfidrykkjanna gömlu. Önnur orsök
þessa vana kann aS vera sú, aS fyrr á tíðum, þegar fátœktin
var mest á íslandi, var fjöldi fólks beinlínis matarþurfandi, og
var þá útför dáinna manna heiðruð meS því að gjöra fátœkum
aumingjum gott viS jarðarförina. En sem betr fer erum vér
ekki lengr heiSnir menn, né svo bágstaddir, aS vér ekki eigum
mat heima til aS seðja hungr vort; og ætti því þessi hálfheiðni
siðr og leifar hins íslenzka vesaldóms sem fyrst aS leggjast niSr.
þær stundir, þá vér berum elskaða ástvini burt af heimilum
voruin út til grafarinnar, eru sorgar- og tára-stundir. þá er
miklu meiri ástœða til að fasta heldr en til aS lifa í holdlegum
listisemdum til matar og drykkjar.
A þeim stundum ætti hugir allra aS dragast burt frá hinu
holdlega og tímanlega og hvarfla til hins andlega og eilífa.
þegar gröfin lykst yfir dáið hold vina vorra, stöndum vér við
landamæri eilífðarinnar og horfum á eftir þeim til himins.
Hina látnu heiðrum vér bezt meS hátíSlegri og heilagri þögn