Morgunblaðið - 29.12.2008, Qupperneq 39

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 29. DESEMBER 2008
Slökkvilið
Höfuðborgarsvæðisins
Til eru eldtefjandi efni
sem hægt er að úða
yfir kertaskreytingar.
Aldrei má þó treysta
á að slíkt komi í veg
fyrir bruna.
Munið að
slökkva á
kertunum
Miðasala
S. 545 2500
www.sinfonia.is
■ 7.-10. janúar 2009
Vínartónleikar
Stjónandi: Markus Poschner
Einsöngvari: Dísella Lárusdóttir
Miðvikudagur 7. janúar kl. 19.30
Fimmtudagur 8. janúar kl. 19.30 - (Græn röð)
Föstudagur 9. janúar kl. 19.30
Laugardagur 10. janúar kl. 17.00 - Örfá sæti laus
Nýtt ár hefst með hátíðarbrag á Vínartónleikum
þar sem hljóma sígrænar perlur eftir Strauss,
Lehár og fleiri meistara óperettunar.
Vínartónleikarnir hafa um árabil verið
vinsælustu tónleikar hljómsveitarinnar
og vissara að tryggja sér miða í tíma.
Rótarspuni norðurs og vesturs
TÓNLIST
Íslenzkur hljómdiskur
Sigurður Flosason bbbbm
Viðar Margeirsson: Rætur. Ulf Adåker:
Zones. Sigurður Flosason altsaxófónn,
Sinfóníuhljómsveit Íslands. Stjórnandi:
Guðmundur Óli Gunnarsson. Hljóðritað í
Háskólabíói 6/2008. Tónmeistari: Bjarni
Rúnar Bjarnason. Hljóðmeistari: Páll
Sveinn Guðmundsson. Tónjöfnun: Sveinn
Kjartansson. Heildarlengd (óuppgefin):
56:28. Útgáfa: Dimma DIM 38, 2008.
TITILL upphafsverksins – Rætur –
minnti óneitanlega fyrst á fræga
þrælaniðjasögu Alex Haleys, Roots,
og samnefnda heimskunna sjón-
varpsþáttaröð. Sú bók ku nú reynd-
ar uppspuni frá rótum, þrátt fyrir
Pulitzerverðlaunin. Hvað sem henni
líður þá er innblásinn sólóspuni Sig-
urðar Flosasonar í saxkonsertinum
eftir kvikmyndakompónista okkar í
Hollywood, Viðar Margeirsson, af
allt öðrum og trúverðugri toga. Þar
fer ósvikin snilld í hárfínu jafnvægi
klassískrar yfirvegunar og heitra til-
finninga.
Og verkið – e.t.v. fyrsti íslenzki
einleikskonsertinn fyrir saxófón og
sinfóníuhljómsveit? – blasir – þrátt
fyrir skiljanlega endurómun af
draumaverksmiðjunni vestra – heið-
tært við manni sem nánast fullkom-
inn samruni beggja heima, norðurs
og vesturs, þrungið jafnt víðáttu,
þjóðlegri dulúð sem hrífandi fersk-
leika. Og ekki bara í hinu tápsprikl-
andi Leik (Hættu að gráta hringa-
ná), sem kannski kemst allra fimm
þátta næst „íslenzkum Copland“.
Mögnuð nálgun Viðars er ekki síð-
ur innblásin en kattsveigjanleg túlk-
un Sigurðar, og meðlifaður sam-
leikur SÍ er ýmist ómþýður eða
snarpur við hæfi. Einna hvassastur í
Trölladansi (Niðjamóti að næt-
urlagi), er gæti fullt eins lýst örla-
gabardögum Íslendingasagna á við
Knafahólavíg Njálu. Það er greini-
lega engin spurning – þann góða
veðurdag sem löngu réttlætanleg
stórmynd verður gerð úr fornald-
arbókmenntum landsins – að Viðar
yrði þar hárréttur maður á tón-
tjaldasviði.
Nærri hálftíma langur konsert
hins sænska Ulfs Adåkers, Zones
(ár ótilgreint), fyrir altsax og
strengjasveit er talsvert framsækn-
ari í tónmáli, þótt ekki fari hann
mjög út fyrir nýklassískan ramma –
ásamt kannski hnífsbroddi af „Third
Stream“-stefnu Schullers. Einleiks-
hlutverkið er þó engu minna fyrir
það en hjá Veigari – jafnvel meira ef
eitthvað er, þótt fleira kunni að vera
fyrirskrifað – og Sigurður þrífst og
dafnar í sviðsljósinu eins og fyrsta
ballerína Svanavatnsins. Að mörgu
leyti áheyrilegt verk, þó að Rætur
Viðars (að ógleymdum þjóðlagaarfi)
hafi að minni hyggju ótvíræðan til-
höfðunarvinninginn.
Burtséð frá fullaftarlegri
strengjasveit framan af í Zones virð-
ist upptakan hér, sem í Rótum, í fínu
lagi.
Ríkarður Ö. Pálsson
Morgunblaðið/RAX
Sigurður Flosason „...ósvikin snilld í hárfínu jafnvægi klassískrar yfirveg-
unar og heitra tilfinninga,“ segir meðal annars í dómi gagnrýnanda.
Ágætis tenórasprell
TÓNLIST
Íslenzka óperan
Söngtónleikar bbbnn
Óperuaríur, jóla- og söngleikjalög. „Ten-
órarnir fjórir“, Jóhann Friðgeir Valdimars-
son, Gissur Páll Gissurarson, Snorri Wi-
um og Garðar Thór Cortes. Antonía
Hevesi / Jónas Þórir píanó, Hjörleifur
Valsson fiðla. Fimmtudaginn 18. desem-
ber kl. 20.
FJÓRIR tenórar! Skyldi það geta
trompað milljón dollara formúlu
þeirra Pavarottis, Domingos og
Carrerasar frá því fyrir nærri 20 ár-
um? Eða vera bara yfirdrepslegt
amerískt „overkill“? Um það mátti
velta vöngum þegar leikar hófust í
þéttsetnum fyrrverandi bíósalnum á
fimmtudagskvöld.
Sem vænta mátti fékkst engin
skárri skýring á téðu yfirboði í Mbl.-
viðtali daginn áður en að það væru
„svo margir góðir tenórar á Íslandi“.
Hvað byggi fleira undir og hengi á
spýtunni kom ekki fram frekar en
um svo margt annað á þessu landi,
þrátt fyrir snarauknar kröfur síð-
ustu vikna um gegnsæi og allt uppá
borði. En auðvitað lá hér minna við
en horfnir milljarðar. Fyrst og
fremst snerist uppákoman um að
tryggja hlustendum góða skemmtun
á undirliggjandi nótum karlagrobbs-
legrar sýndarsamkeppni. T.d. þegar
Jóhann Friðgeir bandaði á einum
stað viðvörunarhendi til kolleganna
um að hafa sig nú hæga meðan hann
kleif toppnótur sínar, eða þegar þeir
félagar tóku svellandi rúllöður hver í
kapp við annan í O sole mio að hætti
spænsk-ítölsku frumkvöðlanna.
Slíkt var gott og gilt stólpagrín,
enda voru dúndrandi undirtektirnar
eftir því. Þó að hreint músíklega séð
hefði e.t.v. mátt nýta samlægu söng-
sviðin betur með að vísu varla stór-
aðsóknarvænni Ligetískri þétt-
skipan, frekar en láta nægja þá
stöku tví- eða þríröddun sem mest
kryddaði samsönginn umfram
ríkjandi hópeinröddun eða sólóinn-
slög. En ef marka mátti sjóðheitt
lófatakið, æstu bravóköllin og dun-
andi þrjúbíófótastappið undir lokin,
skipti það minnstu máli. Enda féllu
nokkrar tilfinningaþrungnar sólóarí-
ur líka í dágóðan jarðveg, t.a.m. sú
fræga Canios úr I Pagliacci í kraft-
hlöðnum meðförum Jóhanns Frið-
geirs, eða Agnus Dei í fagurri inn-
lifun Gissurar Páls.
Nefna mætti mörg fleiri afbragðs-
góð einsöngsdæmi, en í fjarveru tón-
leikaskrár er varla vogandi að
treysta á minni og misskýrar munn-
legar kynningar bassasöngvarans er
láðist að kynna sjálfan sig og sem ég
þekkti né heldur í sjón. Hann átti
annars þónokkra fyndna smáspretti
milli sönglaga er útfæra mætti frek-
ar upp á framtíðina. Í þvísa skemmt-
unarsambandi var engin spurning að
með smá aukatilsögn leikstjóra, og
jafnvel danskennara, gætu fjór-
menningarnir ugglaust náð enn
meiri sviðsáhrifum en raun bar vitni.
Píanóundirleikur Antoníu Hevesi í
klassísku deildinni og Jónasar Þóris
í jóla- og söngleikjalögunum var al-
mennt pottþéttur. Fiðluleikur Hjör-
leifs Valssonar var hins vegar full
hlédrægur, tónninn stundum hálf
„stuðningslaus“, og spunnu inn-
slögin hans yfirleitt allt of ósjálfstæð
og háð píanópörtum.
Ríkarður Ö. Pálsson
Morgunblaðið/Kristinn
Tenórarnir fjórir Jóhann Friðgeir,
Snorri, Gissur Páll og Garðar Thór.