Sameiningin - 01.03.1932, Blaðsíða 9

7l
dag krefst kirkjuvaldið kaþólska takmarkalausrar hlýðni allra
trúaðra fyrir þá sök, að rómversk-kaþólsk kirkja sé félag, sem
“lögbundið” er af Kristi, enda sé páfinn jarl Krists á jörðunni.
Á Kristur fyrst að hafa fengið Pétri jarlsdæmið í hendur, og
þaðan hafi það gengið rétta boðleið til biskupsins í Róm, svo
með handa yfirlegging frá einum páfa til annars, að sinu leyti
eins og ríkiserfðir konunga, enda hvorttveggja á sömu bók lært,
bók miðalda-kúgunarinnar og lýginnar, þá ríkishöfðinginn var
“konungur af Guðs náð,” og kirkjuhöfðinginn “páfi af Guðs
náð,” þó einatt væri hvorirtveggja fremur persónugerfingar
djöfullegrár grimdar en guðlegs réttlætis.
Með siðbótinni hófst uppreist gegn þessu ægilega “lög-
bundna” kirkjuríki. Dýrt er oss keypt það frelsi, er vér höfum
erft, og til háðungar og dómsáfellis verður oss það, ef vér glötum
því i nýrri lögbands og bókstafs þoku. í þessari frelsis baráttu
létu margir vitrustu og sönnustu lærisveinar Krists líf sitt. Á
ítalíu brendu þeir guðsmanninn Savonarola í forgarði Vecchio-
hallarinnar. Á Skotlandi brendu þeir Hamilton við kirkju hins
heilaga Andrésar. Knox gerðu þeir að galeiðu þræl á Frakk-
landi um mörg ár, og læriföður hans Wishart brendu þeir á báli.
Á Englandi grófu þeir upp bein Wvcliffs og brendu þau. Frith
brendu þeir lifandi; Tyndale hengdu þeir ljæði og brendu; Cran-
mer, Ridley, Latimer og Rogers brendu þeir alla; að ógleymdu
þíslarvætti Jóhanns Huss í Bæheimi.
Lengi var Lúter að átta sig á. því, að þetta hið “lögbundna”
kirkjufélag var alls ekki fyrirskipað af Kristi. Þá fyrst, er honum
varð það ljóst, fékk hann djörfung til að rísa á móti því, með
þeim árangri, að hvar sem andi hans ríkir hafa samvizkur manna
frjálsræði til þess, að haga hinu ytra skipulagi trúarlegs sam-
félags eftir þörfum tímans og því, er fullnægir bezt á hverjum
stað trúarvitund kristinna manna með leiðsögn heilags anda.
Með íslenzkri þjóð hefir enginn maður haft næmari sjón á
þessum mikilvægu sannindum Nýja testamentisins og Siðbótar-
innar, heldur en séra Jón Bjarnason. Sumum fanst hann um eitt
skeið, að minsta kosti, ganga fulllangt í þeirri kröfu, að öll kirkju-
stjórn væri frjáls og skipulagið ólögbundið. Lýðræðisstefnu í
þjóðmálum og sjálfsstjórn í kirkjumálum fylgdi sá göfugi leið-
togi af öllu hjarta. Hnda vildi hann að söfnuðir vorir væru,
meðan þeir lifðu, frjálsir og óháðir.
Ekkert verakllegt ríki stofnaði Kristur. Eikkert félagslegt
skipulag hefir hann “lögbundið.” Margur sannur lærisveinn Jesú
stendur jafnvel ekki í neinum safnaðar-félagsskap, þó það ættu allir