Sameiningin - 01.01.1906, Blaðsíða 4
íÖ4
sjúkdóm læknaðan sé það, aS leikmannalýðr vor hinn trúaðí
láíi framvegis miklu meir til sín taka í kristindómsmálum en
verið hefir að undanförnu. Ekki eru heldr nein líkindi til, að
þær röksemdir nái sér síðr niðri í meðvitund kristilega hugs-
anda almennings út af þessum vitnisburði vinar vors en orðift
hefði án hans. Og persónulega stendr vissulega ritstjóri „Sam-
einingarinnar.“ jafn-réttr og áðr eftir árásina. Svo þessi
„sending" til vor í „Fjallkonunni" hefir naumast nein þau skað-
semdar-áhrif, sem augsýnilega hefir verið til ætlazt.
f trúarskoðunmn og að.öllu öðru leyti er ritstjóri „Sam."
hér um bil sarni maðrinn, sem hann var, þegar hr. E. H. kynnt-
ist honum fyrst hér í Vestrheimi. En hann, sem nú gefr oss í
nefndu blaði sínu svo ógöfugan og illan vitnisburð, hefir til
stórra muna breytzt. Hann var maðr frjálslyndr þá. Hann gat
þá virt menn, þótt ekki væri þeir honum sanunála í trúarefnum
og ýmsu öðru. Þegar vantrúin eitt sinn hér á árunum var að
þreifa fyrir sér í „Lögbergi“, sem hann ásamt öðrum manni
þá stýrði, hvort henni væri óhætt að láta þar opinberlega til
sin heyra, þá víttum vér all-harðlega fyrir það uppátœki
með þjóðsögunni um drauginn, sem spurði niðr um eldhús-
strompinn: „Má eg detta?“ Ekki erfði hr. E. H. það neitt
við oss. En nú er hann orðinn ófrjálslyndr. Nú vonzkast
hann. Það, sem vér í seinni tíð höfum opinberlega sagt um trú-
mál og ástand íslenzka þjóðlífsins yfir höfuð, er nú í hans aug-
um óþolandi óhœfa. Og þvert á móti þvi, sem áðr var, hirðir
hann nú ekkert um, þótt hann sínum málstað til stuðnings
beiti herfilegustu ósannindum.
Það er guðfrœðin nýja og biblíu-'kritíkin’ með öllum þeim
liálf-kristindómi, er þar eir samfara, sem víst fyrst og fremst
hefir valdið þvi, að ltr. E. H. hefir tekið þessum stakkaskiftum.
Hann aðhylltist bær kenningar þegar undir eins, er þær bárust
honum til eyrna þar úti á íslandi, gleypti þær meira að segja
með húð og hári, og gjörðist jafn-skjótt eindreginn talsmaðr
þeirra. Og þá fór hann smásaman að verða eins og annar
maðr. En svo bœttist það við, að liann varð hugfanginn í
andattúnni, tók verklega að eiga við þann ófögnuð og prédika
þá vitleysu í nafni vísindanna. Við það hefir breytingin á eðli