Prentarinn - 01.01.1969, Blaðsíða 5

un í annað starf innan bókiðnaðarins. Svipaða sögu
er að segja af ýmsum öðrum starfsgreinum og er-
lendis leggur verklýðshreyfingin æ meiri áherzlu á
fræðslustarfið.
Því miður virðast verklýðsfélögin hér á landi enn
hafa harla lítinn áhuga á fræðslumálunum. Þau
hafa að mestu verið afskipalaus um starfsmenntun
félagsmanna og í öllum umræðunum sem orðið
hafa um skólainál á undanförnum mánuðum hefur
varla verið minnzt á iðnfræðsluna, og stéttarsamtök
iðnaðarmanna þar hvergi nærri komið.
Þótt ætla megi að iðnfræðslan og góð verkkunn-
átta sé ekki síður mikilvæg en svokölluð „æðri
menntun" verður hún ævinlega hornreka, bæði
varðandi fjárframlög ríkisvaldsins til kennslunnar
sjálfrar og námsstyrki til iðnaðarmanna.
Dagskrá námskeiðisins
Dagskrá námskeiðsins í Norræna húsinu var í að-
alatriðum þessi:
Fyrsta kvöldið, þriðjudaginn 6. maí, hélt Eli
Reimer stuttan fyrirlestur um þróun prentiðnaðar-
ins síðustu árin. Þá ræddi Bent Rohde um íslenzk-
ar bækur og prentgripi og lauk því yfirliti næsta
kvöld. Eli Reimer flutti því næst erindi sem hann
nefndi: „Staða prentarans í nýju tækniþróuninni".
A föstudag var iðnnámið á dagskrá og á sttnnudag
ræddti þeir um íslenzku dagblöðin og ýmsar nýj-
ungar í dagblaðaprentun.
I upphafi námskeiðsins fluttu Ivar Eskeland, for-
stöðumaður Norræna hússins og Jón Agústsson, for-
maður HÍP, ávörp og buðu dönsku gestina og bóka-
gerðarmenn velkomna á námskeiðið.
Nauðsyn samstöðu
Eli Reimer gerði fyrst grein fyrir þeirri geysi-
hröðu þróun, sem orðið hefur í prentiðnaðinum
síðasta áratuginn og sagði í því sambandi að ís-
lenzkir bókagerðarmenn gætu ekki, frekar en starfs-
bræður þeirra í öðrum löndum, lokað augunum
fyrir breytingunum og yrðu að búa sig undir að
mæta þeim, annars yrðu aðrir titan stéttarinnar til
þess að taka upp þráðinn. Hann minnti á að al-
þjóðleg samkeppni harðnaði mjög í prentiðnaðin-
um og jafnframt því hafa prentarar misst þann
einkarétt sem þeir hafa haft, allt frá dögum Guten-
bergs, á gerð prentaðs máls og þurfa nú að mæta
harðri samkeppni frá öðrum prentaðferðum.
Eli Reirner benti lika á að Wkaútgáfa og margs-
konar önnur skjalfesting hefur aukizt ört. Einkan-
lega útgáfa vísinda- og fræðslurita og ekki sízt
kennslubóka. Oft þyrfti að ljúka stórum verkefnum
(t. d. símaskrám) á svo skömmum tíma að slíkt væri
ógjörningur með blýsetningarvélum og nú væru til
Eli Reimer Bent Rohde
þcssara verka notuð tölvusetningarkerfi, eins og
Hell Digiset, sem Reimer reiknaði út að sett gæti
Morgunblaðið á 7 mínútum! í ódýrar útgáfur er
ritvélasátur oft hentugt, en við þá setningartækni
vinnur margt fólk sem er utan stéttarfélags bóka-
gerðarmanna.
Þessum hraðfara breytingum fylgja margvíslegir
erfiðleikar fyrir fólkið sem í bókaiðnaði vinnur.
I>að sem áður var gott og gilt er ef til vill skyndilega
orðið úrelt og lítils virði. Reimer brýndi það fyrir
mönnum að samstaðan væri það sem gilti. Bóka-
gerðarmenn yrðu að standa saman — bókaiðnaður-
inn væri ein iðngrein — ekki 4 eða 5. Sameiningin
væri nauðsynleg og reyndar óhjákvæmileg af tækni-
Iegum og félagslegum ástæðum og ekki sízt vegna
iðnfræðslunnar sem yrði að fylgja nýjum tímum.
Hann sagði að bókagerðarmenn ættu að taka nýj-
ungunum vel og ná valdi á nýju tækninni. Sú hefði
orðið afstaða danska prentarafélagsins. Það hefur
komið á fót iniirgum námskeiðum sem veita félags-
mönnum framhaldsmenntun í iðninni eða endur-
þjálfun í nýtt starf innan prentiðnaðarins. Endur-
þjálfunin er kostuð af ríkisfé og þátttakendur halda
fullum launtim meðan þeir sækja námskeiðin.
Dönsku prentararnir reyna á þennan hátt að hakla
forskoti í kapphlaupinu við tæknina, og geta tekið
við nýjum prenttækjum um leið og þau eru keypt
I’RENTARINN
3