Sameiningin - 01.11.1900, Blaðsíða 3

H7
Bent var viS umrœSur þessar á hiS ýmsa, er ritað hefir
veriS og út komiS á prent þetta ár kristnitökumálinu til skýr-
ingar, þar á meSal fyrirlestr séra Eiríks Briem, sem blaSiS
,,VerSi ljós!“ kom meS í vor og ,,Sam. “ hefir áSr minnzt á,
og þó um fram allt annaS hina nýju bók eftir dr.Björn Ólsen,
sem var alveg nýkomin hingaS vestr frá Islandi, þegar fund-
irnir voru haldnir. Gætum vér bezt trúaS því, aS sú bók fái
nú í þeim parti Vestr-íslendinga byggSar miklu meiri út-
breiSslu fyrir bragSiS en ella myndi hafa orSiS. Enda á hún
þaS sannarlega skiliS, aS vel sé stutt aS útbreiSslu hennar.
Um kristnitökuna árið IOOO og tilclrög liennar.
petta er nafniS á riti því eftir dr. Björn Magnússon Ól-
sen, er áSr er allra snöggvast getiS. Og hefir bókmennta-
félagiS íslenzka gefiS þaS út í minning 900 ára afmælis kristn-
innar á Islandi. paS er ekki svo lítil bók aS vöxtunum, 108
bls. í átta blaSa broti. Og útgáfan í alla staSi vönduS hiS
ytra, nærri því skraut-útgáfa. En mest er þó um þaS vert,
hve prýSis-vel er frá ritverki þessu gengiS af höfundinum.
ASdragandinn aS hinum mikla atburöi, kristnitöku þjóSar-
innar, er hér skýrt og skilmerkilega rakinn samkvæmt forn-
sögunum. VitnisburSir þeirra eru mjög vandlega vegnir, og
þar sem þeim í einstökum atriöum ekki ber saman mjög vitr-
lega og hlutdrægnislaust leitazt viö aö greiöa úr flœkjunni og
leiSa sannleikann í ljós.
þaö hefir lengi þótt torskiliS, hvernig þaS samkomulag
gat fengizt um trúmálin tvískiftu, sem varö á alþingi Islend-
inga áriS 1000. Menn hafa átt bágt meö aS átta sig á því,
hvernig á því gat staöiö, aö hinir heiSnu menn, sem áreiöan-
lega á undan því þingi voru í stórkostlegum meiri hluta,
skyldi þá allt í einu láta undan kristna flokknum og friösam-
lega gefa samþykki sitt til þess, aö kristnin yröi í lög leidd
sem allsherjar landstrú. Svo sem kunnugt er, hefir veriö
reynt til aS skýra þetta á þann hátt, aö hér hafi í raun og
veru veriö mjög lítil, nærri því erigin, tilslökun frá hálfu heiS-
jngjanna. jjví kristnin, sern j>á var haldiS aS þjóðinni, hafi