17. júní - 01.06.1926, Blaðsíða 13
17. JUNí
03
á fætur og hætta allri vinnu, á meðan
skrúðfylkingin fór framhjá, en það
gerðu þeir annars aldrei, jafnvel þó
að hópur hinna helstu skriftlærðra
færi framhjá. Þegar maður veit, að
uppskeran í Júdeu var svo fátækleg,
að mest allan kommat varð að sækja
til Galileu, aða jafnvel austur fyrir
Jórdan, verður þessi lotning, sem
menn sýndu korninu, öllu meir skilj-
anleg.
Verkföll voru ekki óþekt á þessum
tímum. Þannig er skýrt frá, að bakar-
arnir, sem bökuðu skoðunar brauðin
og verkamenn, sem bjuggu til reykelsi
handa musterinu, hafi lagt niður
vinnu og ekki tekið til hennar aftur,
fyr en laun þeirra voru hækkuð um
helming.
Verksmiðjubær varð Jerúsalem
aldrei, ekki einusinni í fornum skiln-
ingi. Það er aðeins talað um eina
sjertegund vöru, sem þaðan hafi
komið, en það voru ilmandi smyrsli.
Heródes hinn mikli og hirð hans
notaði ógrynni öll af dýrmætum
smyrslum, og framleiðlsa þeirra jók
þrælaverslunina að miklum mun; og
bæði Nýjatestamentið og Talmud
nefna oft smyrsli úr myrrha og aloé.
Rósaolía var einnig talsvert fram-
leidd í Jerúsalem, því enda þótt allar
líkur sjeu til þess, að í Jerúsalem hafi
hvorki fundist blóma- né trjágarðar
innan borgarmúranna, lágu þó belti
af rósagörðum umhverfis borgina;
við kedrons læk runnu þeir saman við
olíuviðar-skógana. Olíufjallið, sem nú
er að heita má alveg gróðurlaust, var
um þessar mundir ríkulega plantað
olíutrjám, og olíupressurnar voru
sjerstaklega í Getsemanegarðinum og
umhverfis hann. Þar áttu píla-
grímarnir sjer oft náttstað og sváfu
i preussukerunum, því margir þeirra
höfðu ekki efni á að gista í bænum,
enda var næturgisting alldýr í Jerú-
salem. — Hjer hefir einnig hinn
fátæki Jesús orðið að leita sér hvíld-
ar, og við getum hugsað okkur hann
liggjandi á heyi eða pokum í einu
af þessum mannhæðarlöngu pressu-
kerum, en að kvíðafullar hugsanir
um kvalir og dauða, sem beið hans
innan borgarmúranna, hafi haldið
fyrir honum vöku. —
Ýmsir smámunir hafa einnig verið
búnir til í Jerúsalem, til þess að selja
pílagrímunum, sem í stórum hópum
komu til bæjarins þrisvar á ári. Á
meðal „Endurminninga frá Jerúsa-
lem" er þannig talað um gylta ennis-
spöng handa konum — „hin gullna
Jerúsalem" eða „hin gullna borg"
kallaðist hún — og ríkir eiginmenn
færðu þær húsfreyjum sínum, er
heima sátu, að gjöf. — Þetta minnir
á menjagripasöluna í Efesos, þar
voru seldar smámyndir úr silfri af
hofi Artimesar, og borgarar bæjarins
álitu, að kristniboð Páls postula
mundi hafa skaðleg áhrif á fram-
leiðslu og sölu þessara mynda, og
þannig baka bæjarbúum tjón. (Post.
19, 24).
Jerúsalem var um þessar mundir
hreinlegur bær, götumar voru sópað-
ar daglega, og frárensli var eins gott
og í helstu bæjum Rómverja. Holræsi
voru til þess, að veita regnvatninu