Morgunblaðið - 06.01.2009, Page 35

Menning 35
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 6. JANÚAR 2009
Miðasala
S. 545 2500
www.sinfonia.is
■ 7.-10. janúar 2009
Vínartónleikar
Stjónandi: Markus Poschner
Einsöngvari: Dísella Lárusdóttir
Miðvikudagur 7. janúar kl. 19.30
Fimmtudagur 8. janúar kl. 19.30 - (Græn röð)
Föstudagur 9. janúar kl. 19.30
Laugardagur 10. janúar kl. 17.00 - Örfá sæti laus
Nýtt ár hefst með hátíðarbrag á Vínartónleikum
þar sem hljóma sígrænar perlur eftir Strauss,
Lehár og fleiri meistara óperettunar.
Vínartónleikarnir hafa um árabil verið
vinsælustu tónleikar hljómsveitarinnar
og vissara að tryggja sér miða í tíma.
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
Það hrópar ekki á vegfarendur íBankastrætinu þetta nafnlausaverk Sólveigar Aðalsteinsdóttur,þar sem þar stendur úti í horni
stórs sýningarglugga verslunarinnar Aur-
um. Þessar vikurnar hefur Hlynur Halls-
son myndlistarmaður endaskipti á nokkr-
um hlutum í miðborginni; hann hefur
fengið hversdagslega hluti lánaða úr
verslunum og fyrirtækjum og stillir þeim
upp í einum sala Hafnarhússins. Á móti
fóru verk, eins og þessi glerskúlptúr Sól-
veigar, úr geymslum safnsins og hefur
verið komið fyrir í óvæntu og á stundum
býsna forvitnilegu samhengi.
Í Hafnarhúsinu má sjá tómar bjór-flöskur eins öldurhússins á stöplieins og upphafið myndverk, úti í
horni eru kaffibaunir í hrúgu og fylla sal-
inn kaffiilmi, auglýsingamyndband frá 66°
Norður er sett fram eins og myndlist-
arverk, þar standa barnabækur frá Ey-
mundsson á hillum og minjagripaplattar
eru hengdir upp í stórt þríhyrningslaga
form á endavegg. Það er forvitnilegt, og
talsvert skondið, að sjá hlutina í þessu
samhengi, en sá hluti sýningarinnar sem
er úti í borginni er þó enn forvitnilegri.
Eitt er hvað það er áhugavert að ganga
um með kort í hendi og finna hluti, og síð-
an hitt, hvað verkunum er komið for-
vitnilega fyrir. Vissulega heppnast sú
samstilling misvel – en sums staðar mjög
vel, og þá er ánægjulegt að sjá verkin
krefjast athygli á nýjan hátt, eða blanda
sér inn í það sjónræna áreiti sem finna
má á hverjum stað.
Málverk Guðmundu Andrésdóttur er til
að mynda skemmtilega framúrstefnulegt í
skjannabirtunni á Subway-staðnum, mál-
verk eftir Kjarval passar vel inn í stemn-
inguna í Múlíkúltí í Ingólfsstræti, gler-
hendur Hreins Friðfinnssonar fylla
vegfarendur öryggiskennd þar sem þeir
horfa á þær innan um konfektkassa, epli
og munnþurrkur í glugga verslunarinnar
Vísis, mannvera Guðrúnar Veru Hjart-
ardóttur horfir niður á kúnnana í Ey-
mundsson og teikningar Kristjáns Guð-
mundssonar falla vel inn á milli allra
rammanna á Kaffitári.
Hið nafnlausa verk Sólveigar í Aur-um-glugganum er eitt hinna lát-lausari í þessum hópi, þar sem því
hefur verið tyllt við enda útstillingarkassa
með hálsfestum, hringum og eyrnalokk-
um. List Sólveigar er enda oft á tíðum list
látleysis og hversdagsleika, nema henni
tekst oft á snjallan hátt að draga fram
áhugaverð sjónarhorn á þessa hversdags-
legu hluti. Þannig var það með gömlu eld-
húsinnréttinguna sem var efniviður
áhrifaríkra skúlptúra á nýlegri sýningu
Sólveigar í Listasafni ASÍ, og eins breytti
hún gamalli hlöðu á Skarðsströnd í hríf-
andi sýningarrými í sumar, er hún hengdi
þar upp ljósmyndir á sýningunni Dalir og
hólar.
Þetta verk Sólveigar var á sýningu
hennar á Kjarvalsstöðum árið 1994. Í sýn-
ingarskránni segir Ólafur Gíslason að list
Sólveigar sé „fátæk list og nýtin, en í fá-
tækt okkar bendir hún okkur á auðlegð
ímyndunaraflsins sem valkost við tortím-
andi neyslu ímynda vitundariðnaðarins“.
Sólveig nýtti sér í verkum sínum áþessari sýningu það sem rak áfjörur hennar „af leifum allsnægta-
borðsins“. Hér má sjá krukku með mörg
lög af litum sem mynda afar fallega áferð
innan á glerið. Þessi hversdagshlutur,
sultukrukkan, er kominn á hvolf, með
glerfót sem virðist vera í ætt við ösku-
bakka, og útkoman er þessi fallegi smá-
skúlptúr. Það er rétt sem Ólafur segir, að
þessi verk kunni að vera „ögrun við hina
hefðbundnu hugmynd okkar um listmun-
inn sem æðsta stig hönnunar og umfram-
neyslu“. En laglegur er hann, eins og þeir
sjá, sem líta niður fyrir skartgripina í út-
stillingarglugganum í Bankastræti.
Þetta nafnlausa verk úr gler og lit, sem er 21 sm á hæð, gerði Sólveig Aðalsteinsdóttir árið 1993. Það
er í eigu Listasafns Reykjavíkur en stendur þessar vikurnar lengst til hægri, í gólfhæð, í útstilling-
arglugga skartgripaverslunarinnar Aurum í Bankastræti 4. Þar er verkið hluti sýningar Hlyns Halls-
sonar myndlistarmanns, Út/Inn, í Hafnarhúsinu og völdum verslunum í miðborginni. Undirtitill sýn-
ingar Hlyns er ÚT í borgina INN í safnið / ÚT úr rammanum INN í listina. Hlynur sáir verkum úr safninu
út í verslanir og fær í staðinn hversdagslega hluti úr sömu fyrirtækjum og færir inn á safnið.
Litir í glerkrukku
Morgunblaðið/Einar Falur
MYNDVERKIÐ
Án titils
FJÖLSKYLDUTÓNLEIKAR Caput í Iðnó á
sunnudag vöktu auðsjáanlega það mikla for-
vitni að nýta varð hálft anddyrið undir síðast
komnu áheyrendur. Mættu allt frá leik-
skólaaldri að áttræðu, og stemningin var eft-
ir því. Varla dró úr aðsókninni frumflutn-
ingur tíu laga við gamanljóð Þórarins
Eldjárn (upplesin af skáldinu sjálfu) í ung-
legum anda Halfdans Rasmussens – hvað þá
ókeypis aðgangur með stuðningi frá mennta-
málaráðuneyti og Reykjavíkurborg.
Hvorki Caput, elzti merkisberi íslenzkrar
framvarðartónlistar, né Haukur Tómasson
hafa til þessa verið kunnastir fyrir tónlist við
hæfi barna, og kom því sízt á óvart að sjá
þónokkra þjóðkunna listtónlistarhöfunda
meðal hlustenda. Sumir ólu kannski, eins og
undirritaður, með sér dulda von um að upp-
lifa barnvæna hlið á módernísku tóntaki. Eða
hvað myndi sanna betur tilverugrundvöll
þess?
Sú von rættist þó ekki að sinni, og má
vera að rímnegldur kveðskapur Þórarins hafi
heldur ekki boðið upp á það. Alltjent voru
leikhúslegar tónsetningar Hauks innan hefð-
bundinna marka dúrs og molls, og jöðruðu
lag- og hljómaferli stöku sinni m.a.s. við
þvældari afbrigði hversdagsleikans, þó að
önnur væru íbyggnari og jafnvel fyndin, eins
og Ljóð um ljóð og lokalagið, hið sí-
taktskipta Leikið og blásið; gegnunnasta
númer flokksins. Áhöfnin – píanó, flauta,
trompet, fiðla & selló – var viðkvæm í jafn-
vægi, og stundum hálfdaufur hópleikurinn
bar vott um fullfáar samæfingar.
Hinn annars fíni óperusópran Guðrúnar
Jóhönnu átti að mínu viti ekki vel við þetta
verkefni, þrátt fyrir líflega mímík og sviðs-
framkomu. Til þess var víbratóið of stórt og
hvellt, og textinn hefði skilað sér mun betur
á upp„mækuðum“ brjósttónum.
Fía frænka nefndist stuttur leiksöngleikur
hjónanna Herdísar Önnu Jónsdóttur víólu-
leikara og fyrrverandi SÍ-slagverkarans
Steefs van Oosterhout. Frúin fór með lang-
mesta talið og sönginn við oft kostuleg ef-
fektahljóðtjöld bóndans, er nýtti sér óteljandi
möguleika ótónstilltra slagverkstóla (ásamt
einu innslagi á melódíku) á það hugvitssaman
hátt að hvarflaði fljótt að manni hvort hefðu
einnig komið að gagni í Grannmetislögum
Hauks.
Lunkin og oft bráðskemmtileg lítil uppá-
koma fyrir börn á öllum aldri.
Börn og nútímatónlist
TÓNLIST
Iðnó
Haukur Tómasson: Grannmetislög, frumflutt af Guð-
rúnu J. Ólafsdóttur og fimm meðlimum Caput u. stj.
Guðna Franzsonar. Herdís A. Jónsdóttir og Steef van
Oosterhout: Fía frænka (flutt af höfundum). Sunnu-
daginn 4. janúar kl. 15:30.
Fjölskyldutónleikarbbbnn
Ríkarður Ö. Pálsson
REYNIR Sigurðsson, víbrafón- og
slagverksleikari, verður sjötugur á
næsta ári og hefur verið atvinnu-
hljóðfæraleikari í hálfa öld eða allt frá
því hann gekk til liðs við hljómsveit
Andrésar Ingólfssonar árið 1958.
Fyrir utan Reyni er aðeins einn
þeirra félaga enn á fullu í djassinum,
Jón Páll Bjarnason, og einn af
drengjunum í hljómsveit Reynis er
nemandi Jóns Páls, Daníel gítarleik-
ari.
Það er ótrúlegt að íslenskur djass
geti státað af þremur frábærum
víbrafónleikurum; Gunnari Reyni
Sveinssyni, Árna Scheving, sem báðir
létust árið 2007, og Reyni, sem er
þeirra yngstur. Gunnar af Hamp-
tonskólanum og Árni af skóla Milts
Jacksons voru í hópi bestu djass-
víbrafónleikara Evrópu og Reynir er
enginn aukvisi; sóló hans jafnan vel
uppbyggð og sveiflan sterk þótt hann
hafi aldrei verið átakamaður í spuna
sínum. Mér er til efs að um þessar
mundir hafi nokkur íslenskur djass-
leikari tónlist svingtímans jafnvel á
valdi sínu og hann. Það sannaðist
glæsilega á Jazzhátíð Reykjavíkur er
hann gekk til liðs við „Lester Young-
sveit“ Hauks Gröndals.
Á tónleikunum í Hlégarði, sem
voru í boði menningarmálanefndar
Mosfellsbæjar, þar sem Reynir er bú-
settur, lék hann með fimm ungum
piltum sem enn eru við nám hér
heima utan píanistinn, sem er við
framhaldsnám í Amsterdam og hlaut
norrænu ungdjassliðaverðlaunin
ásamt tríói sínu í sumar.
Efnisskráin var að mestu byggð á
lögum er hljómsveit Andrésar Ing-
ólfssonar lék 1958: djassstandarðar
og tvö lög af Tristano-ættinni, „317
East32nd“ sem Tristano byggði á
„Out of Nowhere“ og „Subscoius
Lee“ sem altistinn Konitz byggði á
„What Is The Thing Called Love“.
Þau lög hljóta að hafa verið spennandi
og krefjandi tónlist fyrir strákana í
Drésabandinu, en hvort þeir hafi leit-
að jafnmikið til standarðanna í spuna
sínum og Kynslóðabandið gerði á
þessum tónleikum veit ég ekki. Þótt
einstaka sinnum gætti smáörygg-
isleysis í leik ungliðanna var hann
hressilegur í alla staði og þótt sveiflan
væri ekki jafnlétt í spuna þeirra og
Reynis var margt skemmtilega gert,
ekki síst hjá Daníel gítarista sem var
einna djarfastur í sólóum sínum.
Kristján píanisti var á Peterson-
skónum en hljómar trúlega öðruvísi í
eigin tríói.
Reynir í fimmtíu ár
TÓNLIST
Hélgarður
Reynir Sigurðsson víbrafón, Ingimar And-
ersen altósaxófón, Kristján Martinsson
píanó, Daníel Böðvarsson gítar, Andri
Ólafsson bassa og Magnús Tryggvason
Elíassen trommur.
Sunnudagskvöldið 27.12. 2008.
Kynslóðabandiðbbbbn
Vernharður Linnet