Alþýðumagasín - 01.11.1933, Side 22

íslenzk sakamál.
SÖGUR ÚR (SLENZKU
RÉTTARFARI i S.L. 300 ÁR.
Inngangur.
Undir þessari fyrirsögn verða
tekin dæmi og sýnishorn af rétt-
arfari i glæpamálum á íslandi
s.l. 300 ár og dómum sem um
þau hafa gengið. Verður þar auð-
vitað stiklað á stóru, aðeins tek-
in hin stórkostlegustu málin, en
samt reynt að velja þau rétt af
hvorri tegundinni eftir því sem
efni eru til. Eru málasögur þess-
ar fróðlegar mjög fyrir almenn-
ing um ýms efni réttarfarsleg á
fyrri og seinni tímum, t. d. til
samanburðar um löggæslu og
refsingar og jafnframt er lestur
um þessi efni ekki síður spenn-
andi en frásagnir um erlenda
reyfara og glæpalýð, og væntum
vér því að lesendur Alþýðu-Maga-
sínsins taki þessum köflum vel
sérstaklega þar sem rit um þessi
efni eru mörg hver ennþá óað-
gengileg alþýðu manna.
I.
Málaþáttur
Jóns Oddsonar
og Sigriðar Halldórsdóttur 1609
I. KAFLI
í byrjun 17. aldar bjó Jón nokkur
Oddsson í Fagurey í Snæfellsnes-
sýslu. Var kona hans Steinunn
20
Halldórsdóttir, en hjá þeim hjón-
um var systir Stéinunnar, Sigríð-
að nafni og móðir þeirra systra
Ragnhildur Egilsdóttir. Fleira fólks
er ekki getið á heimilinu. Um Jón
þennan og fólk hans gerðist ekk-
est sögulegt fyr en árið 1609 að
sá orðrómur barst um nærliggj-
andi sveitir, að Sigríður Halldórs-
dóttir, systir Steinunnar konu Jóns
myndi hafa eignast barn með hon-
um, en að Jón hefði fyrirfarið
barninu. Þau líkindi voru hér til
færð, að Sigríður hefði haft kven-
lega þykt, en síðan skjótlega mist
hana og að hún hefði þá engar
konur haft hjá sér, nema Stein-
unni systur sína og Jón hefði þá
einnig verið hjá henni. Jón og
i Sigríður óskuðu þess nú munnlega
! af tilheyrandi valdsmanni, Jóni
Magnússyni, að eiður væri tekin
af Sigríði fyrir dómi um það, að
hún hefði enga óleyfða sambúð
framið með nokkrum manni, lif-
andi eða dauðum, þá sem venju-
lega er til barnsgetnaðar milli
manns og konu. Hafði séra Ólaf-
ur Einarsson skrifað niður beiðni