Sjómaðurinn - 01.03.1939, Blaðsíða 37

SJÓMAÐURINN
29
Stýrimannafélag
í s I a n d s.
Nokkrir drættir úr 20 ára sögu þess.
O TÝRIMANNAFÉLAG ÍSLANDS vai- stofn-
^ að 19. febrúar 1919, og var'ð því 20 ára
19. febr. síðastl.
Tilgangurinn með stofnun félagsins kemur
l)esl fram í 2. grein félagslaganna, eins og þau
voru samþykt á stofnfundinum, en bún er svo-
hljóðandi:
„Tilgangur félagsins er að auka félagslíf og
samvinnu milli stýrimanna þeirra, er í félagið
ganga, auka þekkingu þeirra á starfinu og á-
luiga fyrir nýjum, þarflegum umbótum innan
þeirra verkahrings, efla hag þeirra og sjá um
eftir mætti, að þeim sé ekki óréttur gjör i því
sem að starfi þeirra lýtur. Ennfremur skal fé-
lagið stuðla að því, að lögum um atvinnu við
siglingar er viðkoma stýrimönnum, verði ekki
breyll án tilhlutunar þess, og eftirlit með að
enginn sigli sem stýrimaður á islenskum skip-
um, sem ekki befir rétt til þess, samkvæmt gild-
andi lögum.
Allir stýrimenn, sem lokið höfðu prófi við
stýrimannaskólann, gátu gerst félagar, að und-
anskildum skipstjórum, sem ekki fengu inn-
göngu í félagið.
Svo virðist, af fundargerðabók félagsins að
dæma frá þessum tíma, að stýrimenn hafi áð-
ur en stofnfundur var haldinn, verið búnir að
ræða það allitarlega sin á milli, að stofna slik-
an félagsskap, þvi að á stofnfundinum mætir
nefnd með frumvarp að lögum fyrir félagið,
sem var rætt allítarlega og siðan samþykt, en
])rált nnrnu stýrimenn liafa fundið ýmsa galla
við þessi fyrstu liig, því að fljótt var þeim breytt
í ýmsum atriðum.
A stofnfundinum, sem haldinn var um borð
i Gullfossi, mættu 10 félagar af 19, sem þá liöfðu
verið búnir að skrifa undir lögin, og sýnir það,
að raunverulega liafa stýrimenu ])á verið búnir
að stofna félagið með undirskriftasöfnun, enda
])era reikningar félagsins það með sér, að þeg-
ar árið áður, eða 1918, liafa verið innheimt fé-
lagsgjöld hjá félögum, og þá borga félagsgjöld
17 menn. Verður að telja þessa menn liina raun-
verulegu stofnendur félagsins eða brautryðjend-
ur að félagsskapnum. Þessir menn voru: Pétur
Björnsson, Pálmi Loftsson, Ásgeir Jónasson,
Sigurður Hjálmarsson, Ólafur Sigurðsson,
Jón Einarsson, Ásgeir Sigurðsson, Þórólf-
ur Beck, Sigurður Gíslason, Ófeigur Guðna-
son, Stefán Pálsson, Ingólfur Helgason, Bjarni
Jónsson, llannes Eriðsteinsson, Pétur Gíslason
Magnús Snorrason og Jón Ólafsson.
Á slofnfundi félagsins, 19. febrúar 1919, höfðu
hins vegar 19 skrifað undir lagafrumvarpið og
i fundargerðabókina frá þessum tíma hafa 88
skrifað undir lögin, en ekki er gott að sjá af
þeiin undirskriftum liverjir hafa verið raunveru-
legir stofnendur, þar sem undir lögin liafa rit-
að menn jafnóðum og þeir liafa gengið inn.
Á stofnfundinum var kosin stjórn fvrir félag-
ið og var Jón Erlendsson, nú verkstjóri hjá Eim-
skipafélaginu, kosinn formaður með öllum
greiddum atkvæðum, en með lionum voru kosn-
ir i stjórnina Ásgeir Jónasson, nú skipstjóri á
Selfossi, og Pálmi Loftsson, nú forstjóri Skipa-
útgerðar ríkisins. Á fundinum var strax farið
að ræða um kjör stýrimanna og hvernig bezl
væri fyrir komið baráttunni fyrir að fá þau
bætt. Var eftir allmiklar umræður samþykkt
tillaga um að leita sér upplýsinga um kaup-
gjald hjá útlendum stýrimannafélögum og leit-
asl við að ná samningum við íslenzk útgerðar-
félög. Mun félaginu þegar i byrjun liafa orð-
ið nokkuð ágengt i þessu máli.
Eins og að framan getur var mjög erfitt að
lialda uppi reglulegu fundarstarfi innan félags-
ins vegna þess hvernig atvinnu félagsmanna er
hagað, enda bera fundargerðirnar það með sér