Sjómaðurinn - 01.03.1939, Blaðsíða 15

SJÓMAÐURINN
7
werpen. í ágústmánuði förum við til Marokkó
í eins mánaðar ferð, en í október í liaust för-
um við ef til vill til Indlands; sú ferð tekur
sex til sjö mánuði.
Eg þakka Capt. R. van De Sande viðtökurn-
ar og óska honum, ungu og ötulu yfirmönn
unum lians, og öllum á skipinu, góðrar i'erðar
og góðra'r hfngaðkomu aftur. Með aðdáun á
skipi, skipsstjóra og skipshöfn, yfirgef eg Merca-
tor, og óska í huganum að við ættum, þó ekki
væri nema eitt lílið skólaskip. — Þetta var í
júní 1938.
Jón Axcl Péíursson.
Sóð /aíae/ni,
gott snið, góður
saumaskapur.
BEST KLÆDDIR FRÁ OKKUR
ÓÓJJæðaDersíun
//7). Z/Zndezeen /£> Son
LÍFTRYGGINGAR
GEGN L.ÆGSTU
IÐGJÖLDUM
OG BESTU SKILMÁLUM
SIGFÚSAR SIGHVATSSONAR
Lækjargötu 2. — Reykjavík.
Uvað eru
Brutto-Registertonn?
T^EGAR þú ferð í baðkerið þitt, þá liækkar
vatnið. Væri karið barmafult, þá myndi
renna út úr því. Þetta orsakast af því, að þú
þrýstir vatni í burtu, þegar þú leggst i karið.
Nákvæmlega það sama skeður, þegar skipi er
hleypt af stokkunum og það fer í sitt eigið bað-
kar; þá þrýstir það vissu vatnsmagni i burtu.
Raunverulega hækkar þvi vatnið i höfnum, fljót-
um, eða livar það nú cr, sem skipi er hleypl
af stokkunum. En verður þú þess var, að vatn-
ið liækki í baðkarinu þínu, þó þú missir nál í
það?
Nú mælir maður það vatnsmagn, sem skipið
þrýstir frá sér í tonnum, en Registertonn hafa
raunverulega ekkert með þessi tonn að gera.
Til þess að ákveða stærð skips, verður maður
þvi að halda sér að öðrum mælikvarða, sem
byggist á rúmfylli skipsins. Fyrir margar stofn-
anir hefir þannig lagaður og nákvæmur mæli-
kvarði mjög mikla þýðingu; því eftir honum eru
greidd hafnargjöld, skurðgjöld o. fl.
England var fyrsta þjóðin, sem tók upp þessa
mælieiningu, „Registertonn“, en mjög bráðléga
fóru ýms önnur riki að dæmi Englands og tóku
liana einnig upp.
Registertonn er ekki þyngdareining, lieldur
rúmmálseining, þ. e. a. s. rúmfvlli tenings hvers
hliðar eru 2.85 metrar. Orðið Registertonn á því
ekkerl skilt við þyngdareininguna tonn (= 1000
kg.), er kemur af orðinu tunna, vegna þess, að
í gamla daga var burðarmagn skipanna miðað
við hve mörg föt eða tunnur skipið rúmaði.
Ilið innra rúmmál skipsins er kallað brúttó-
registerton; þar með er lalið mannabúðir, véla
og ketilrúm, lestar o. s. frv. En undanskilji mað-
ur vélarúm, kolageymslu, vistarverur og þess
háttar, ]>á fær maður liið raunverulega lestar-
rúm skipsins.
Nettóregistertonn i skipi, er rúmt reiknað 70
pct. af brúttórúminu. Oft sér maður, þegar skip
eru auglýst til sölu, að getið er um þann tonna-
fjölda, er skipið þrýstir frá sér í vatninu. En
hann er mun hærri en brúttó-registertonn skips-
ins.
Skip, sem er 14.000 tonn brúttó, þrýstir frá sér