Prentarinn - 01.01.1969, Page 7

_ 8
6
Transport
• • • • • • • • • • • • • • • 5
• • • • • • • • • • • • • • • • • • 4
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • 3
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • 2
• • • • • 1
> 5 s 5 > m - - ° œ o. V. *• ro - •< x í < « - ■O 3 - X- - - ta - a o o- 01 Zeichen
Á teikningunni eru sýnd merki á 8 rása stjórnræmu.
Ef setja á upphafsstafi er bœtt við merkjum á 6. rás.
Merki á rás 7 og 8 eru fyrst og fremst notuð
til pess að gefa til kynna línulengdir,
leturgerðir, jöfnun iina o. p. li.
Ell Reimer:
Staða prentarans
I tækniþróunínní
Prentað mál og prentmyndin eru það sem prent-
iðnirnar bjóða þeim hópum í þjóðfélögum okkar,
sem fýsir að tjá sig hver fyrir öðrum. I>ví má lfta
á bókiðnirnar sem meðul eða tæki til fjölmiðlun-
ar. Fyrir fáum áratugum voru þær nær einar um að
annast þetta hlutverk, en núorðið hafa hljóðvarp og
sjónvarp gerzt mjög þýðingarmiklir þátttakendur i
þessu starfi og hafa á alþjóðasviði breytt skilyrðum
til fjölmiðlunar, bæði nteð því að veita prentuðu
máli samkeppni og með því að skapa nýja mögu-
leika til notkunar prentgripa.
Fræðsla, menntun og vfsindarannsóknir hafa á
síðustu árum dafnað svo að torvelt er að gera sér
grein fyrir, og þörfin á skjalfestingu hefur vaxið
svo ört, að hefðbundnar prentaðferðir hafa ekki
hrokkið til að fullnægja henni, og af þeim sökum
hafa bókiðnirnar þróazt yfir f verksmiðjuiðnað.
Prentarinn og prentmyndasmiðurinn eru orðnir
verksntiðjuverkamenn. Þetta hefur krafizt nýrra
verkfæra og breyttrar vinnutilhögunar. Skipulagn-
ing í hönnun og ígrundun á markmiðinu með
prentgripnum verður að fara fram áður en tæknileg
framleiðsla hefst, og þvf hafa tækniskipuleggjandi
og prenthannari bætzt í hópinn sem samstarfsmenn
annarra bókiðnaðarmanna. En einnig hefur reynzt
nauðsynlegt og á eftir að verða æ nauðsynlegra, að
iðnaðarmenn með hefðbundna menntun séu reiðu-
búnir að taka í notkun nýjar aðferðir og nýjar
vélar og aðlagi sig nýju viðhorfunum nteð endur-
þjálfun.
Jafnframt þessari þróun tekur þjóðfélagið breyt-
ingum, sem hafa í för með sér að iðnaðurinn verð-
ur að vera við því búinn að laga sig af aukinni lip-
urð að neytendum — og ekki sízt hafa kröfurnar um
stutta afhendingarfresti og lágt framleiðsluverð get-
ið af sér spánnýjar framleiðsluaðferðir á prentgrip-
um, sem veitt hafa hefðbundinni tækni ákafa sam-
keppni.
Staða prentarans í þeirri tækniþróun sem nú
stendur yfir er á dagskrá hvarvetna á vesturlönd-
um — þar sem annars vegar er reynt að koma í veg
fyrir að prentarar nái hinni nýju tækni inn á sitt
verksvið og hins vegar leitazt við að tryggja eftir því
sem unnt er, að einungis iðnlærðir menn vinni þau
nýju störf sem þróunin leiðir af sér. Um vandamál-
ið er fjailað með allt öðrum hætti í löndum Austur-
Evrópu — þar er það talin skylda prentara (sam-
kvæmt formálsorðum í „Die Schnell Setz Technik"
frá Leipzig) að fylgjast með hinni nýju tækni, kynna
sér hana og læra að beita henni í þágu alls samfé-
lagsins þannig að því sé á sem hagkvæmastan hátt
séð fyrir fjölmiðlun í prentuðu máli.
Sé litið á aðstæður í Danmörku, þá er prenturum
ekki tryggður þar neinn einkaréttur á notkun hinn-
ar nýju tækni; í fyrsta lagi hefur þróunin átt sér
stað að verulegu leyti á starfssviði prentmynda-
smiða og offsetprentara og í öðru lagi hefur eink-
um sá hluti þróunarinnar sem á rætur sínar í nú-
tíma-skrifstofutækni leitt til þess að alveg nýir
starfshópar hafa tekið að fást við prentstörf. I’ar
PRENTARINN
5